Ελονοσία: Φάρμακο οι σούπες; Τι έδειξε νέα έρευνα

Οι σπιτικές σούπες με κοτόπουλο και λαχανικά μπορεί να είναι αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση της ελονοσίας, αναφέρουν βρετανοί επιστήμονες.

Ερευνητές από το Imperial College του Λονδίνου εξέτασαν 56 σούπες, που ζήτησαν να τους φέρουν παιδιά του δημοτικού από το σπίτι τους. Όπως διαπίστωσαν, πέντε από αυτές μείωναν σημαντικά την αναπαραγωγική ικανότητα του παρασίτου που προκαλεί ελονοσία. Μάλιστα οι δύο απεδείχθησαν εξίσου αποτελεσματικές με τα φάρμακα που χορηγούνται για τη νόσο!

Οι σούπες ήσαν διαφορετικές μεταξύ τους και οι επιστήμονες δεν είχαν τις συνταγές ώστε να συγκρίνουν τα συστατικά τους. Έτσι δεν γνωρίζουν τι είναι αυτό που κατέστησε τις συγκεκριμένες σούπες «φάρμακο» για την ελονοσία.

Ωστόσο τα ευρήματά τους υποδηλώνουν ότι υπάρχουν στην φύση συστατικά που μπορούν να αντιμετωπίσουν την ελονοσία. Το εύρημα αυτό θεωρείται εξαιρετικά σημαντικό σε μια εποχή όπου αυξάνονται διαρκώς τα στελέχη του παρασίτου που είναι ανθεκτικά στα φάρμακα.

435.000 νεκροί τον χρόνο

Η ελονοσία είναι μία απειλητική ασθένεια, που προκαλείται από πρωτόζωα του είδους πλασμώδιο (Plasmodium). Μεταδίδεται στον άνθρωπο με τα τσιμπήματα μολυσμένων κουνουπιών.

Όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, σχεδόν 219 εκατομμύρια άνθρωποι σε 87 χώρες του κόσμου εκδήλωσαν το 2017 ελονοσία. Οι 435.000 από αυτούς δεν κατόρθωσαν να κρατηθούν στη ζωή. Τα περισσότερα θύματα είναι παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών από την υποσαχάριο Αφρική.

Η συντριπτική πλειονότητα των θανάτων (το σχεδόν 99%) οφείλονται σε ένα συγκεκριμένο πλασμώδιο της ελονοσίας, το P. Falciparum.

Τα κύρια συμπτώματα της νόσου είναι έντονα ρίγη που ακολουθούνται από υψηλό πυρετό και σοβαρή εφίδρωση. Εάν δεν γίνει αποτελεσματική θεραπεία, το υπαίτιο παράσιτο μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα και οργανική ανεπάρκεια.

Η πιο αποτελεσματική θεραπεία για την ελονοσία είναι ο συνδυασμός του φαρμάκου αρτεμισινίνη με κάποιο άλλο ανθελονοσιακό. Η αγωγή αυτή είναι γνωστή ως θεραπεία συνδυασμού αρτεμισινίνης (ή ACT).

Η μελέτη στις σούπες

Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην ιατρική επιθεώρηση Archives of Disease in Childhood.  Όπως γράφουν ο καθηγητής Jake Baum και οι συνεργάτες του, είναι η πρώτη που διερευνά εάν οι σούπες και οι ζωμοί θα μπορούσαν να αποτελέσουν νέο «όπλο» στην μάχη εναντίον της ελονοσίας.

Έναυσμα για τη μελέτη αποτέλεσε το γεγονός πως πολλοί λαοί (συμπεριλαμβανομένων των Ελλήνων) παραδοσιακά χορηγούν σούπες στους ασθενείς με πυρετό, πιστεύοντας ότι τους βοηθούν να γίνουν καλά. Ανάμεσα σε αυτές τις σούπες συμπεριλαμβάνεται η κοτόσουπα, σημειώνουν οι ερευνητές στο άρθρο τους.

Για να διερευνήσουν εάν όντως οι σούπες διαθέτουν αντιμικροβιακές ιδιότητες, ζήτησαν από τα παιδιά ενός βρετανικού δημόσιου δημοτικού σχολείου να τους φέρουν δείγματα από σούπες που φτιάχνουν οι γιαγιάδες τους. Τα δείγματα έπρεπε να περιέχουν μόνο τον ζωμό από τις σούπες, χωρίς στερεά υλικά.

Τα παιδιά είχαν καταγωγή από την Ευρώπη, τη Βόρειο Αφρική ή τη Μέση Ανατολή και έτσι οι ερευνητές συνέλλεξαν ποικιλία από σούπες.

Οι ερευνητές καλλιέργησαν επί 72 ώρες το πλασμώδιο Falciparum σε φιλτραρισμένα δείγματα από τις σούπες. Στόχος τους ήταν να διαπιστώσουν εάν οι σούπες μπορούσαν να σταματήσουν την ανάπτυξή του πριν από το στάδιο όπου αρχίζει να προκαλεί συμπτώματα.

Τα αποτελέσματα

Όπως διαπίστωσαν, οι πέντε από τις σούπες μείωναν κατά περισσότερο από 50% την ανάπτυξη του παρασίτου. Οι δύο από τις πέντε ήταν εξίσου αποτελεσματικές με την διϋδροαρτεμισινίνη (είναι η μορφή της αρτεμισινίνης που χορηγείται για την αντιμετώπιση της ελονοσίας).

Τέσσερις άλλοι ζωμοί από σούπες εμπόδιζαν κατά περισσότερο από 50% την σεξουαλική ωρίμανση του παρασίτου, οπότε μπορεί να εμποδίζουν την μετάδοση της ελονοσίας. Υπήρχαν όμως και μερικές σούπες που ευνοούσαν την ανάπτυξή του.

Οι ερευνητές συνεχίζουν την έρευνά τους για να εντοπίσουν τα συστατικά που δρουν προστατευτικά ή επιβαρυντικά στην ανάπτυξη ελονοσίας, με την ελπίδα ότι θα βρουν νέο φάρμακο εναντίον της.