Ανησυχίες για τις επιπτώσεις του κορωνοϊού στην ανάπτυξη

Μαύρα σύννεφα έχει συσσωρεύσει πάνω από την οικονομία ο κορωνοϊός, με την απειλή να έχει αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες μέρες, μετά την εμφάνιση των πρώτων κρουσμάτων και στην Ελλάδα, που φέρνουν στο προσκήνιο σενάρια Ιταλίας, με διακοπή οικονομικών δραστηριοτήτων σε περιοχές.

Οι οικονομολόγοι και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης παραμένουν, βεβαίως, προς το παρόν, επιφυλακτικοί, ενόψει της άγνωστης έκτασης που θα λάβει το πρόβλημα, στην Ελλάδα και παγκοσμίως. Οποιοσδήποτε υπολογισμός είναι πρόωρος, σημειώνουν, αναγνωρίζοντας ότι αν το φαινόμενο συνεχιστεί και λάβει διαστάσεις, θα πληγεί σοβαρότερα η ανάπτυξη και το δημοσιονομικό πρόγραμμα της χώρας.

Οι εκτιμήσεις

Ο καθηγητής Παναγιώτης Πετράκης αναφέρει στην «Κ» ότι εφαρμόζοντας τη μεθοδολογία της Oxford Economics, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, διαπίστωσαν ότι σε μια ενδεχόμενη περίπτωση επανάληψης του ιταλικού μοντέλου, με μέτρα σε δύο περιφέρειες στη Μακεδονία, κατ’ αντιστοιχία των τριών στην Ιταλία, σε διάρκεια τεσσάρων εβδομάδων, το ΑΕΠ της χώρας θα μειωθεί κατά 0,2% το πρώτο τρίμηνο, με μικρότερη φυσικά επίπτωση σε ετήσια βάση.

Ο ίδιος εκτιμά, πάντως, ότι αν η επίδραση συνεχιστεί πέραν του τριμήνου, αντίστοιχη αρνητική επίπτωση στο ΑΕΠ της τάξης του 0,1%-0,3% υπολογίζεται ότι θα υπάρξει σε ετήσια βάση.

Το δυστύχημα είναι ότι οι κίνδυνοι αυτοί παρουσιάζονται ακριβώς τη στιγμή που η χώρα είχε ανάγκη εκτίναξης της οικονομίας της, ώστε να εξέλθει οριστικά από την κρίση και να ανακτήσει το χαμένο έδαφος. Τραπεζικός παράγων εκτιμούσε τις προηγούμενες ημέρες ότι η ανάπτυξη μπορεί να προσγειωθεί τελικά στο 2%, έναντι 2,4% που εκτιμά η Κομισιόν και 2,8% που έβλεπε η κυβέρνηση.

Η μείωση του τουρισμού, των εξαγωγών και της κατανάλωσης και η διακοπή της εφοδιαστικής αλυσίδας είναι τα κανάλια μέσω των οποίων επηρεάζεται το ΑΕΠ, με τον τουρισμό να αποτελεί την πιο προφανή απειλή, καθώς η χώρα υποδέχθηκε πέρυσι 31 εκατ. ταξιδιώτες και εισέπραξε 18 δισ. ευρώ από αυτούς. Η μεγάλη έκταση του προβλήματος στην Ιταλία με την οποία οι εμπορικές και τουριστικές σχέσεις μας είναι πολύ στενές, ήταν ατυχής εξέλιξη. Σύμφωνα με στοιχεία, το 10,9% των εξαγωγών μας προορίζεται για την Ιταλία και το 5,2% των τουριστών προέρχεται από τη χώρα αυτή. Αν υπολογισθεί ότι τα έσοδα από τους Ιταλούς τουρίστες ήταν 1 δισ. ευρώ περίπου, οι απώλειες σε όρους φορολογικών εσόδων μόνο και μόνο από αυτόν τον λόγο φτάνουν τα 200 εκατ. (αν μηδενιστούν οι αφίξεις).

Στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών υποστηρίζει ότι αν το φαινόμενο είναι παροδικό, οι επιπτώσεις του θα είναι ελεγχόμενες και το δημοσιονομικό κόστος θα περιοριστεί στο επιπλέον μικρό κόστος για προληπτικά μέτρα υγιεινής. Αν όμως πάρει μαζικότερες και μεγαλύτερης διάρκειας διαστάσεις, τότε θα υπάρξει ασφαλώς και δημοσιονομικό κόστος και το πρόγραμμα της κυβέρνησης θα κινδυνεύσει να ανατραπεί. Ευτυχώς, έχουμε «μαξιλάρι» και δημοσιονομικά περιθώρια, σχολίαζε άλλος οικονομικός παράγων.

Σε χθεσινό δελτίο της, η  Alpha Βank θυμίζει ότι την περίοδο της επιδημίας του SARS οι αφίξεις τουριστών από την Κίνα σε ευρωπαϊκούς προορισμούς υποχώρησαν κατά 7% και αντίστοιχα από άλλες ασιατικές χώρες κατά 8%. «Ωστόσο», προσθέτει το δελτίο, «υπάρχουν σημαντικοί παράγοντες που καθιστούν τη σύγχρονη επιδημία περισσότερο επώδυνη. Πρώτον, η Κίνα σήμερα αντιπροσωπεύει το 16% του παγκόσμιου ΑΕΠ, έναντι 4% κατά τη διάρκεια της επιδημίας του SARS. Δεύτερον, η διαφαινόμενη εξάπλωση στη γειτονική Ιταλία και η δημιουργία ανησυχιών ενδέχεται να πλήξει σημαντικά τις αερομεταφορές ακόμη και ενδοευρωπαϊκά».

Από την άλλη πλευρά, το δελτίο σημειώνει ότι η εποχικότητα της τουριστικής περιόδου στην Ελλάδα (Μάιος – Οκτώβριος) δίνει τη δυνατότητα απορρόφησης των αρχικών κραδασμών στις τουριστικές ροές.