Αλλάζουν όλα στις συντάξεις – Τα αναδρομικά φέρνουν τα πάνω-κάτω για εκατοντάδες συνταξιούχους

Σε κρίσιμο μήνα για τις πληρωμές και το ύψος των συντάξεων, την επιστροφή αναδρομικών από παλαιότερες περικοπές και τον επανασχεδιασμό του τρόπου εκταμίευσης των συνταξιοδοτικών παροχών εξελίσσεται ο Ιούλιος, καθώς τις επόμενες ημέρες αναμένονται σημαντικές δικαστικές αποφάσεις, ενώ τίθενται σε εφαρμογή κυβερνητικά μέτρα που αλλάζουν τη μέχρι τώρα εικόνα των συντάξεων.

Εντός της τρέχουσας εβδομάδος αναμένεται η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που θα κρίνει ποιοι συνταξιούχοι και για ποιο χρονικό διάστημα δικαιούνται αναδρομικά από παλαιές περικοπές των συντάξεών τους κατά τα έτη 2011 και 2012.

Ταυτοχρόνως, στις 9 Ιουλίου θα καταβληθούν τα αναδρομικά ποσά οκτώ μηνών από τις αυξήσεις επικουρικής σύνταξης που ισχύουν από τον Οκτώβριο του 2019 μέχρι και τον Μάιο του 2020.

Οι επικουρικές

Οι νέες αυξημένες επικουρικές συντάξεις – που χορηγήθηκαν τον Ιούνιο – προβλέπονται στον τελευταίο ασφαλιστικό νόμο 4670/2020 με τον οποίο καταργήθηκαν περικοπές του νόμου Κατρούγκαλου που κρίθηκαν αντισυνταγματικές.

Επίσης, στο τέλος του μήνα Ιουλίου θα καταβληθούν – για πρώτη φορά – από κοινού οι κύριες και επικουρικές συντάξεις του Αυγούστου, καθώς από τον μήνα αυτόν αλλάζουν οι ημερομηνίες πληρωμής των επικουρικών και θα καταβάλλονται πλέον μαζί με τις κύριες συντάξεις.

Στην τελική ευθεία εισέρχεται η διαδικασία έκδοσης της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας για τα αναδρομικά παλαιότερων ετών που αφορούν 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους. Εντός της εβδομάδος αναμένεται να εκδοθεί η απόφαση, η οποία – σύμφωνα με τις εκτιμήσεις νομικών – θα αφορά αναδρομικά  11 μηνών, δηλαδή  του διαστήματος που μεσολάβησε μεταξύ της προηγούμενης σχετικής απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ (Ιούνιος 2015) και της ψήφισης του νόμου Κατρούγκαλου (Μάιος 2016).

Η επιστροφή

Η πιλοτική δίκη – την απόφαση της οποίας αναμένουμε – διεξήχθη στις 10 του περασμένου Ιανουαρίου και έγινε κατόπιν αιτήσεως του υπουργείου Εργασίας. Ερωτηματικό παραμένει κατά πόσο η απόφαση για την επιστροφή των περικοπών θα αφορά το σύνολο των συνταξιούχων ή μόνο αυτούς που έχουν προχωρήσει σε δικαστικές προσφυγές. Σημειώνεται ότι στη Δικαιοσύνη έχουν προσφύγει από τον Ιούνιο του 2015 και μετά περίπου 200.000-250.000 συνταξιούχοι.

Σύμφωνα με τους νομικούς, το πιθανότερο είναι το Ανώτατο Δικαστήριο να περιοριστεί στην εξέταση των νομικών θεμάτων και να μην τοποθετηθεί για το αν τα αναδρομικά πρέπει να επιστραφούν σε όλους ή μόνο σε όσους έχουν ασκήσει αγωγές. Στην περίπτωση αυτή την τελική απόφαση θα κληθεί να πάρει η κυβέρνηση.

Με μηνιαίες δόσεις

Εφόσον τελικώς η απόφαση του ΣτΕ «ανοίξει τον δρόμο» για την επιστροφή αναδρομικών 11 μηνών, στο σύνολο των συνταξιούχων το ποσό που θα πρέπει να καταβληθεί φθάνει περίπου τα 3,9 δισ. ευρώ. Το καθαρό ποσό, μετά τις κρατήσεις, κυμαίνεται στα 3,5 δισ. ευρώ. Από αυτά περίπου 1,9 δισ. ευρώ αφορούν τις περικοπές σε κύριες και επικουρικές το 2012, και επιπλέον 2 δισ. ευρώ προέρχονται από την κατάργηση των «δώρων». Στην περίπτωση αυτή η αποπληρωμή τους αναμένεται να γίνει με μηνιαίες δόσεις σε χρονικό ορίζοντα ετών.

Τέλος, σημειώνεται ότι τα αναδρομικά αυτά δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που πρόκειται να δοθούν στις 9 Ιουλίου σε περίπου 240.000 δικαιούχους επικουρικών συντάξεων, οι οποίοι υπέστησαν μειώσεις με τον νόμο Κατρούγκαλου. Τα αναδρομικά των επικουρικών αφορούν τους συνταξιούχους που είχαν άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης πάνω από 1.300 ευρώ και υπέστησαν μειώσεις με τον νόμο 4387/2016, τις οποίες το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματικές. Οι αυξήσεις που έλαβε η κατηγορία αυτή των συνταξιούχων τον Ιούνιο ήταν κατά μέσο όρο μεικτά 99,57 ευρώ τον μήνα και καθαρά προ φόρου 75,47 ευρώ. Οι ίδιοι συνταξιούχοι θα λάβουν στις 9 Ιουλίου αναδρομικά – οκτώ μηνών – που μεσοσταθμικά κυμαίνονται έως 1.700 ευρώ. Η μεγάλη πλειονότητα των δικαιούχων είναι οι πρώην μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα (περίπου 162.000) και θα λάβουν μέσο ποσό αναδρομικών ύψους 624 ευρώ.