Ανάλυση: Τουρισμός και ηλιοβασίλεμα

Όσο καλαίσθητη ήταν η εμφάνιση του πρωθυπουργού με φόντο το ειδυλλιακό τοπίο της Σαντορίνης, τόσο έντονη είναι εύλογα η αγωνία της κυβέρνησης για την εξέλιξη της τουριστικής περιόδου.

Η Ελλάδα έχει το συγκριτικό πλεονέκτημα της επιτυχούς διαχείρισης της πανδημίας. Με τον τρόπο αυτόν είναι σε θέση να πλασάρεται ως ασφαλής προορισμός σε σύγκριση με ανταγωνίστριες μεσογειακές χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Τουρκία.

Όμως ο Ιούνιος είναι ήδη χαμένος και το ενδιαφέρον μετατοπίζεται πρακτικά στον Αύγουστο και στον Σεπτέμβριο – ή ακόμη και στον Οκτώβριο αν επιμηκυνθεί η σεζόν.

Η αγορά ανέμενε την έναρξη των πτήσεων, οι οποίες τελικά ξεκίνησαν στις 15 Ιουνίου. Ασφαλή συμπεράσματα είναι δύσκολο να εξαγάγει κανείς πριν από τις 15 Ιουλίου και στο διάστημα που θα μεσολαβήσει τις εξελίξεις θα ορίσει ένας συνδυασμός παραγόντων.

1. Η πορεία των κρουσμάτων. Τα περιστατικά ουδέποτε μηδενίστηκαν, αλλά παραμένουν υπό έλεγχο. Προϋπόθεση για όποια θετική εξέλιξη, μετά την απελευθέρωση της καθημερινότητας και το άνοιγμα των συνόρων, είναι ασφαλώς να διατηρηθούν τα σημερινά επίπεδα ή απλώς να αυξηθούν οριακά. Μέχρι στιγμής, το 20% των καταγεγραμμένων κρουσμάτων φαίνεται να σχετίζεται με αφίξεις από το εξωτερικό και το 60% με ήδη γνωστό κρούσμα.

2. Οι τάσεις σε χώρες – κλειδιά για τον ελληνικό τουρισμό. Στη Γερμανία, από την οποία προέρχονται 4 εκατ. τουρίστες ετησίως, tour operators άρχισαν να διακρίνουν κάποια κινητικότητα, στην οποία όλοι ποντάρουν. Αντιθέτως, έξω από το κάδρο παραμένουν έτερες σημαντικές χώρες για τον ελληνικό τουριστικό τομέα -βλ. ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία- λόγω της προβληματικής διαχείρισης της πανδημίας στο εσωτερικό τους. Πάντως η Βρετανία αναμένεται σύντομα να συνάψει συμφωνίες – αερογέφυρες με χώρες που θεωρούνται ασφαλείς προορισμοί, όπως η Ελλάδα. 

3. Οι επιλογές των Ελλήνων ξενοδόχων. Οι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον χώρο της φιλοξενίας βρίσκονται σε δίλημμα. Από τη μία πλευρά, μετρούν τα κουκιά και διερωτώνται αν τους συμφέρει να ανοίξουν. Από την άλλη πλευρά, επιθυμούν ιδανικά να διασώσουν τα ημερομίσθια για το προσωπικό τους και να διατηρήσουν ζωντανό το προϊόν τους. Πάντως μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες αποφασίζουν σταδιακά να λειτουργήσουν και οι ειδικοί καθησυχάζουν, μεταξύ άλλων, διαψεύδοντας σενάρια υποχρεωτικής καραντίνας στην περίπτωση κρούσματος σε μια ξενοδοχειακή μονάδα.

4. Οι διεθνείς εξελίξεις και η ψυχολογία που αυτές διαμορφώνουν. Από την πρώτη φάση της κρίσης, την οποία το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αποκάλεσε «The Great Lockdown», μεταφερθήκαμε πλέον στη δεύτερη φάση, κατά την οποία τα ¾ του κόσμου ξανανοίγουν. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι περισσότερες αγορές επιστρέφουν. Για την τρίτη φάση, δηλαδή για την πλήρη ανάκαμψη που είναι ο στόχος, απαιτείται το εμβόλιο, το αποτελεσματικότερο μέτρο για το rebound της οικονομίας. Οι εξελίξεις εκεί δείχνουν θετικές. Η μεγάλη διασπορά του ιού βοηθά το εύρος των κλινικών μελετών και επιταχύνει τις διαδικασίες. Ο Έλληνας επικεφαλής της Pfizer με συνέντευξη στην «Κ» χαρακτήρισε εφικτή μια απάντηση ακόμη και τον Οκτώβριο και το ΔΝΤ μιλά για βάσιμες προσδοκίες ένα εμβόλιο να τεθεί σε μαζική διάθεση μέχρι τον Ιανουάριο ή τον Φεβρουάριο.

Το βέβαιο είναι ότι ο ελληνικός τουρισμός θα υποστεί πλήγμα σε μια χρονιά η οποία θα ήταν μάλλον η καλύτερη της τελευταίας δεκαετίας· οι ταξιδιωτικές εισπράξεις κάλπαζαν με 23% στο πρώτο δίμηνο του έτους. Αυτό το οποίο δεν γνωρίζει κανείς με ακρίβεια είναι η ένταση των απωλειών στο τέλος της ημέρας. Υπ’ αυτήν την έννοια και μόνο, το παιχνίδι είναι ακόμη ανοιχτό.