Αναδρομικά σε συνταξιούχους: Αυτά είναι τα σενάρια που εξετάζει το υπουργείο Εργασίας για την καταβολή τους – Ποιοι θα πάρουν τα περισσότερα χρήματα

Στις αρχές του 2025 αναμένεται να δημοσιευθεί η απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου για την καταβολή των αναδρομικών ύψους έως και 4.000 ευρώ στους συνταξιούχους.

Η απόφαση αυτή θα ξεκλειδώσει τις επιστροφές περικοπών 11 μήνου (Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016) στις επικουρικές συντάξεις και στα Δώρα.

Οι δικαιούχοι των αναδρομικών είναι  σχεδόν 1,2 εκατ. συνταξιούχοι. Αυτοί χωρίζονται σε 370.000 που τα διεκδικούν με αγωγές και σε 800.000 που δεν έχουν κάνει αγωγές στα δικαστήρια.

Για τους 370.000 συνταξιούχους που έχουν κάνει αγωγές, τα αναδρομικά -από τη στιγμή που βγει η απόφαση του ΑΕΔ- θα επιστραφούν ενδεχομένως με νομοθετική ρύθμιση από την κυβέρνηση που θα αντιμετωπίζει την απόφαση ως νομολογία και αυτομάτως θα δικαιώνονται όσοι έχουν εκκρεμείς δίκες.

Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, το δίλημμα στο οποίο καλείται να απαντήσει η κυβέρνηση όμως είναι αν θα δικαιώσει με κάποιον τρόπο και τους 800.000 συνταξιούχους που, παρότι είχαν τις ίδιες περικοπές όπως οι 370.000, δεν πήγαν να τις διεκδικήσουν καταθέτοντας προσφυγές στα Πρωτοδικεία, γιατί το 2020 είχαν πεισθεί ότι η όποια λύση για τα αναδρομικά θα τους αφορά όλους, είτε έχουν κάνει αγωγές είτε όχι.

Όταν ήρθε όμως ο Νόμος 4717/2020 και η κυβέρνηση πλήρωσε τα αναδρομικά, οι συνταξιούχοι διαπίστωσαν ότι πήραν επιστροφές 11 μηνών μόνον για τις περικοπές στις κύριες συντάξεις, ότι οι επικουρικές έμειναν απέξω και, το χειρότερο, ότι νομοθετήθηκε το δικαίωμα να πάρουν αναδρομικά από τις μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις μόνον οι συνταξιούχοι που είχαν καταθέσει αγωγές στα δικαστήρια ως τον Ιούλιο του 2020! Ο νόμος ψηφίστηκε τον Αύγουστο του 2020 και η διάταξη αυτή έκοψε τον δρόμο για νέες αγωγές.

Η κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει ότι όσοι έχουν προσφύγει με αγωγές στα δικαστήρια θα πάρουν τα αναδρομικά που διεκδικούν με βάση τις αποφάσεις των δικαστηρίων.

Υπάρχει όμως το πολιτικό, αλλά και το ηθικό ζήτημα της αποκατάστασης των συνταξιούχων που δεν έκαναν αγωγές. Το ηθικό ζήτημα είναι ότι όσοι έμειναν έξω από τις δικαστικές διεκδικήσεις ήταν γιατί τους το απαγόρευσε η κυβέρνηση με νόμο και το πολιτικό ζήτημα είναι ότι μια μονομερής απόφαση για αναδρομικά σε όσους έχουν αγωγές, όταν τις ίδιες περικοπές έχουν και άλλοι 800.000, θα προκαλέσει αντιδράσεις καθώς θα διαχωρίζει τους συνταξιούχους σε δύο στρατόπεδα.

Τα σενάρια

Δύο είναι τα σενάρια που θα εξεταστούν στην κυβέρνηση σε μια συνολική λύση πληρωμών στα διεκδικούμενα αναδρομικά:

1.Να πληρωθούν τα αναδρομικά στους 370.000 συνταξιούχους που έχουν καταθέσει αγωγές.

2.Να πληρωθούν αναδρομικά με ένα εφάπαξ ποσό της τάξης των 600 ως 800 ευρώ, και στους 800.000 συνταξιούχους που δεν έχουν κάνει προσφυγή για να τα διεκδικήσουν.

Ο λογαριασμός για τις πληρωμές των αναδρομικών ετοιμάζεται στο υπουργείο Εργασίας. Το ποσό των επιστροφών για επικουρικές και Δώρα μόνον για τους 370.000 συνταξιούχους με προσφυγές δεν ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ. Αν μπουν και τα Δώρα των κύριων συντάξεων για τους 370.000 συνταξιούχους, τότε ο λογαριασμός ανεβαίνει στα 750 εκατ. ευρώ. Αν η κυβέρνηση αποφασίσει ότι θα πρέπει να επιστραφούν οι περικοπές και σε όσους δεν άσκησαν προσφυγή, τότε ο λογαριασμός ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ και μπορεί να πληρωθεί μόνον σε δόσεις.

Τι εξετάζεται για τις πληρωμές

Στο υπουργείο Εργασίας έχουν γίνει συζητήσεις για το ενδεχόμενο πληρωμών αναδρομικών, αφού δημοσιευτεί η απόφαση του ΑΕΔ και εφόσον με αυτήν δικαιωθούν -εκ νέου- οι συνταξιούχοι, όπως είναι αναμενόμενο.

Τα βήματα που θα γίνουν για τις πληρωμές είναι τα εξής:

• Να εξακριβωθεί πόσοι συνταξιούχοι έχουν εκκρεμείς δίκες με αγωγές ως τον Ιούλιο του 2020.
• Να υπολογιστεί το ποσό -κατ’ εκτίμηση- των αναδρομικών που δικαιούνται.
• Να βρεθεί η νομοθετική λύση για τον τερματισμό των δικών και την επιστροφή των αναδρομικών στους συνταξιούχους.

Από εκεί και πέρα, εναπόκειται στην κυβέρνηση να αποφασίσει για κάποιας μορφής εφάπαξ ενίσχυση (600-800 ευρώ) στους συνταξιούχους που δεν έχουν καταθέσει προσφυγές για τα αναδρομικά.

Σύμφωνα την εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος”, τα αναδρομικά από επικουρικές και Δώρα επικουρικής σύνταξης ανάλογα με το Ταμείο στο οποίο ανήκουν οι συνταξιούχοι διαμορφώνονται ενδεικτικά ως εξής:

• Για συνταξιούχους ΙΚΑ αναδρομικά από 410 ευρώ ως 2.372 ευρώ.
• Για συνταξιούχους από Ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών αναδρομικά από 1.111 ευρώ ως 4.004 ευρώ.
• Για συνταξιούχους Δημοσίου, αναδρομικά από 727 ευρώ ως 2.820 ευρώ.
• Για συνταξιούχους λοιπών επικουρικών ταμείων (δικηγόρων, εμποροϋπαλλήλων, αρτοποιών κ.ά.) αναδρομικά από 668 ευρώ ως 2.399 ευρώ.
• Για συνταξιούχους ΝΑΤ αναδρομικά μόνον για τη μείωση επικουρικής από τον Νόμο 4093 και τα Δώρα επικουρικής από 503 ευρώ ως 1.985 ευρώ.

Ποιες περικοπές δεν ακυρώνονται

Συνολικά 1,2 εκατ. συνταξιούχοι βρίσκονται σε αναμονή για πληρωμές αναδρομικών και η απόφαση του ΑΕΔ θα αποτελέσει καταλύτη των εξελίξεων για τις αποφάσεις που θα πρέπει να πάρει η κυβέρνηση, δεδομένου ότι οι εν λόγω περικοπές έχουν ήδη κριθεί αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).

Η προσφυγή στο ΑΕΔ έγινε από τον Άρειο Πάγο με αφορμή τη διχογνωμία που υπήρξε μεταξύ Α.Π. και ΣτΕ για το αν είναι συνταγματική ή όχι η περικοπή των Δώρων για τους συνταξιούχους της Τραπέζης της Ελλάδος.

Μέχρι να εκδοθεί η απόφαση, πάγωσε (όπως συμβαίνει όταν εκκρεμούν οι αποφάσεις ανώτατων δικαστηρίων) η εκδίκαση των ομαδικών αγωγών που εκκρεμούν στα Πρωτοδικεία και η διαδικασία θα ξεκινήσει εκ νέου μόλις ανακοινωθεί η απόφαση του ΑΕΔ. Το ΑΕΔ δεν μπορεί να ανατρέψει τις προηγούμενες αποφάσεις που είχαν εκδοθεί από το ΣτΕ και δικαιώνουν όσους διεκδικούν επιστροφές 11 μηνών από μειώσεις επικουρικών συντάξεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικές. Σε κάθε περίπτωση, μετά την απόφαση του ΑΕΔ αναμένεται κύμα δικαστικών αποφάσεων για τα αναδρομικά 11μήνου των επικουρικών συντάξεων.

Η εκτίμηση για το περιεχόμενο της απόφασης είναι πως το ΑΕΔ θα αναγνωρίζει την ισχύ των αποφάσεων του ΣτΕ και δεν θα μπει στην ουσία της διαφωνίας που υπάρχει από τον Α.Π. Στην πράξη, όπως εξηγούν νομικοί κύκλοι στο ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», οι συνταξιούχοι που έχουν εκκρεμείς δίκες θα δικαιούνται αναδρομικά από μειώσεις επικουρικών συντάξεων και από Δώρα κύριων και επικουρικών συντάξεων.

Τι θα γίνει αν το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ) δεν δικαιώσει τους συνταξιούχους;

Αν το ΑΕΔ κάνει αποδεκτή τη θέση του Αρείου Πάγου, ότι δηλαδή καλώς καταργήθηκαν τα Δώρα από τις επικουρικές συντάξεις του Ταμείου Προσωπικού -και νυν Οργανισμού Ασφάλισης- της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ), παρότι το ΣτΕ έκρινε αντίθετα, τότε θα πρέπει να πάρει θέση συνολικά για το αν η περικοπή όλων των Δώρων (κύριων και επικουρικών συντάξεων) είναι συνταγματική για το σύνολο των συνταξιούχων. Σε αυτή την περίπτωση δεν θα υπάρχει καμία αξίωση για αναδρομικά από τα Δώρα για τους συνταξιούχους και θα μείνουν ενεργές μόνον οι αξιώσεις για τις περικοπές των επικουρικών συντάξεων.

ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ 11 ΜΗΝΩΝ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ-ΔΩΡΑ ΑΝΑ ΤΑΜΕΙΟ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ 13 ΜΑΪΟΥ ΤΟΥ 2016