Ένα γρήγορο τεστ για να διαπιστώσει κάποιος αν είναι εθισμένος στο διαδίκτυο
«Πόσοι από εσάς παίζουν Fortnite; Πόσοι από εσάς ξέρουν ότι χθες εντοπίστηκαν περιπτώσεις παιδόφιλων που είχαν πρόσβαση σε αυτό; Ένα από τα δημοφιλέστερα παιχνίδια, που παίζει και ο γιος μου, εντοπίστηκε ως μία από τις πλατφόρμες με ύποπτο περιεχόμενο. Μπορεί να συμβεί στον καθένα μας. Μπορεί να συμβεί σε κάθε οικογένεια, σε κάθε παιδί. Οι στατιστικές δείχνουν ότι είναι πάρα πολύ πιθανόν να συμβεί σε κάθε παιδί».
Με τα λόγια αυτά απευθύνθηκε σε μαθητές σχολείων της Δυτικής Θεσσαλονίκης η ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, πρέσβειρα για το ασφαλές Διαδίκτυο στην ΕΕ, Μαρία Σπυράκη, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο Ευόσμου, σε συνεργασία με το Διεθνές Ινστιτούτο για την Κυβερνοασφάλεια (CSI Institute) και το Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων «Δίκτυο Άλφα».
Η κ. Σπυράκη παρουσίασε τα αποτελέσματα της έρευνας του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, στην οποία συμμετείχαν 14.000 παιδιά, ηλικίας από 10 έως 17 ετών, από 400 δημόσια σχολεία. Το 20% των παιδιών αυτών προέρχονται από τη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με την έρευνα, το 34% των παιδιών νιώθει ότι παραμελεί τις δυνατότητες και δραστηριότητές του για χάρη του Διαδικτύου, ενώ το 24% παραδέχεται ότι είτε αντιμετωπίζει πρόβλημα εθισμού είτε δεν γνωρίζει αν έχει πρόβλημα εθισμού. Το 57% των παιδιών δηλώνει ότι ασχολείται με τα διαδικτυακά παιχνίδια μέχρι δύο ώρες τη μέρα, το 9% δηλώνει ότι ασχολείται με τα διαδικτυακά παιχνίδια τρεις- τέσσερις ώρες τη μέρα, το 7% πάνω από τέσσερις ώρες και το 15% πάνω από τέσσερις ώρες τα Σαββατοκύριακα.
Σε ό,τι αφορά τα κοινωνικά δίκτυα, το 63% των παιδιών δηλώνει ότι ασχολείται με κοινωνικά δίκτυα ως δύο ώρες τη μέρα, το 13% από τρεις έως τέσσερις ημερησίως και το 9% πάνω από τέσσερις ώρες τη μέρα. Ειδικά στο youtube καταφεύγει το 71% των παιδιών βλέποντας βίντεο για μέχρι δύο ώρες την ημέρα, ενώ ποσοστό 14% παρακολουθεί τρεις ως τέσσερις ώρες και το 10% περισσότερες από τέσσερις ώρες τη μέρα.
Αναφορικά με την ηλικία στην οποία τα παιδιά ξεκινούν να μπαίνουν στο Διαδίκτυο, η έρευνα έδειξε ότι 41% των παιδιών μπαίνουν στην ηλικία των επτά ως οκτώ ετών, 26% στην ηλικία των εννέα ως δέκα, 20% στην ηλικία των τεσσάρων ως έξι ετών και 12% στην ηλικία των 11 ως 12 ετών. Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά η κ. Σπυράκη είναι μειοψηφία τα παιδιά που τελειώνουν το δημοτικό και μετά έρχονται σε επαφή με το διαδίκτυο.
«Το σημαντικό στην υπόθεση αυτή είναι ότι οι γονείς «πετούν αετό», καθώς ποσοστό 83% των παιδιών δηλώνει ότι μπαίνει στο Διαδίκτυο χωρίς την επίβλεψη των γονιών» είπε η κ. Σπυράκη. Παράλληλα ανέφερε ότι ποσοστό 58% των παιδιών που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνει ότι έμαθε μόνο του να χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο, ενώ 12% δηλώνει λίγο ή καθόλου ενημερωμένο γύρω από την ασφάλεια του Διαδικτύου και το υπόλοιπο 88% απλώς δεν έχει συνείδηση των κινδύνων και θεωρεί ότι βρίσκεται σε έναν κόσμο απολύτως προστατευμένο.
Μεταξύ άλλων, η ευρωβουλευτής και πρέσβειρα για το ασφαλές διαδίκτυο στην ΕΕ, επεσήμανε ότι το 14% των παιδιών μοιράζεται προσωπικό υλικό στο Διαδίκτυο, το 41% των παιδιών αποδέχεται αιτήματα φιλίας από αγνώστους, 21% των παιδιών έχει συναντηθεί με κάποιον που γνώρισε στο Διαδίκτυο, το 70% ανοίγει προφίλ κάτω από τα 13 χρόνια ενώ το 61% των παιδιών -χωρίς καν να ψάξει- έχει συναντήσει ακατάλληλο περιεχόμενο στο διαδίκτυο.
«Το διαδίκτυο είναι ο κατ’ εξοχήν χώρος παρενόχλησης σε όλα τα παιδιά» ανέφερε και γνωστοποίησε ότι ποσοστό 66% αποκλείει εκείνον που το παρενοχλεί, 22% ενημερώνει κάποιον που εμπιστεύεται και 22% μιλάει στο δάσκαλο ή τη δασκάλα, τον καθηγητή ή την καθηγήτρια, τους γονείς, τους ψυχολόγους, τους καλύτερους φίλους. Σε περίπτωση, εξάλλου, παρενόχλησης ποσοστό 69% ανέφερε ότι θα ζητήσει βοήθεια από γονείς, 16% από κάποιο φίλο, 12% από κανέναν και 3% από κάποιον εκπαιδευτικό.
«Η ΕΕ κάνει μια μεγάλη καμπάνια με τον τίτλο «safer internet for you», απευθύνεται σε 30 εκατομμύρια ανθρώπους, κυρίως σε παιδιά και προσφέρει τη δυνατότητα στους δασκάλους να μπουν στην πλατφόρμα που αφορά τα παιδιά και να πάρουν πληροφορίες και εργαλεία» σημείωσε η κ. Σπυράκη. Πρότεινε, τέλος, στους γονείς να βάζουν όρια στη χρήση του διαδικτύου και να χρησιμοποιούν φίλτρα που απαγορεύουν την πρόσβαση των παιδιών σε ακραίες καταστάσεις και στους δασκάλους να διοργανώνουν ανά δεκαπενθήμερο μια ανοιχτή συζήτηση για το ποια εργαλεία μπορούν να προστατεύσουν τα παιδιά στο διαδίκτυο.
Ένα γρήγορο τεστ για τον εθισμό στο Διαδίκτυο
Ένα γρήγορο τεστ για να διαπιστώσει κάποιος αν είναι εθισμένος στο διαδίκτυο παρουσίασε η ψυχολόγος, Διευθύντρια του Κέντρου Πρόληψης «Δίκτυο Άλφα», Ελευθερία Σπυροπούλου. Αρχικά επεσήμανε ότι το πρόβλημα αρχίζει όταν δεν υπάρχει ισορροπία στη ζωή μέσα στο διαδίκτυο και στη ζωή έξω από το διαδίκτυο.
Κάλεσε στη συνέχεια τα παιδιά να απαντήσουν αν συμφωνούν με κάποια από τα παρακάτω, λέγοντας ότι αν αυτό ισχύει, μπορεί να είναι ενδεικτικό ότι είναι εθισμένα:
- Είναι συνέχεια στο μυαλό μου το πότε θα μπω στο Διαδίκτυο
- Χρειάζομαι όλο και περισσότερο να είμαι συνδεδεμένος
- Έχω προσπαθήσει να διακόψω τη χρήση Διαδικτύου αλλά δεν τα έχω καταφέρει
- Μελαγχολώ όταν προσπαθώ να μειώσω το χρόνο στο Ίντερνετ ή όταν δεν μπορώ να μπω
- Δεν μπορώ χωρίς αυτό
- Παραμελώ τις σχολικές υποχρεώσεις, χόμπι ή σχέσεις
- Χάνω την αίσθηση του χρόνου όταν είμαι μέσα
- Λέω ψέματα στους δικούς μου ανθρώπους για το πόσο χρόνο ξοδεύω ή τι ακριβώς κάνω
- Το να είμαι μέσα με βοηθά να ξεχνάω τα προβλήματά μου
- Νιώθω άσχημα μερικές φορές αλλά δεν μπορώ να το περιορίσω
- Χάνω ώρες από τον ύπνο μου
- Ξεχνώ να φάω ή τρώω υπερβολικά
- Παραμελώ την προσωπική μου υγιεινή
- Πονάει το κεφάλι μου, τα μάτια μου, η πλάτη μου, ο λαιμός μου, έχω επιπτώσεις και στο σώμα
- Αρνούμαι το πρόβλημα παρότι καταλαβαίνω ότι έχει συνέπειες
Οδηγίες από το Διεθνές Ινστιτούτο για την Κυβερνοασφάλεια (CSI Institute)
Οδηγίες και συμβουλές στους μαθητές και τις μαθήτριες έδωσε από την πλευρά του Διεθνούς Ινστιτούτου για την Κυβερνοασφάλεια (CSI Institute) ο ειδικός ερευνητής, αναλυτής Ηλεκτρονικών Εγκλημάτων Μανώλης Σφακιανάκης. «Σε ένα ραντεβού στα τυφλά δεν πάμε ποτέ», «να μιλάτε με τους γονείς σας», «αν κάποιος προσπαθήσει να σας κάνει κακό, να το καταγγείλετε», «αγαπήστε ακόμη περισσότερο το διαδίκτυο αλλά με ασφάλεια», «μάθετε κώδικα» ήταν οι συμβουλές που έδωσε. Γνωστοποίησε ακόμη ότι γίνονται προσπάθειες ώστε να διδάσκεται στα σχολεία σχετικό εγχειρίδιο για την ασφαλή χρήση του διαδικτύου.
Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε ο δήμαρχος Κορδελιού Ευόσμου, Πέτρος Σούλας, ενώ ακολούθησαν παρουσιάσεις από παιδιά με τις προτάσεις τους για την ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο. Από τις παρουσιάσεις των σχολείων επιλέχθηκε το 2ο γυμνάσιο Σταυρούπολης, για να ταξιδέψει στις Βρυξέλλες, στο πλαίσιο της καμπάνιας.