Ανεργία: Ανησυχία για τον αριθμό των νέων 15-29 ετών που είναι εκτός αγοράς εργασίας – Αυξάνονται οι εργαζόμενοι συνταξιουχοι

Mεγάλο έλλειμμα στις προσλήψεις νέων δείχνουν για τη χώρα μας τα στοιχεία της ΔΥΠΑ και της ΕΛΣΤΑΤ που αποδίδουν την αύξηση της απασχόλησης στη μείωση της γυναικείας ανεργίας και στον αριθμό του μη ενεργού πληθυσμού που απασχολείται με τις νέες ρυθμίσεις (συνταξιούχοι, οι οποίοι καλύπτουν σχεδόν το 1,2% των απασχολουμένων (125.000).

Αντίθετα με ό,τι συμβαίνει στην Ελλάδα, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO) στην ετήσια έκθεσή της εκτιμά ότι το ποσοστό της ανεργίας των νέων σε διεθνές επίπεδο υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαπενταετίας, και προβλέπει περαιτέρω μείωση. Ωστόσο, χαρακτηρίζει ανησυχητικό τον αριθμό των νέων 15-24 ετών που δεν βρίσκονται ούτε σε θέση εργασίας ούτε σε εκπαιδευτική διαδικασία ούτε σε κάποιο πρόγραμμα κατάρτισης, σύμφωνα με την Απογευματινή.

Το ποσοστό ανεργίας των νέων το 2023, που υποχώρησε στο 13%, είναι το χαμηλότερο των τελευταίων 15 ετών. Είναι μειωμένο σε σύγκριση με το 13,8% που καταγραφόταν το 2019, πριν από την πανδημία. Προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω, στο 12,8%, το 2024 και το 2025. Ο συνολικός απόλυτος αριθμός των άνεργων νέων υπολογίζεται πως ανέρχεται σε 64.900.000 διεθνώς: χαρακτηρίζεται ο χαμηλότερος από το 2000.

Στα ίδια επίπεδα του 2000 βρίσκεται και η μείωση της ανεργίας στη χώρα, η οποία τον Ιούνιο κινήθηκε στο 9,6% από 11,4% τον Ιούνιο 2023, όμως δεν ευθύνεται αποκλειστικά για την αύξηση της απασχόλησης κατά 1,9% το α΄ εξάμηνο του έτους. Βάσει της μηνιαίας έρευνας εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, η αύξηση της απασχόλησης προέρχεται κυρίως από τη δεξαμενή του μη ενεργού πληθυσμού και σε μικρότερο βαθμό από τη δεξαμενή των ανέργων.

Σε αμιγώς τεχνικούς όρους, αυτός είναι ο λόγος που, ενώ ο ρυθμός αύξησης της απασχόλησης επιταχύνθηκε στο 6μηνο (Ιανουαρίου -Ιουνίου 2024), ο αντίστοιχος ρυθμός μείωσης του ποσοστού ανεργίας επιβραδύνθηκε. Ο αριθμός των ατόμων κάτω των 75 ετών που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό, δηλαδή των ατόμων που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία, φαίνεται ότι συρρικνώθηκε τους τελευταίους μήνες.

Σύμφωνα με την Απογευματινή, η πρώτη προφανής εξήγηση είναι ότι χιλιάδες άτομα που ολοκλήρωσαν τον εργασιακό τους βίο συνέχισαν να εργάζονται και μετά τη συνταξιοδότηση, λόγω του ευεργετικού νόμου Γεωργιάδη, που κατήργησε το πέναλτι στις συντάξεις τους. Η δεύτερη εξήγηση σχετίζεται με την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών και των νέων στην αγορά εργασίας. Παρότι μόνο το 34% των γυναικών της χώρας μας απασχολούνται, όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι στο 42%, το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια συγκρατημένη άνοδος των ποσοστών εργασίας των Ελληνίδων, έστω και σε εποχικά επαγγέλματα.

Σε ό,τι αφορά τη συνολική απασχόληση, ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης διαμορφώθηκε στο 1,9% στο εξάμηνο (80,4 χιλ. άτομα) από 1,6% πέρυσι, ενώ ο μέσος ετήσιος ρυθμός μείωσης των ανέργων διαμορφώθηκε στο 4,3% (23,5 χιλ. άτομα) από 12,3% το περσινό 6μηνο. Το εργατικό δυναμικό σημείωσε μέση ετήσια αύξηση 1,2% το 6μηνο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2024 από οριακή μείωση 0,2% πέρυσι και ο μη ενεργός πληθυσμός κινήθηκε εντονότερα καθοδικά απ’ ό,τι το προηγούμενο έτος (2,6% vs 0,6%).

Η ικανοποιητική αύξηση της απασχόλησης στέλνει ένα θετικό μήνυμα για το β΄ εξάμηνο του 2024 (6/9/2024). Σε αυτό προστίθενται η ισχυρή αύξηση του δείκτη όγκου λιανικού εμπορίου, η απότομη ενίσχυση του βαθμού χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού στη βιομηχανία, η ενίσχυση του δείκτη οικονομικού κλίματος και η παραμονή του δείκτη ΡΜΙ μεταποίησης άνω του ορίου των 50 μονάδων.

Σε παγκόσμια κλίμακα, οι μισοί και πλέον νέοι εργαζόμενοι απασχολούνται στον ανεπίσημο τομέα, διαπιστώνει η ΔΟΕ, σύμφωνα με την οποία «οι πιθανότητες πρόσβασης σε αξιοπρεπείς δουλειές παραμένουν περιορισμένες σε αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες». Οι νέοι επωφελήθηκαν περισσότερο από την ανάκαμψη της αγοράς εργασίας διεθνώς από τις νέες: τα ποσοστά ανεργίας των νέων γυναικών (12,9%) και των νέων ανδρών (13%) το 2023 σχεδόν εξισώθηκαν, αντίθετα με τα χρόνια πριν από την πανδημία, όταν αυτά των νέων ανδρών ήταν αισθητά υψηλότερα.