«Αόρατη» λωρίδα που θα μιλά στους οδηγούς μπαίνει στην Αττική Οδό
Φαντάζεστε να οδηγείτε και να ειδοποιείστε έγκαιρα, είτε μέσω κινητού είτε μέσω της οθόνης του αυτοκινήτου σας, για το τι θα συναντήσετε μπροστά σας; Να λαμβάνετε δηλαδή ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο, για την κατάσταση που επικρατεί ή στην οποία βρίσκεται ο αυτοκινητόδρομος; Αν ο δρόμος είναι ολισθηρός, αν υπάρχει πάγος ή φθορές στο οδόστρωμα ή για το αν θα συναντήσετε εμπόδια ή αν εκτελούνται έκτακτα έργα;
Αυτή η δυνατότητα δεν θα μείνει στη σφαίρα της φαντασίας. Θα εφαρμοστεί πιλοτικά σε περίπου 8 μήνες από σήμερα, στην Αττική Οδό και στον αυτοκινητόδρομο Α22 στην Ιταλία.
Στη δημιουργία αυτής της καινοτόμας εφαρμογής το Πανεπιστήμιο Πατρών έχει ιδιαίτερη συμβολή, με δύο ερευνητικές ομάδες. Mία από το ΙΤΥΕ Διόφαντος και μία από το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών.
Ο Kαθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Η/Υ του Πανεπιστημίου Πατρών και ερευνητής του Ινστιτούτου Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων (ΙΤΥΕ Διόφαντος) Σωτήρης Νικολετσέας μίλησε στο thebest.gr για αυτή τη λωρίδα (strip) που θα τοποθετηθεί στους αυτοκινητόδρομους και αφορά στην ενίσχυση της οδικής ασφάλειας (safety) και η οποία δημιουργείται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου SAFESTRIP («Safe and green Sensor Technologies for self-explaining and for giving Road Interactive applications»).
«Πρόκειται για μια χαμηλού κόστους, πολύ λεπτή, «αόρατη» λωρίδα (strip), που τοποθετείται κάθετα στην κατεύθυνση της κίνησης, και φέρει ποικιλία μίκρο- και νάνο- αισθητήρων για θερμοκρασία, υγρασία, διαρροή βενζίνης, φθορά εδάφους κλπ. Η ομάδα μας στο ΙΤΥΕ Διόφαντος εστιάζει στο θέμα της παροχής ενέργειας στη λωρίδα, μέσω προηγμένων αλλά και επερχόμενων τεχνολογιών, πχ μικροί ηλιακοί συλλέκτες (solarpanels) αλλά και πιεζο-ηλεκτρικοί αισθητήρες, που μετατρέπουν τις δονήσεις από τα διερχόμενα αυτοκίνητα σε ενέργεια.
Επιπρόσθετα, η ομάδα μας εισάγει μια διεθνή καινοτομία, την ασύρματη μεταφορά ενέργειας στη λωρίδα από πλευρικούς σταθμούς στην άκρη του δρόμου (που συλλέγουν ηλιακή ή αιολική ενέργεια, ανάλογα με τη χώρα), χωρίς καλώδια. Σκοπός είναι τελικά το strip να είναι ενεργειακά αυτόνομο, να χρησιμοποιεί αποκλειστικά ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να βελτιστοποιεί τη διαχείριση της ενέργειας μέσω κατάλληλων μοντέλων πρόβλεψης και μηχανικής μάθησης.
Επίσης, η ομάδα του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών με επικεφαλής τον καθηγητή Βασίλη Κωστόπουλο αναπτύσσει τον εγκιβωτισμό (encapsulation) της λωρίδας για την προστασία της και την ανάπτυξη αισθητήρων για τον εντοπισμότης φθοράς του οδοστρώματος (straingauges).Ο γενικός στόχος είναι οι αυτοκινητόδρομοι να γίνουν «συγχωρητικοί» και «αυτοεπεξηγούμενοι», παρέχοντας δηλαδή στους οδηγούς κρίσιμες πληροφορίες για την κατάστασή τους».
Το strip θα συμβάλει σημαντικά στην οδική ασφάλεια και στην αποφυγή της ταλαιπωρίας. Ο οδηγός θα μπορεί κατεβάζοντας την εφαρμογή να λαμβάνει τις ενημερώσεις αυτές, είτε μέσω ειδικής οθόνης τα οποία διαθέτουν κάποια αυτοκίνητα, είτε μέσω κινητού. Το strip μπορεί να εφαρμοστεί και σε οδικούς άξονες εντός αστικού ιστού και σε αυτές τις περιπτώσεις θα μπορεί να διαθέτει και άλλες εφαρμογές, όπως π.χ. να εντοπίζει την αυξημένη κυκλοφορία ώστε να ρυθμίζονται αυτόματα τα φανάρια, ανάλογα με τις ανάγκες που επικρατούν κάθε φορά, για τη διευκόλυνση των οδηγών και την αποφυγή της κυκλοφοριακής συμφόρησης.
Η χρηματοδότηση του έργου προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει διάρκεια τριών ετών (2017-2020). Στόχος είναι το ερευνητικό πρωτότυπο που δημιουργείται να μετατραπεί σε ένα αξιοποιήσιμο «προϊόν». Η πιλοτική εφαρμογή του strip σε πραγματικές συνθήκες, Ελλάδα και Ιταλία, προσδιορίζεται χρονικά τον Σεπτέμβριο και σε περίπου τρεις μήνες ξεκινούν οι πειραματικές δοκιμές και προσαρμογές των συστημάτων που έχουν αναπτυχθεί σε τρία ελεγχόμενα περιβάλλοντα στο Βαγιαδολίδ (στην Ισπανία), στο Μιλάνο και το Τορίνο (στην Ιταλία).
Εταίροι του έργου είναι Πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα, και εταιρείες. Το ITYE Διόφαντος το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, το Πανεπιστήμιο Trento,CEA-Γαλλία, CNR-Ιταλία, οι εταιρείες Continental, Piaggio,FIAT και οι αυτοκινητόδρομοι Αττική Οδός, Autostrada Α22 στην Ιταλία.
Συντονιστής είναι το Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών (Ι.ΜΕΤ.) που βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και ανήκει στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ).Το έργο πέρασε πριν από λίγες ημέρες με επιτυχία την ενδιάμεση αξιολόγηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις Βρυξέλλες.