Χειμώνας: Πως επηρεάζει το κρύο την καρδιά και το αναπνευστικό

Ο χειμώνας δεν είναι εύκολη εποχή για τον οργανισμό. Οι χαμηλές θερμοκρασίες ενεργοποιούν τους μηχανισμούς αυτοπροστασίας του οργανισμού, για να διατηρηθεί σε φυσιολογικά επίπεδα η εσωτερική θερμοκρασία του. Αποτέλεσμα: επηρεάζονται ζωτικά όργανα όπως η καρδιά και οι πνεύμονες.

«Είναι η φυσική αντίδραση του οργανισμού στο κρύο», λέει η επεμβατική καρδιολόγος Dr. Leslie Cho, καθηγήτρια Καρδιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Case Western Reserve. «Όταν μειώνεται η περιβαλλοντική θερμοκρασία, η πρώτη αντίδραση του σώματος είναι να κινητοποιήσει μηχανισμούς που θα του επιτρέψουν να διατηρηθεί ζεστό.

»Τα αιμοφόρα αγγεία συστέλλονται για να εμποδιστεί η αποβολή θερμότητας. Επιπλέον, η καρδιά κτυπά πιο γρήγορα, για να κυκλοφορήσει περισσότερο αίμα».

Η υποθερμία

Οι αντιδράσεις αυτές μπορεί να έχουν επιπτώσεις στην καρδιακή λειτουργία, όσο περισσότερο χαμηλώνει η περιβαλλοντική θερμοκρασία  και όταν φυσάει παγωμένος αέρας.

«Ο ψυχρός αέρας επιδεινώνει τα πράγματα για την καρδιά, επειδή απομακρύνει πολλή θερμότητα από το σώμα και ανοίγει τον δρόμο στην υποθερμία», εξηγεί η Dr. Cho.

Η υποθερμία ορίζεται ως η μείωση της σωματικής θερμοκρασίας κάτω από τους 35 βαθμούς Κελσίου. Αναπτύσσεται όταν το σώμα δεν μπορεί να παράγει αρκετή ενέργεια, ώστε να διατηρεί αρκετά ζεστό το εσωτερικό του.

Τα συμπτώματα της υποθερμίας είναι απώλεια συντονισμού των κινήσεων, πνευματική σύγχυση, αργές αντιδράσεις, ρίγη και υπνηλία.

Η έξτρα προσπάθεια που καταβάλλει ο οργανισμός για να ζεσταθεί μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες. Στους ασθενείς με καρδιοπάθεια, π.χ., μπορεί να προκαλέσει πόνο στο στήθος ή ακόμα και έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Το κρύο είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους αυξάνονται τα εμφράγματα το χειμώνα, λέει η Dr. Cho.

Ο κίνδυνος για έμφραγμα είναι πιθανότερος όταν ένας καρδιοπαθής καταπονείται σωματικά στο κρύο, προσθέτει.

Ακόμα όμως και ένας υγιής λάτρης των χειμερινών σπορ μπορεί να πάθει υποθερμία. Και η καρδιακή ανεπάρκεια είναι η αιτία πίσω από τους περισσότερους θανάτους λόγω υποθερμίας, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Καρδιάς (AHA).

Το φτυάρισμα στο χιόνι

Η καρδιά πιέζεται ακόμα περισσότερο όταν κάποιος βρίσκεται σε υπαίθριο χώρο τον χειμώνα και ασχοληθείτε με μια πολύ βαριά δραστηριότητα. Τέτοιες δραστηριότητες είναι το φτυάρισμα του χιονιού και το περπάτημα μέσα στο χιόνι.

«Σε τέτοιες δραστηριότητες και προκειμένου να μην καταπονηθεί η καρδιά, πρέπει να κάνουμε συχνά διαλείμματα», τονίζει η Dr. Cho.

Απαραίτητο είναι ακόμα να πίνουμε αρκετά υγρά και να είμαστε ζεστά ντυμένοι, σε στοιβάδες.

«Αυτού του είδους οι δραστηριότητες είναι πολύ έντονες και πρέπει να αντιμετωπίζονται όπως κάθε άλλη ιδιαίτερα απαιτητική άσκηση», προσθέτει η ειδικός.

Οι πνεύμονες

Ο κρύος αέρας μπορεί να επηρεάσει και την αναπνοή, ιδίως αν έχετε άσθμα ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).

Στους πάσχοντες από ΧΑΠ, ο κρύος αέρας μπορεί να προκαλέσει σπασμούς στους πνεύμονες. Τα συμπτώματα θα είναι παρόμοια με εκείνα μιας κρίσης άσθματος, λέει η πνευμονολόγος Dr. Rachel Taliercio, από το Τμήμα Πνευμονολογίας της Cleveland Clinic, στο Οχάιο.

«Οι ασθενείς νιώθουν πιο εύκολα την αναπνοή τους να “κόβετε”, μπορεί να βήχουν και να έχουν συριγμό», εξηγεί. «Μπορεί επίσης να αισθάνονται ένα σφίξιμο στο στήθος. Όλ’ αυτά είναι ενδείξεις ότι πρέπει να μπουν σε κλειστό, θερμαινόμενο χώρο».

Και οι δύο γιατροί συμφωνούν ότι είναι σημαντικό να ντύνεστε ζεστά όταν κάνει κρύο. Ιδανικά πρέπει να ντύνεστε με πολλά ρούχα, ώστε να απομονώνεται το σώμα από το κρύο. Οι πολλές στοιβάδες παγιδεύουν τον θερμό αέρα κοντά στο σώμα.

Πρέπει επίσης να φοράτε καπέλο όταν βγαίνετε σε υπαίθριους χώρους, για να μην έχετε απώλειες θερμότητας από το κεφάλι. Μην αμελήσετε, τέλος, να καλύπτετε τη μύτη και το στόμα σας με ένα κασκόλ, ώστε ο αέρας να θερμαίνετε πριν μπει στους πνεύμονές σας.