Επιτάχυνση ανάκαμψης εάν αντιμετωπιστούν ο ιός και το μεταναστευτικό
Φιλόδοξο αλλά εφικτό χαρακτηρίζει η HSBC τον στόχο που έχει θέσει η ελληνική κυβέρνηση για ανάπτυξη, μεσοπρόθεσμα, της τάξεως του 4%, ωστόσο επισημαίνει πως η τρέχουσα κρίση με την εξάπλωση του κορωνοϊού και το μεταναστευτικό αποτελούν τους μεγαλύτερους κινδύνους για την οικονομία. Μάλιστα, όπως εκτιμά, μια πτώση 10% του τουριστικού κλάδου θα μπορούσε να «χτυπήσει» την ανάπτυξη κατά τουλάχιστον 1%, ενώ σημαντικοί θα είναι και οι κίνδυνοι για τις ελληνικές τράπεζες.
Θετικό κλίμα
Μετά το ταξίδι της στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα όπου είχε συναντήσεις με αξιωματούχους της ελληνικής κυβέρνησης, της Κομισιόν, της ΤτΕ, των τραπεζών καθώς και άλλους, η HSBC κατέληξε ότι οι δείκτες επιχειρηματικού και οικονομικού κλίματος παραμένουν σε υψηλά επίπεδα και οι ξένες άμεσες επενδύσεις συνεχίζουν να ενισχύονται, ενώ η κυβέρνηση «ξεπαγώνει» επενδυτικά έργα και συνεχίζει με το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και οι τιμές των ακινήτων αυξάνονται. Παράλληλα, η Ελλάδα βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων παρά τα αναπτυξιακά μέτρα που έχουν ήδη συμφωνηθεί, ενώ περαιτέρω καλά νέα για την οικονομία είναι πολύ πιθανά χάρη στα ισχυρά έσοδα και στην ενδεχόμενη μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Ετσι, όπως τονίζει η HSBC, ο συνδυασμός του ισχυρού μομέντουμ στην οικονομία, της ενίσχυσης των επενδύσεων και του χαμηλού πολιτικού κινδύνου στη χώρα, κάνει την επίτευξη του 4% για την ανάπτυξη να είναι πιθανή.
Η HSBC παράλληλα αναφέρει πως η ανάκτηση της «επενδυτικής βαθμίδας» δεν είναι ένα μακρινό σενάριο για την Ελλάδα, ενώ όταν επιτευχθεί θα σημάνει την ένταξη στο QE, κάτι το οποίο θα βοηθήσει στη διεύρυνση της επενδυτικής βάσης, ενώ εν τω μεταξύ θα αρθεί και το όριο που έχουν οι ελληνικές συστημικές τράπεζες για τις θέσεις τους στα ελληνικά ομόλογα. Ετσι, οι τράπεζες θα έχουν σημαντικά οφέλη, καθώς, για παράδειγμα, θα μπορούν να βάζουν τα ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση στην ΕΚΤ για τη λήψη ρευστότητας μέσω των πράξεων TLTRO-III της ΕΚΤ, ακόμα και με αρνητικά επιτόκια.
Ωστόσο, σύμφωνα με τη βρετανική τράπεζα, οι εξελίξεις με τον κορονωϊό και το μεταναστευτικό μπορεί να αποτελέσουν δύο πολύ σημαντικούς κινδύνους στην οικονομία και στον δρόμο προς το… 4%. Κατά το ταξίδι της στην Αθήνα και σε συναντήσεις με επενδυτές, οι ανησυχίες για τις πιθανές επιπτώσεις του νέου ιού στην ελληνική οικονομία ήταν έντονες.
Η εξάπλωση του ιού έχει ήδη προκαλέσει επιβράδυνση της δραστηριότητας στον ΟΛΠ, όπως σημειώνει. Μία σημαντική αύξηση των κρουσμάτων θα μπορούσε να χτυπήσει έναν από τους βασικούς μοχλούς της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, τον τουρισμό. Οι τουριστικές εισπράξεις συμβάλλουν σχεδόν στο 10% του ΑΕΠ και ο κλάδος συνολικά στο 20% του ΑΕΠ.
Οπως εκτιμά η HSBC, μία μείωση της τάξεως του 10% στον τουρισμό λόγω του κορωνοϊού θα χτυπήσει την ανάπτυξη κατά τουλάχιστον 1%. Ωστόσο, δεδομένου ότι η τουριστική περίοδος ξεκινάει το καλοκαίρι, εάν η εξάπλωση αποδειχθεί προσωρινή, οι κίνδυνοι θα περιοριστούν. Επίσης, εάν στην Ελλάδα τα κρούσματα παραμείνουν περιορισμένα, η χώρα θα μπορούσε να επωφεληθεί, καθώς οι τουρίστες θα την προτιμήσουν ως προορισμό έναντι των χωρών που η εξάπλωση είναι πολύ πιο έντονη.
Οι τράπεζες
Η εξάπλωση του κορωνοϊού θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα κινδύνου και για τις ελληνικές τράπεζες. Κάποιες τράπεζες στην Ιταλία αναγκάστηκαν να κρατήσουν κλειστά καταστήματά τους και ανακοίνωσαν περίοδο χάριτος για την αποπληρωμή των στεγαστικών δανείων εκείνων που μένουν στις πληγείσες περιοχές. Επίσης, θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τις ξένες άμεσες επενδύσεις στον κλάδο των ακινήτων.
Τέλος, για την HSBC, οι εισροές των μεταναστών λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων στη Μέση Ανατολή θα μπορούσαν να αποτελέσουν παράγοντα κινδύνου για την οικονομία, ιδίως όσο πλησιάζει το καλοκαίρι. Ετσι, υπάρχει κίνδυνος επανάληψης της μεταναστευτικής κρίσης του 2015 και του 2016, όπως εκτιμά.