Επίσκεψη Μπλίνκεν: Τα «αγκάθια» με την Άγκυρα – Ο αναβαθμισμένος ρόλος της Αθήνας
Με «καυτή» ατζέντα αναμένεται σε Αθήνα και Άγκυρα ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, με την ελληνική πλευρά να αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην επίσκεψη, υπογραμμίζοντας το άριστο επίπεδο των διμερών σχέσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Μπορεί το καταστροφικό χτύπημα του εγκέλαδου να δημιουργεί «παράθυρο» για αποκλιμάκωση στα ελληνοτουρκικά, όμως, οι εξελίξεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο υπό το πρίσμα και των επερχόμενων τουρκικών εκλογών θα τεθούν σίγουρα επί τάπητος στις συναντήσεις που θα έχει ο κ. Μπλίνκεν στην Αθήνα, ενώ στο «τραπέζι» θα βρεθούν ακόμη, οι διμερείς σχέσεις και η περαιτέρω εμβάθυνση της αμυντικής συνεργασίας, ο πόλεμος στην Ουκρανία και τα ενεργειακά.
Πρώτη στάση Τουρκία
Πριν έρθει στην Ελλάδα, ο Άντονι Μπλίνκεν θα επισκεφθεί την Τουρκία, για μία – όχι και τόσο εύκολη – διπλωματική αποστολή. Μπορεί αυτή τη στιγμή η ανακούφιση των πληγέντων να αποτελεί προτεραιότητα, όμως πριν τον σεισμό οι δύο πλευρές βρέθηκαν να διανύουν τη χειρότερη περίοδο των διμερών τους σχέσεων.
Η επίσκεψη του επικεφαλής της αμερικανική διπλωματίας θα ξεκινήσει από την αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ όπου θα παρακολουθήσει από κοντά τις προσπάθειες της αμερικανικής αποστολής να συνδράμει το έργο των τουρκικών αρχών στις σεισμόπληκτες περιοχές. Στη συνέχεια θα μεταβεί στην Άγκυρα όπου θα συναντηθεί με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου και άλλους υψηλόβαθμους αξιωματούχους.
Ο «αντιαμερικανισμός» τον οποίο είχε καλλιεργήσει προεκλογικά η κυβέρνηση Ερντογάν φαίνεται να έχει αμβλυνθεί μετά τον σεισμό της 6 Φεβρουαρίου αφού οι εξελίξεις οδήγησαν την Άγκυρα σε αναγκαστική στροφή προς τη Δύση. Ωστόσο, τα αγκάθια παραμένουν ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Η Τουρκία ξεκαθάρισε χθες μέσω του Μεβλούτ Τσαβούσογλου πως δεν είναι διατεθειμένη να κάνει πίσω στο ζήτημα της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Το θέμα ωστόσο, αναμένεται να προκαλέσει νέους τριγμούς στις σχέσεις της Άγκυρας με την Ουάσιγκτον αφού πρόκειται για μία από τις προτεραιότητες της αμερικανικής πλευράς.
Ανοιχτό παραμένει και το θέμα των μαχητικών F-16 που αποτέλεσε πεδίο «σύγκρουσης» ανάμεσα σε Τσαβούσογλου και Μπλίνκεν κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών στην Ουάσιγκτον. Στο επίκεντρο θα βρεθεί και η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αλλά και οι στενές σχέσεις της τουρκικής ηγεσίας με τη Μόσχα και την Τεχεράνη που προβληματίζουν ιδιαίτερα το δυτικό στρατόπεδο.
Αναβαθμισμένος ρόλος
Για την Αθήνα, η παρουσία του Άντονι Μπλίνκεν ερμηνεύεται ως αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Με τον πόλεμο στην Ουκρανία μάλιστα, να εισέρχεται στην πιο κρίσιμη φάση του, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε πολύτιμο σύμμαχο των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ καθώς οι υποδομές που διαθέτει στη Σούδα και την Αλεξανδρούπολη είναι κομβικής σημασίας για τη μεταφορά προσωπικού, μέσων και υλικού στην ανατολική πτέρυγα της βορειοατλαντικής συμμαχίας.
Στις επαφές που θα έχει ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον Νίκο Δένδια αλλά και τον Αλέξη Τσίπρα, θα τονιστεί η ανάγκη περαιτέρω στήριξης της Ουκρανίας στην προσπάθεια της να αντιμετωπίσει τη ρωσική εισβολή ενώ δεν αποκλείεται να τεθεί στο τραπέζι η αποστολή νέων αμυντικών συστημάτων αν και η ελληνική κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν εξετάζονται ενέργειες που θα αποδυναμώσουν την άμυνα της χώρας.
Η παρουσία Μπλίνκεν όμως, θα έχει έντονο ενδιαφέρον για τα ελληνικά εξοπλιστικά καθώς η Αθήνα αναμένει την επίσημη απάντηση της αμερικανικής κυβέρνησης στο αίτημα της για 20 + 20 F-35, η οποία θα αποσταλεί μόλις ανάψει το πράσινο «φως» από το Κογκρέσο. Παράλληλα, οι δύο πλευρές συζητούν και για άλλα αμυντικά συστήματα όπως Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη, ελικόπτερα αλλά και τα μεταγωγικά C-130 για τα οποία, ακόμη και αν αποκτηθούν από την Ιταλία, είναι απαραίτητη η έγκριση των ΗΠΑ.