Επιτροπή Ανταγωνισμού: Πρόστιμα ενός εκατ. ευρώ σε 18 εταιρείες κτηματογράφησης

Η Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού (εφεξής και «ΕΑ») με την υπ’ αριθ. 869/2024 ομόφωνη απόφασή της, κατά την απλοποιημένη διαδικασία διευθέτησης διαφορών του άρθρου 29α του ν. 3959/2011, αποδέχθηκε τις σχετικές προτάσεις διευθέτησης διαφοράς που υπέβαλαν 18 επιχειρήσεις δραστηριοποιούμενες στην αγορά μελετητικών υπηρεσιών κτηματογράφησης και υποστηρικτικών υπηρεσιών για τη δημιουργία εθνικού κτηματολογίου στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας και επέβαλε πρόστιμα συνολικού ύψους 1.081.339,64 ευρώ.

Η υπόθεση αφορά αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές νόθευσης διαγωνισμών.

Η έρευνα εκκίνησε το Νοέμβριο του 2021 στην αγορά μελετητικών υπηρεσιών κτηματογράφησης και υποστηρικτικών υπηρεσιών για τη δημιουργία εθνικού κτηματολογίου. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν επιτόπιοι έλεγχοι σε 26 επιχειρήσεις.

Μία εκ των ελεγχόμενων εταιρειών υπέβαλε αίτηση υπαγωγής στο Πρόγραμμα Επιείκειας για χορήγηση απαλλαγής από τα πρόστιμα, σύμφωνα με την Απόφαση 526/VI/2011 της ΕΑ.

Δεκαοχτώ από τις ελεγχόμενες εταιρείες υπήχθησαν σε Διαδικασία Διευθέτησης Διαφορών, βάσει της παρ. 14 της απόφασης ΕΑ 790/2022.

Από την έρευνα διαπιστώθηκε ότι ορισμένες εκ των ελεγχόμενων επιχειρήσεων ήρθαν σε επικοινωνία στο πλαίσιο συναντήσεων και κατ’ ιδίαν επαφών, προκειμένου να συμφωνήσουν την κατανομή μεταξύ τους των επιμέρους είκοσι οκτώ (28) μελετών κτηματογράφησης του από 04.10.2013 προκηρυχθέντος διαγωνισμού από την Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση ΑΕ (καθολικός διάδοχος του οποίου είναι σήμερα το ΝΠΔΔ με την επωνυμία ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ) για την «Ανάθεση συμβάσεων μελετών κτηματογράφησης & υποστηρικτών υπηρεσιών για τη δημιουργία εθνικού κτηματολογίου στο υπόλοιπο της χώρας», με τον καθορισμό του μειοδότη για εκάστη εξ αυτών. Οι επιχειρήσεις αυτές συμμετείχαν σε οριζόντια σύμπραξη νόθευσης διαγωνισμών και συγκεκριμένα σε συμφωνία ή και εναρμονισμένη πρακτική ως προς την κατανομή των μελετών των σχετικών διαγωνισμών με καθορισμό του μειοδότη για καθεμία από τις μελέτες αυτές (οριζόντια σύμπραξη κατανομής αγορών). Με την ανωτέρω συμπεριφορά, ιδωμένη στο σύνολό της, οι εμπλεκόμενες επιχειρήσεις μείωσαν προληπτικά την αβεβαιότητα που συνεπάγεται η αυτοδύναμη ανταγωνιστική συμπεριφορά.

Η εν λόγω οριζόντια σύμπραξη είχε ενιαίο και διαρκή χαρακτήρα και εκτείνεται συνολικά (με επιμέρους διαφοροποιήσεις για τις εμπλεκόμενες εταρείες) από το Σεπτέμβριο 2013 έως και τον Δεκέμβριο του 2020.

Η ΕΑ κατά την επιμέτρηση του προστίμου υπολόγισε το βασικό ποσό προστίμου, εφαρμόζοντας τον υψηλότερο συντελεστή που έχει εφαρμόσει στο παρελθόν σε αντίστοιχες υποθέσεις νόθευσης δημόσιων διαγωνισμών. Ωστόσο, για όλες τις εμπλεκόμενες εταιρείες, το ποσό του προστίμου περιορίστηκε στο εκ του νόμου ανώτατο ποσό που μπορεί να επιβληθεί, ήτοι στο 10% επί του συνολικού κύκλου εργασιών εκάστης επιχείρησης κατά την προηγούμενη της έκδοσης της απόφασης χρήσης ή της χρήσης παύσης της παράβασης, κατά περίπτωση.

Με την Απόφασή της, η ΕΑ χορήγησε στην εταιρεία και στο αιτούν φυσικό πρόσωπο το ευεργέτημα της επιείκειας με πλήρη απαλλαγή από το πρόστιμο, κατά την παρ. 47 της Απόφασης ΕΑ 526/V/2011 (Προγράμματος Επιείκειας).

Η ΕΑ επέβαλε μειωμένα πρόστιμα στις λοιπές εταιρείες, λόγω της διαδικασίας διευθέτησης διαφορών (μείωση 15%), για την τέλεση των διαπιστωθεισών παραβάσεων του άρθρου 1 του ν. 3959/2011 και 101 ΣΛΕΕ, ως ακολούθως:

Το συνολικό ποσό των επιβλητέων προστίμων ανέρχεται σε 1.081.339,64 ευρώ.

Πρόγραμμα Επιείκειας

Η διαπίστωση συμμετοχής επιχείρησης σε συμφωνίες καρτελικής φύσεως, δηλαδή σε μυστικές συμφωνίες μεταξύ ανταγωνιστών, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο τον καθορισμό τιμών ή ποσοτήτων, κατανομή πελατών ή μεριδίων αγοράς, ή βάσει των οποίων λαμβάνει χώρα νόθευση διαγωνισμών, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά πρόστιμα από την ΕΑ, σε ποινικές κυρώσεις των υπεύθυνων φυσικών προσώπων και σε αποκλεισμό των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων από δημόσιους διαγωνισμούς και συμβάσεις παραχωρήσεων για τρία (3) έτη από την έκδοση της απόφασης.

Η ένταξη στο πρόγραμμα επιείκειας της ΕΑ έχει σημαντικά πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις, ενώσεις επιχειρήσεων και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπλακεί σε τέτοιου είδους συμφωνίες, καθώς με αυτή επιτυγχάνεται:

• Ολική ή μερική απαλλαγή από τα διοικητικά πρόστιμα ή μείωση αυτών,
• Εξάλειψη του αξιοποίνου ή μειωμένη ποινή για τα υπαίτια φυσικά πρόσωπα,
• Πλήρης απαλλαγή της επιχείρησης από κάθε είδους διοικητικές κυρώσεις, και
• Μη αποκλεισμό των επιχειρήσεων από τους δημόσιους διαγωνισμούς ή τις συμβάσεις παραχώρησης.

Για τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία υπαγωγής στο πρόγραμμα επιείκειας της ΕΑ, δείτε https://www.epant.gr/nomothesia/nomothesia-antagonismou/programma-epieikias.html ή επικοινωνήστε στο 210 88 09 100.

Για το σύστημα ανώνυμης πληροφόρησης της ΕΑ επισκεφθείτε την ιστοσελίδα https://www.epant.gr/digital/anonymi-paroxi-pliroforion/gia-polites-epixeiriseis.html

Διαδικασία Διευθέτησης Διαφορών

Η διαδικασία διευθέτησης διαφορών αφορά στις περιπτώσεις που επιχειρήσεις ή ενώσεις επιχειρήσεων παραδέχονται, εκούσια και ανεπιφύλακτα, τη συμμετοχή τους σε οριζόντια εξ αντικειμένου παράνομησύμπραξη, κατά παράβαση του άρθρου 1 του ν. 3959/2011 ή/ και του άρθρου 101 ΣΛΕΕ, και διευκολύνουν, με τον τρόπο αυτό, τη διαδικασία διαπίστωσης της παράβασης από την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Στις περιπτώσεις αυτές χορηγείται μείωση του προστίμου κατά 15% υπό ορισμένες προϋποθέσεις, ενώ παρέχονται και ευεργετήματα σύμφωνα με το άρθρο 44 παρ. 3Α και 3Β ν. 3959/2011

Σκοπός της διαδικασίας διευθέτησης διαφορών είναι η απλοποίηση και επιτάχυνση της διοικητικής διαδικασίας έκδοσης αποφάσεων από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, καθώς και ο περιορισμός του αριθμού των προσφυγών που ασκούνται κατά των αποφάσεων της Επιτροπής ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών.

Με τον τρόπο αυτό παρέχεται η δυνατότητα στην ΕΑ να εξετάζει περισσότερες υποθέσεις με τους ίδιους πόρους και με λιγότερη διοικητική επιβάρυνση και να αυξάνει, έτσι, τον αποτρεπτικό χαρακτήρα της δράσης της και να ενισχύει, συγχρόνως, το ενδιαφέρον των πολιτών για την αποτελεσματική και έγκαιρη τιμωρία των παραβατών.