Εισόδια της Θεοτόκου: Σε ποιες Μαρίες ευχόμαστε σήμερα

Τη μεγάλη θεομητορική εορτή των «Εισοδίων της Θεοτόκου» πανηγυρίζει σήμερα 21 Νοεμβρίου η Εκκλησία. Σε τι διαφέρει από τις υπόλοιπες γιορτές της Παναγίας. Ποιες Μαρίες γιορτάζουν τελικά σήμερα; Και τί είναι το έθιμο με τα πολυσπόρια;

Πέντε είναι οι μεγάλες γιορτές της Παναγίας στην Εκκλησιά: Στις 8 Σεπτεμβρίου γιορτάζουμε τη γέννησή της Παναγίας, στις 21 Νοεμβρίου τα Εισόδια της Θεοτόκου στον ναό , στις 25 Μαρτίου την εορτή του Ευαγγελισμού της Παναγίας, δηλαδή η χαρμόσυνη είδηση της επικείμενης γέννησης του Χριστού, και στις 15 Αυγούστου τιμάμε την Κοίμησή της.

Το έθιμο, το οποίο λέγεται ότι ξεκινά από την Κρήτη και αργότερα εξαπλώθηκε στην υπόλοιπη Ελλάδα,  θέλει στις 21 Νοεμβρίου, δηλαδή ανήμερα των «Εισοδίων της Θεοτόκου» να γιορτάζουν οι «παρθένες» ή ανύπαντρες Μαρίες, φυσικά μαζί με αυτές και όλα τα υπόλοιπα θεοτοκωνύμια, ενώ στις 15 Αυγούστου τιμάμε τις ύπανδρες Μαρίες.

Παρόλα αυτά, είναι ελάχιστες οι ανύπαντρες Μαρίες, οι οποίες εορτάζουν στις  21 Νοεμβρίου και όταν παντρεύονται τηρούν το έθιμο και αλλάζουν την ημερομηνία της εορτής τους.

Τί είναι το έθιμο με τα πολυσπόρια;

Την παραμονή ή ανήμερα των Εισοδίων της Θεοτόκου οι νοικοκυρές έβραζαν πολλά σπόρια, σιτάρι, καλαμπόκι, φασόλια, φακές, κουκιά, ρεβίθια, μπιζέλια για την οικογένεια και για να μοιράσουν στη γειτονιά τους, να τους ευχηθούν να γίνουν τα σπαρτά και να έχουν καλή σοδειά! Ένα πιάτο το πήγαιναν στην εκκλησία κατά τη λειτουργία και διαβαζόταν. Στη συνέχεια το μοίραζαν στον κόσμο (όπως τα κόλλυβα). Μέρος του κρατούσαν για στο σπίτι. Από αυτό έδιναν στα ζώα που χρησιμοποιούνταν παλιά στο όργωμα και το υπόλοιπο το έριχνε ο γεωργός στο χωράφι.

Όπως αναφέραμε, πρόκειται για μια αρχαία συνήθεια που δείχνει το σεβασμό των ανθρώπων στη μάνα φύση και στη ζωοδότρα γη. Ο αγροτικός κόσμος ήθελε να ευχαριστήσει τη γη που του χαρίζει καρπούς απαραίτητους για τη ζωή του. Έτσι το έθιμο συνεχίστηκε από τα αρχαία στα νεώτερα χρόνια. Η τεχνολογική εξέλιξη, τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα βελτίωσαν σημαντικά την απόδοση των αγροτικών καλλιεργειών. Η γη χαρίζει άφθονους καρπούς στους αγρότες.

Έτσι, δεν υπάρχει η ανάγκη να την εξευμενίσουν με διάφορα έθιμα… Πολλά από αυτά παραμελήθηκαν και ξεχάστηκαν. Ωστόσο, και σήμερα κάποιες νοικοκυρές, κυρίως από αγροτικές οικογένειες, συνεχίζουν το έθιμο αυτό. Στα Εισόδια της Θεοτόκου βράζουν πολυσπόρια. Το διατηρούν ως ένα ιδιαίτερο πιάτο συνδεδεμένο με την αγροτική καλλιέργεια και παραγωγή. Και κυρίως συνδεδεμένο με την Παναγιά μας, την Πολυσπορίτισσα.

Με πληροφορίες Μαρία Ν. Αγγέλη, Δρ. Κοινωνικής Λαογραφίας