Αβορίγινες της Αυστραλίας: «Το δάσος έχει ανάγκη να καεί»

Εδώ και χιλιάδες χρόνια, πολύ πριν πατήσει πόδι Ευρωπαίου αποίκου στη γη τους, οι Αβορίγινες της Αυστραλίας έβαζαν προγραμματισμένα φωτιά στα εδάφη τους εφαρμόζοντας μία τεχνική διαχείρισης πυρκαγιών που είχε ως στόχο την καύση των καύσιμων υλικών που βρίσκονται στις δασώδεις εκτάσεις και προκαλούν ή τροφοδοτούν τις δασικές πυρκαγιές.

Φέτος, και καθώς οι ανεξέλεγκτες δασικές πυρκαγιές αφάνισαν τεράστιες εκτάσεις στην Αυστραλία, οι Αβορίγινες επέμεναν ότι η παραδοσιακή διαχείριση που ξέρουν να εφαρμόζουν στη γη τους θα είχε προλάβει ή τουλάχιστον θα είχε περιορίσει την καταστροφή.

Ο Τζέικομπ Μόρις, ένας 29χρονος ιθαγενής, έχει οργανώσει πέντε σεμινάρια για να διδάξει τους παραδοσιακούς τρόπους διαχείρισης της γης και πιστεύει ότι μεγάλο μέρος της οδύνης θα είχε αποφευχθεί με την εφαρμογή της χαμηλής έντασης, χαμηλού ύψους ελεγχόμενης φωτιάς που θα έκαιγε θάμνους και καύσιμη ύλη κατά την ψυχρή περίοδο του έτους (cool burning).

Οι αυτόχθονες Αυστραλοί χρησιμοποιούν τον τρόπο αυτόν για να αναζωογονήσουν τα εδάφη τους.

«Οταν ανάβουμε μία τέτοια φωτιά, περπατάμε μαζί της», δηλώνει ο Τζέικομπ Μόρις εξηγώντας ότι η κατάσταση της γης και η κατεύθυνση του ανέμου είναι πολύ σημαντικοί παράγοντες για την επιχείρηση αυτή, διότι επηρεάζουν την ένταση της φωτιάς.

Συνήθως, η φωτιά είναι ελεγχόμενη και καίει για σύντομο χρονικό διάστημα, πράγμα που προλαβαίνει μελλοντικές πυρκαγιές ή τουλάχιστον επιβραδύνει τον ρυθμό επέκτασής τους, τονίζει ο Μόρις.

Οι ίδιες μέθοδοι εφαρμόζονται από τους αυτόχθονες πληθυσμούς σε όλον τον πλανήτη, λέει ο Τζόρνταν Πρόφιτ, αυτόχθων πυροσβέστης από το Γιούκον του Καναδά, ο οποίος βρέθηκε στην Αυστραλία στο πλαίσιο προγράμματος ανταλλαγής γνώσεων.

Η πυροσβεστική υπηρεσία της Αυστραλίας και άλλοι οργανισμοί διαχείρισης γαιών έχουν αρχίσει να συμβουλεύονται φυλές αυτοχθόνων στην κατάρτιση των σχεδίων εφαρμογής μεθόδων προληπτικής καύσης και διαχείρισης εδαφών.

Ο Ντέιβιντ Μπόουμαν, καθηγητής της επιστήμης της Φωτιάς στο Πανεπιστήμιο της Τανζανίας, δηλώνει ότι η παραδοσιακή μέθοδος των αυτοχθόνων χρησιμοποιείται σε μικρές ιδιωτικές εκτάσεις, ενώ οι κατά τόπους πυροσβεστικές υπηρεσίες πραγματοποιούσαν δικής τους σύλληψης επιχειρήσεις καύσης χαμηλής βλάστησης και καύσιμων υλικών σε μεγαλύτερη κλίμακα.

Από την έναρξη της φετινής κρίσης στην Αυστραλία, πολλαπλασιάσθηκαν οι φωνές που ζητούσαν την ένταξη των παραδοσιακών μεθόδων των αυτοχθόνων στην πολιτική της πρόληψης των πυρκαγιών. Αλλά όλα αυτά έπρεπε να έχουν συμβεί νωρίτερα.

«Το δάσος έχει ανάγκη να καεί», λέει η Σάνον Φόστερ, θεματοφύλακας της γνώσης των προγόνων της φυλής της και λέκτορας στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ.

«Μιλάμε για την έννοια της φροντίδας της γης, που είναι κεντρική σε ό,τι κάνουμε ως Αβορίγινες. Πρόκειται για το τι μπορούσε να δώσουμε πίσω στη γη, όχι μόνο τι μπορούμε να πάρουμε από αυτήν. Η γη είναι η μητέρα μας. Μας κρατάει ζωντανούς», εξηγεί, τονίζοντας ότι οι μέθοδοι ελεγχόμενων πυρκαγιών που χρησιμοποιείται από τις σημερινές αρχές με στόχο την προστασία ζωών και περιουσιών είναι «προφανώς αναποτελεσματική».

«Οι σύγχρονες ελεγχόμενες καύσεις καταστρέφουν τα πάντα. Είναι ένας αφελής τρόπος για να κάνει κάποιος διαχείριση πυρκαγιάς και χωρίς να ακούει τους αυτόχθονες που γνωρίζουν καλύτερα τη γη».

^{Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, με πληροφορίες από το BBC}