Διατροφική απειλή η εξαφάνιση μελισσών
Μέλισσα αναζητεί νέκταρ σε λουλούδι μπαλκονιού, στο Βερολίνο της Γερμανίας.
ΝΙΟΥ ΤΖΕΡΣΕΪ. Η εξαφάνιση μελισσών από πολλές αγροτικές περιοχές των ΗΠΑ περιορίζει την παραγωγή ορισμένων τροφών και πλήττει τη σοδειά, σύμφωνα με νέα μελέτη που μνημονεύει σε άρθρο της η βρετανική εφημερίδα The Guardian. Η μείωση του πληθυσμού επικονιαστών μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην παγκόσμια διατροφική αλυσίδα.
Συγκεκριμένα είδη άγριων μελισσών υποφέρουν από τον περιορισμό των εκτάσεων άγριων λουλουδιών, τη χρήση τοξικών ζιζανιοκτόνων και την κλιματική αλλαγή. Οι παραγωγικές μέλισσες, από την πλευρά τους, εξασφαλίζουν μεν τη φροντίδα μελισσοκόμων, αλλά αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο προσβολής τους από ασθένειες, απειλώντας την επικονίαση ποσοστού 75% επί των σοδειών.
Η έρευνα, που εστίασε σε έξι σοδειές 13 Pολιτειών των ΗΠΑ, έδειξε ότι η έλλειψη μελισσών περιορίζει τον όγκο της σοδειάς μήλων, βατόμουρων και κερασιών. «Οι σοδειές όπου οι μέλισσες ήταν άφθονες, ήταν περισσότερο παραγωγικές από ό,τι οι άλλες», λέει η Ρέιτσελ Ουίνφρι, ειδικός των επικονιαστών στο Πανεπιστήμιο Ράτγκερς του Νιοy Τζέρσεϊ.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άγριες μέλισσες συνεισέφεραν σε σημαντικό βαθμό στην επικονίαση, παρότι διαβιούσαν σε περιοχές με εντατική βιομηχανική γεωργία, όπου τα αγριολούλουδα –αγαπημένος «στόχος» των μελισσών και άλλων επικονιαστών– σπανίζουν. Οι άγριες μέλισσες είναι συχνά πιο αποτελεσματικοί επικονιαστές από ό,τι οι εξοικειωμένες με τον άνθρωπο «εξαδέλφες» τους. Πολλά είδη άγριων μελισσών, όμως, όπως ο αμερικανικός μπάμπουρας, απειλούνται με εξαφάνιση, με τον πληθυσμό τους να έχει υποχωρήσει τις τελευταίες δύο δεκαετίες κατά 87%.
Μεγάλο μέρος της αμερικανικής γεωργικής παραγωγής εξαρτάται άμεσα από τις μέλισσες ως επικονιαστές, με τους μελισσουργούς να αναγκάζονται να διασχίζουν τη χώρα με τα μελίσσια τους, ακολουθώντας φρενήρεις ρυθμούς, για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των αγροτών.
Οι ΗΠΑ βρίσκονται στην πρωτοκαθεδρία καινοτόμων γεωργικών μεθόδων με στόχο τη μεγιστοποίηση της παραγωγής, όπως η ισοπέδωση αγρών με αγριολούλουδα, η χρήση μεγάλου όγκου ζιζανιοκτόνων και εντομοκτόνων και η μονοκαλλιέργεια ζωτικών τροφών, όπως ρύζι, σιτάρι και καλαμπόκι. Οι βιομηχανικές μέθοδοι καλλιέργειας, όμως, αποδείχθηκαν ιδιαίτερα βλαβερές για την επιβίωση επικονιαστών, όπως οι μέλισσες. Σύμφωνα με την Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, το ποσοστό αγροτικών διατροφικών προϊόντων που εξαρτώνται από τους επικονιαστές και άλλα έντομα έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια κατά 300%. Η εξαφάνιση των επικονιαστών μπορεί να προκαλέσει μεγάλες ελλείψεις σε ζωτικής σημασίας σοδειές, όπως μήλα, πορτοκάλια και πολλά λαχανικά πλούσια σε βιταμίνες.