Ενιαία πρόστιμα στις επιχειρήσεις για παραβάσεις εργατικής νομοθεσίας

Ενιαία πρόστιμα για ίδιες παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιχείρησης και τον αριθμό των εργαζομένων σε αυτήν, προβλέπει απόφαση του υπουργείου Εργασίας, αναδιαρθρώνοντας εκ βάθρων το σύστημα που ίσχυε μέχρι πρότινος όσον αφορά τα πρόστιμα για την αδήλωτη εργασία, τη μερική απασχόληση, τις άδειες και τις υπερωρίες. Στις περισσότερες μάλιστα περιπτώσεις τα πρόστιμα μειώνονται, γίνονται όμως, σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό Γιάννη Βρούτση και τη γενική γραμματέα του υπουργείου Αννα Στρατινάκη, δικαιότερα, απλούστερα και αποτρεπτικά για μελλοντικές παραβάσεις. 

Σύμφωνα με ειδικούς, στο παρελθόν τα πρόστιμα επιβάλλονταν είτε με βάση την υποκειμενική κρίση των επιθεωρητών που διαμόρφωνε τελικά και το ύψος του προστίμου, είτε με βάση έναν αλγόριθμο που λάμβανε υπόψη τη βαρύτητα της παράβασης και τον αριθμό των θιγόμενων εργαζομένων, πλέον, γίνονται ενιαία και σε ορισμένες περιπτώσεις μειώνονται.

Για παράδειγμα, το πρόστιμο για τη μη χορήγηση της κανονικής άδειας σε εργαζόμενο θα είναι το ίδιο, 900 ευρώ, για κάθε εργαζόμενο που θίγεται και αυτό διαπιστώνεται έπειτα από έλεγχο του ΣΕΠΕ. Μέχρι πρότινος, ο επιθεωρητής μπορούσε να επιβάλει πρόστιμο από 1.000 ευρώ έως και 2.500 για κάθε εργαζόμενο.

Να σημειωθεί εδώ ότι το πρόστιμο για την αδήλωτη εργασία παραμένει στις 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο, όμως σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας επιδιώκεται μια αναλογικότερη κλιμάκωση του ύψους των προστίμων, σε σχέση με τη βαρύτητα της παράβασης. 

Για την υπερεργασία, το πρόστιμο ορίζεται πλέον στα 400 ευρώ ανά θιγόμενο εργαζόμενο. Για παράβαση στη δήλωση της υπερωρίας, το πρόστιμο ορίζεται σε 1.000 ευρώ ανά άτομο, ανεξάρτητα από το εάν στην επιχείρηση απασχολούνται 10, 15 ή 100 εργαζόμενοι. Στο πρόσφατο παρελθόν, το πρόστιμο αυξανόταν σε περίπτωση μεγάλων επιχειρήσεων (που απασχολούν πολλούς εργαζόμενους). 

Σε περίπτωση που οι επιθεωρητές διαπιστώσουν ότι μερικώς απασχολούμενοι τελικά εργάζονται σε διαφορετικό ωράριο από αυτό που έχουν δηλωθεί, το πρόστιμο ορίζεται σε 2.000 ευρώ. Στόχος του υπουργείου είναι να διαχωριστεί η πλήρης από τη μερική απασχόληση κατά την επιβολή των προστίμων. Ετσι, για την αντίστοιχη περίπτωση πλήρους απασχόλησης, το πρόστιμο ορίζεται σε 600 ευρώ. Τέλος, το πρόστιμο για τη μη καταβολή του επιδόματος μητρότητας ορίζεται ενιαίο, για όλες τις περιπτώσεις ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιχείρησης σε 4.000 ευρώ, ενώ μέχρι πρότινος κυμαινόταν μεταξύ 1.500-3.000 ευρώ όταν η επιχείρηση ήταν μικρή, 3.000-7.500 αν ήταν μεσαία/μεγάλη και 7.500-15.000 ευρώ αν ήταν πολύ μεγάλη, ανάλογα με την υποκειμενική κρίση του επιθεωρητή για την έκταση της σοβαρότητας και υπαιτιότητας.

Η νέα «αρχιτεκτονική» του  συστήματος έχει τα εξής χαρακτηριστικά:

1. Επιβάλλεται για όμοιες περιπτώσεις πρόστιμο της ίδιας βαρύτητας.

2. Το ύψος του προστίμου θα είναι ανάλογο με τη διαπιστωθείσα παράβαση και τον αριθμό των εργαζομένων που αφορά η παράβαση. 

3. Στις σοβαρές παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας το πρόστιμο αυξάνεται προοδευτικά με τον αριθμό των εργαζομένων που θίγονται από αυτές.

4. Καταργείται η μέθοδος υπολογισμού με σύνθετους μαθηματικούς υπολογισμούς. 

5. Αποφεύγονται αμφισβητήσεις και περιορίζεται η δικαστική προσβολή τους.

6. Αποφεύγεται ενδεχόμενη κατάχρηση εξουσίας από τους επιθεωρητές.