Αυτός είναι ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας για εκπτώσεις, προσφορές και προωθητικές ενέργειες
Θεσπίζεται Κώδικας Δεοντολογίας για την παροχή κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τον ορθό τρόπο επικοινωνίας κάθε ανακοίνωσης μείωσης της τιμής και ιδίως κατά τη διάρκεια εκπτώσεων, προσφορών, προωθητικών ενεργειών ή άλλων συναφών πρακτικών όπως αναφέρεται σε απόφαση του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ.
Η απόφαση αυτή ισχύει από τις 3 Σεπτεμβρίου του 2024 και αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:
Ρυθμιστικό πλαίσιο
Οι βασικές ρυθμίσεις αναφορικά με τη διαφάνεια στις προβαλλόμενες τιμές απαντώνται:
α) Στο άρθρο 91 του Ν.2251/1994 αναφορικά με τις ανακοινώσεις μείωσης τιμής
1. Με το άρθρο 3 του ν. 5111/2024 εισήχθη νέο άρθρο 9ι στο ν.2251/1994 για την προστασία των καταναλωτών, στο οποίο πλέον ρυθμίζεται το ζήτημα των ανακοινώσεων μείωσης τιμής, ενσωματώνοντας το άρθρο 6α της Οδηγίας 98/6/ΕΚ’, ως αυτό εισήχθη με την παρ. 1 του άρθρου 2 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/21612.
2. Χρήσιμη για την κατανόηση της διάταξης του άρθρου 6α της οδηγίας 98/6/ΕΚ είναι και η Ανακοίνωση της Επιτροπής – Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την ερμηνεία και την εφαρμογή του άρθρου 6α της οδηγίας 98/6/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί της προστασίας των καταναλωτών όσον αφορά την αναγραφή των τιμών των προϊόντων που προσφέρονται στους καταναλωτές (C/2021/9328).
3. Σημειώνεται ότι αρχικώς η ρύθμιση του ζητήματος των ανακοινώσεων μείωσης τιμής είχε ενταχθεί στην παρ. 2α του άρθρου 15 του ν. 4177/2013 «Κανόνες ρύθμισης της αγοράς προϊόντων και της παροχής υπηρεσιών και άλλες διατάξεις. Η παρ. 2α του άρθρου 15 του ν. 4177/2013 εισήχθη με το άρθρο 3 του ν.4933/2022. Εν συνεχεία, με το άρθρο 6 του ν. 4965/2022 προστέθηκε η παρ. 2β στο άρθρο 15 του ν.4177/2013 αναφορικά με τα ευαλλοίωτα προϊόντα (η οποία αντιστοιχεί πλέον στην παρ.2 του άρθρου 91 ν.2251/1994). Τέλος, η παρ.2α του άρθρου 15 του ν.4177/2013 τροποποιήθηκε με το άρθρο 12 του ν.5039/2023.
β) Στα άρθρα 9α-90 του ν.2251/1994 αναφορικά με τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές
4. Περαιτέρω, τα άρθρα 9α-90 του ν.2251/1994 περιέχουν διατάξεις που απαγορεύουν τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Τα εν λόγω άρθρα ενσωματώνουν στο ελληνικό δίκαιο την Οδηγία 2005/29/ΕΚ για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές.
5. Χρήσιμη για την κατανόηση της οδηγίας 2005/29/ΕΚ είναι η Ανακοίνωση της Επιτροπής Κατευθυντήριες γραμμές για την ερμηνεία και την εφαρμογή της οδηγίας 2005/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές στην εσωτερική αγορά (C/2021/9320) Οδηγία 98/6/ΕΚ.
6. Οι ως άνω διατάξεις υπαγορεύουν στους εμπόρους να μην παραβιάζουν τις απαιτήσεις επαγγελματικής επιμέλειας/ευσυνειδησίας, που ορίζονται αντίστοιχα με το επίπεδο δεξιοτήτων και φροντίδας που είναι ανάλογο με την έντιμη πρακτική της αγοράς ή τη γενική αρχή της καλής πίστης. Ιδίως απαγορεύουν τις παραπλανητικές και επιθετικές εμπορικές πρακτικές.
γ) Σε ειδικότερες διατάξεις
7. Διατάξεις αναφορικά με τη διαφάνεια στις προβαλλόμενες τιμές και την ορθή ενημέρωση του καταναλωτή για την τιμή των προσφερόμενων αγαθών ή υπηρεσιών προβλέπονται επίσης σε ειδικότερες διατάξεις π.χ.:
- στο άρθρο 38 παρ.1 του ν.2251/1994 σχετικά με τις απαιτήσεις ενημέρωσης για συμβάσεις εξ αποστάσεως και συμβάσεις εκτός εμπορικού καταστήματος,
- στο άρθρο 4 παρ. 1γ του ν.2251/1994 σχετικά με τις απαιτήσεις ενημέρωσης στις λοιπές συμβάσεις που δε συνάπτονται ούτε από απόσταση ούτε εκτός εμπορικού καταστήματος, στο άρθρο 5 περ. γ του π.δ. 131/2003 σχετικά με τις εμπορικές επικοινωνίες που συνιστούν υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας στα άρθρα 1 και 2 της Υπουργικής Απόφασης υπ’ αριθμ. 91354/2017 Κωδικοποίηση Κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών (Κανόνες ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.)
Οι υποχρεώσεις αναφορικά με τις ανακοινώσεις μείωσης τιμής του προϊόντος σύμφωνα με το άρθρο 9ι ν.2251/1994
-Η παρ. 1 του άρθρου 9ι του ν.2251n/1994 προβλέπει τα ακόλουθα:
«Σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο προμηθευτής για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο προμηθευτής κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος των τριάντα (30) ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από τριάντα (30) ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο προμηθευτής στο χρονικό διάστημα που το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά. Αν η τιμή μειώνεται προοδευτικά κατά τη διάρκεια των εξήντα (60) ημερών, πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή που ίσχυε πριν από την εφαρμογή της πρώτης από τις διαδοχικές μειώσεις τιμών.»
– Η διάταξη ενισχύει τη διαφάνεια όσον αφορά τη μείωση τιμών με τη θέσπιση ειδικών κανόνων που διασφαλίζουν ότι η μείωση αυτή είναι πραγματική και ότι οι καταναλωτές πληρώνουν πράγματι λιγότερο όταν ανακοινώνεται μείωση των τιμών έχει ως στόχο να αποτρέψει τους εμπόρους από το να διογκώνουν τεχνητά την τιμή αναφοράς ή/και να παραπλανούν τους καταναλωτές σχετικά με το ποσό της έκπτωσης.
Τί είναι ανακοίνωση μείωσης της τιμής;
1Ανακοίνωση μείωσης της τιμής είναι κάθε ανακοίνωση του εμπόρου ότι έχει μειώσει την τιμή που χρεώνει για ένα προϊόν ή υπηρεσία. Για παράδειγμα, η μείωση της τιμής μπορεί να έχει τη μορφή:
- Ποσοστού (%), π.χ. «20% έκπτωση»
- Συγκεκριμένου ποσού, π.χ. «10 ευρώ έκπτωση»
- Αναγραφής νέας (χαμηλότερης) τιμής μαζί με την αναγραφή της προγενέστερης (υψηλότερης) τιμής που εφαρμόστηκε. Η προηγούμενη τιμή μπορεί να εμφανίζεται σε διαγραμμένη μορφή. Π.χ. «τώρα 50 ευρώ, πριν 100 ευρώ» ή «50 ευρώ »
- Άλλων διαφημιστικών πρακτικών, όπως «αγοράστε σήμερα χωρίς να πληρώσετε τον ΦΠΑ», η οποία ενημερώνει τον καταναλωτή ότι η μείωση της τιμής ισούται με την αξία του ΦΠΑ (χωρίς να σημαίνει ότι ο ΦΠΑ δεν εισπράττεται) Αναφορών σε υψηλότερη τιμή ως μελλοντική κανονική τιμή (π.χ εξαιρετική τιμή εκκίνησης 99 ευρώ – από τον επόμενο μήνα 129 ευρώ).
- Ανακοινώσεις όπως «εκπτωτική» τιμή, «ειδικές προσφορές» ή «προσφορές Μαύρης Παρασκευής» που δημιουργούν την εντύπωση μείωσης της τιμής συνιστούν επίσης ανακοινώσεις μείωσης τιμής.
-Μια ανακοίνωση μείωσης τιμής μπορεί να σχετίζεται με ένα συγκεκριμένο προϊόν («μείωση 20% σε έλεγχο ενεργειακής πιστοποίησης») ή μια κατηγορία προϊόντων («μείωση 20% σε όλα τα αφρόλουτρα») ή να είναι γενική μείωση («έκπτωση 20% σε όλα τα προϊόντα»), και μπορεί να εμφανιστεί με διάφορους τρόπους (φυλλάδια, εκπτωτικές κάρτες ή κουπόνια, ενδείξεις στον ιστότοπο, στην είσοδο ή εντός του καταστήματος, στην ετικέτα τιμής κτλ.).
-Ως τιμή νοείται η πραγματική τιμή πώλησης που διαθέτει το προϊόν υπηρεσία ο έμπορος.
Στην πράξη: Μια εταιρεία πωλεί αθλητικά είδη αναγράφοντας στα προϊόντα της ότι υφίσταται «έκπτωση 20%». Σύμφωνα με την εταιρεία η τιμή που χρησιμοποιεί για τη σύγκριση είναι η τιμή που τα αγόρασε. Ωστόσο, αυτό δεν επιτρέπεται, καθώς η τιμή αναφοράς και η νέα τιμή θα πρέπει να αφορούν τιμές που πράγματι πωλείται ένα προϊόν υπηρεσία στον καταναλωτή.
– Για αγαθά πωλούμενα χύμα (π.χ. υφάσματα, δομικά υλικά, τρόφιμα), όταν η τιμή πώλησης δεν μπορεί να καθοριστεί έως ότου ο καταναλωτής δηλώσει την ποσότητα του αγαθού που χρειάζεται, η ανακοίνωση μείωσης τιμών αφορά τη μοναδιαία τιμή.
ΔΕ ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΙΜΩΝ:
Γενικοί ισχυρισμοί εμπορικής προώθησης που συγκρίνουν την τιμή του πωλητή με την τιμή άλλων πωλητών χωρίς να επικαλούνται μείωση της τιμής ή να δημιουργούν αυτήν την εντύπωση. Προγράμματα επιβράβευσης πελατών και προσωπικές μειώσεις
τιμών. Προσφορές βάσει των οποίων με την αγορά ο καταναλωτής αποκτά και ένα δωρεάν αγαθό π.χ. 1+1 δώρο, 2 στην τιμή του ενός, 30% έκπτωση με την αγορά τριών τεμαχίων.
ΠΡΟΣΟΧΗ:
Οι έμποροι θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι ακόμα και για τις ως άνω περιπτώσεις που θεωρούνται ανακοινώσεις μείωσης τιμής (για τις οποίες δεν εφαρμόζεται το άρθρο 91 του ν.2251/1994) θα συμμορφώνονται με τις διατάξεις των άρθρων θα ν. 2251/1994 για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (βλ. κατωτέρω ενότητα 4). 90 του v.2251/1994 για τις αθέμιτες πρακτικές
Κατά την ανακοίνωση μείωσης τιμής είναι υποχρεωτικό να αναγράφεται ρητά η προγενέστερη τιμή τιμή αναφοράς βάσει της οποίας εφαρμόζεται η έκπτωση. Η τιμή αναφοράς είναι η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά την περίοδο των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Συνεπώς κρίσιμη είναι η χαμηλότερη τιμή που προσέφερε ο έμπορος τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες κατά το χρονικό διάστημα των 30 ημερών πριν, ανεξάρτητα από το ων συνήφθη σύμβαση με καταναλωτές στην τιμή αυτή. Ασφαλώς, ως προγενέστερη τιμή είναι η πραγματικά προσφερόμενη τιμή και όχι η «αρχική άνευ διαγραφών».
Παράδειγμα:
Διαβάστε ολόκληρο το ΦΕΚ εδώ