«Επανάσταση των Νοτίων» στην ΕΕ για το Σύμφωνο Σταθερότητας- Γαλλία και Ιταλία vs Γερμανίας
Ο γαλλοϊταλικός άξονας επιδιώκει αλλαγή συσχετισμών εντός της Ευρωζώνης. Αυτό συνεπάγεται αμφισβήτηση της γερμανικής οικονομικο-πολιτικής κυριαρχίας και ανατροπή του δόγματος Σόιμπλε και των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας που επέβαλε δια της ισχύος του το Βερολίνο.
Την ώρα που η Γερμανία περνά στη μετά Μέρκελ εποχή, με τον Σολτς στην Καγκελαρία και τον Κρίστιαν Λίντνερ, τον μικρό Σόιμπλε όπως τον αποκαλούν, στο κομβικό υπουργείο Οικονομικών, Μακρόν και Ντράγκι εκτιμούν πως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για την Ευρωπαϊκή Ένωση, να αλλάξει ρότα και να απαλλαγεί από τη γερμανική «ιδεολογική» ηγεμονία, που εκφράζεται μέσω του αυστηρού δημοσιονομικού πλαισίου με το οποίο πορεύτηκαν οι χώρες της ΕΕ τα προηγούμενα χρόνια.
Μακρόν και Ντράγκι δεν επιδιώκουν μόνο την αλλαγή-αναμόρφωση του Συμφώνου Σταθερότητας και των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων που έχουν οριστεί από τα κριτήρια του Μάαστριχτ. Στοχεύουν σε μια μικρή επανάσταση εντός της Ε.Ε, που θα μεταβάλλει άρδην τη οικονομική θεώρηση, τη στόχευση, καθώς και τα δομικά συστατικά που διέπουν την ευρωπαϊκή κοινότητα. Έννοιες όπως μείωση του δημόσιου χρέους, μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία με προτεραιότητα στις επενδύσεις, αισθητός περιορισμός των περικοπών στις κοινωνικές δαπάνες, είναι απαγορευμένες στον… δημόσιο λόγο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως στα χρόνια της απόλυτης ηγεμονίας του δόγματος Σόιμπλε.
Η εμπειρία των μέτρων στήριξης
Μακρόν και Ντράγκι τις θέτουν μετ’ επιτάσεως ενώπιον όλων των ευρωπαϊκών εταίρων, χρησιμοποιώντας, μάλιστα, ως υποστηρικτικό παράδειγμα για το επιχείρημά τους, τη διετία κατά την οποία εξαιτίας της πανδημίας, εφαρμόστηκε από τις χώρες-μέλη η ρήτρα διαφυγής από τους δημοσιονομικούς στόχους που ορίζει το Σύμφωνο Σταθερότητας. Χωρίς τον «βραχνά» των εν λόγω στόχων και διαθέτοντας περισσότερη ευελιξία και διαφορετική μακροοικονομική στόχευση, τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης, πέτυχαν εντός του 2021 εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης και επαναφοράς-στο μέτρο του δυνατού- στην οικονομική κανονικότητα. Τρανταχτό παράδειγμα αποτελεί ασφαλώς η Ελλάδα, η οποία σύμφωνα με τους μετριοπαθείς υπολογισμούς, θα έχει ρυθμό ανάπτυξης άνω του 7,5%.
Μια τεράστια κρίση, όπως αυτή της πανδημίας, κατέδειξε, όπως περιέγραψαν Μακρόν και Ντράγκι σε πρόσφατο άρθρο τους στους Financial Times, την ανάγκη για αλλαγή του Συμφώνου Σταθερότητας. Μείωση του χρέους, μεγαλύτερο περιθώριο ελιγμών και ανάπτυξη μέσω της αύξησης των επενδύσεων, είναι το τρίπτυχο που υπερτονίζουν Παρίσι και Ρώμη. Στη «μάχη» που θα καθορίσει τη φυσιογνωμία της Ευρωζώνης για τα επόμενα χρόνια, έχουν στο πλευρό τους τις χώρες του Νότου και φυσικά την Ελλάδα.
Η γερμανική πολιτική όπως αυτή θα εκφραστεί από τον Καγκελάριο Σοσιαλιστή Όλαφ Σολτς και τον Φιλελεύθερο υπουργό Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ, δεν συναινεί σε μεταβολές στο Σύμφωνο Σταθερότητας. Ειδικά ο νέος Γερμανός ΥΠΟΙΚ, τουλάχιστον στα προεκλογικά του λεγόμενα αλλά και στις εν γένει δημόσιες τοποθετήσεις του, έχει καταδείξει πως είναι θιασώτης του δόγματος Σόιμπλε. Υποστηρίζει ότι η Ε.Ε. πρέπει να επανέλθει άμεσα στον σκληρό και αυστηρό πυρήνα-πλαίσιο των λελογισμένων δημοσιονομικών, με τον κανόνα του ορίου ελλείμματος 3% σε πρώτο πλάνο. Υπάρχει, μάλιστα, η εκτίμηση ότι θα επαναφέρει το ζήτημα της μείωσης του χρέους της Ευρωζώνης, συσπειρώνοντας κοντά του τους γνωστούς και μη εξαιρετέους «δορυφόρους» της Γερμανίας.
Σε κάθε περίπτωση η μάχη για το Σύμφωνο Σταθερότητας και η «επανάσταση» του Νότου με προεξάρχουσες τις Γαλλία και Ιταλία, βρίσκεται στα… προεόρτιά της. Η συνέχεια αναμένεται με ξεχωριστό ενδιαφέρον.