«Eroica»: Το έργο-σταθμός του Κοσμά Πολίτη, από το 1937, για την ενηλικίωση

Η Eroica του Κοσμά Πολίτη ένα έργο-σταθμός της ελληνικής λογοτεχνίας βλέπει για πρώτη φορά τα φώτα της σκηνής. Οι νεαροί ήρωες της Eroica έρχονται για πρώτη φορά αντιμέτωποι με τον έρωτα και τον θάνατο, βρίσκονται στο μεταίχμιο ανάμεσα στην παιδική ηλικία και την εφηβεία.

To Eroica παρουσιάζεται Δευτέρα και Τρίτη στο Υπόγειο του θεάτρου Τέχνης σε σκηνοθεσία Γιολάντας Μαρκοπούλου.

Η Γιολάντα Μαρκοπούλου καθοδηγεί σκηνοθετικά μια ομάδα νέων ηθοποιών, που με άξονα την αφήγηση και τον διάλογο, μας καλούν στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης σε μια ροκ «γιορτή» ενηλικίωσης.

«Την EROICA την διάβασα όταν ήμουν 16 χρονών, στην ηλικία των ηρώων της. ‘Όπως ο Κοσμάς Πολίτης γράφει το έργο μνημονεύοντας τα εφηβικά του χρόνια, έτσι κι εγώ αποφάσισα να την ανεβάσω για πρώτη φορά στο θέατρο για να μιλήσω για μία από τις πιο συναρπαστικές αλλά και ιδιόρρυθμες στιγμές της ζωής, 20 χρόνια μετά» αναφέρει μιλώντας στο iefimerida η Γιολάντα Μαρκοπούλου.

«Συναντώντας τους νέους σήμερα, βλέπω την αγωνία τους, ‘κάτι θέλουν τα χέρια τους να αδράξουν..’ αλλά τί; Δεν θα μπορούσα να μην μιλήσω για αυτούς, να προσπαθήσω να ξαναδώ τον κόσμο μέσα από τα δικά τους μάτια. Το Θέατρο Τέχνης μου έδωσε αυτή την ευκαιρία, και το πιο όμορφο είναι ότι η παράσταση απευθύνεται σε ενήλικες αλλά και εφήβους..».

«Οι ήρωες της Eroica είναι έφηβοι. Αναμετριούνται με την πρώτη φορά στον έρωτα αλλά και το θάνατο. Διεκδικούν τη φιλιά, τον έρωτα, τη διασκέδαση και πάνω απ’ όλα το δικαίωμα να ζήσουν τη ζωή με τον δικό τους τρόπο. Όπως όλοι οι νέοι παλεύουν να είναι αποδεκτοί αλλά και υπερασπίζονται τη διαφορετικότητά τους, αποζητούν την ερωτική ολοκλήρωση αλλά συχνά και το καταφύγιο της μοναξιάς».

«Τι είναι ο ηρωισμός; ‘Να κάνεις κάτι από εαυτού σου, δίχως επιταγή, δίχως σκοπό και όφελος, έτσι, να πας ενάντια στη ζωή με μια δική σου τάξη πραγμάτων, παιχνιδίζοντας για να διασκεδάζουν και οι άλλοι’. Όπως μου σχολίασε και μία έφηβη θεατής ‘Πώς αλλιώς; Αν δεν πιστέψουμε στην δυνατότητα να γίνουμε ήρωες τί θα απογίνουμε;’».

«Το έργο μπορεί να γράφτηκε το 1938 αλλά τα θέματα τα οποία πραγματεύεται είναι διαχρονικά. Αυτό ήταν μία πολύ καλή εκκίνηση για την δημιουργική διαδικασία. Η εκδοχή της EROICA που παρουσιάζουμε είναι σύγχρονη αλλά νομίζω ότι κρατάει απόλυτα το πνεύμα του Κοσμά Πολίτη, αυτός είναι και ο λόγος που το επέλεξα. Η αλήθεια είναι ότι όταν διαβάζεις το βιβλίο η αντίληψη του υλικού είναι πολύ διαφορετική. Δουλεύοντας στην πράξη αποκαλύπτεται ένας κόσμος ακόμη πιο σύγχρονος, αρκετά πιο σκληρός, λιγότερο λυρικός και πιο κοντά στο σήμερα. Η φρεσκάδα σίγουρα οφείλεται στην ενέργεια και την συγγένεια που αποκτούν οι ηθοποιοί με το υλικό. Όλοι τους είναι τρομακτικά κοντά στα πρόσωπα του Πολίτη, τόσο κοντά που καμιά φορά νομίζω ότι έγραψε για αυτούς. Για μας».

«Καλλιτεχνικά πάντα είναι μία μεγάλη πρόκληση η θεατροποίηση ενός λογοτεχνικού έργου. Το έργο ξαναγράφεται στην πρόβα οπότε και υπάρχει μία ελευθερία απέναντι στον χειρισμό του υλικού. Υπάρχουν αμέτρητες δυνατότητες να ανακαλύψεις αναλογίες στο υλικό σε σχέση με το τι θέλεις να πεις. Για παράδειγμα, το στοιχείο της ροκ μουσικής και η δημιουργία ενός συγκροτήματος προφανώς και δεν υπάρχει στον Πολίτη, αλλά θεώρησα ότι είναι μία αναλογία για το είδος του παιχνιδιού που παίζουν οι πρωταγωνιστές. Οι ηθοποιοί ήταν εξαιρετικά ανοιχτοί στον πειραματισμό και είχαν πάρα πολλές προτάσεις οι ίδιοι, οπότε σε συνεργασία και με την Έλενα Τριανταφυλλοπούλου στην δραματουργία και τον Βασίλη Τζαβάρα στη μουσική δημιουργήσαμε και ένα δικό μας σύμπαν μέσα σε αυτό του έργου – έναν διάλογο μεταξύ των δύο εποχών».

Είναι όνειρο μου να κάνω την EROICA ταινία

Η Γιολάντα Μαρκοπούλου είναι σκηνοθέτις και παραγωγός κινηματογραφικών και θεατρικών έργων. Από το 2007 διευθύνει την ανεξάρτητη εταιρεία θεατρικών, κινηματογραφικών και multimedia παραγωγών POLYPLANITY Productions ενώ τον ίδιο χρόνο ίδρυσε τον καλλιτεχνικό χώρο ΣΥΝΕΡΓΕΙΟ στο Μεταξουργείο.
Έχει σκηνοθετήσει πάνω από είκοσι θεατρικά έργα και ταινίες μικρού μήκους. Παράλληλα, από το 2008 σκηνοθετεί και συντονίζει το θεατρικό εργαστήρι προσφύγων και μεταναστών Station Αthens.

«Η ομάδα προσφύγων Station Athens μετρά 8 χρόνια ζωής. Είναι μία σταθερή συνεργασία που κανείς μας δεν θέλει να εγκαταλείψει και με την οποία κάθε χρόνο παρουσιάζουμε το αποτέλεσμα της δουλειάς με την μορφή μιας παράστασης. Φέτος συνεχίζω την συνεργασία μου με την Ελευσίνα – Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021, πάνω στο θέμα της προσφυγιάς, ιδωμένο και από άλλες πλευρές. Η έρευνα μου γίνεται στην πόλη της Ελευσίνας, στον Συνοικισμό των Μικρασιατών. Η ομάδα Station Athens θα έχει ενεργή σχέση με το project αυτό».

«Σήμερα, είναι όνειρο μου να κάνω την EROICA ταινία και ελπίζω να το πραγματοποιήσω σύντομα».

Το έργο εκδόθηκε το 1937 σαν το μυθιστόρημα της εφηβείας κι έθεσε για πρώτη φορά τους προβληματισμούς της εφηβικής ηλικίας στη νεοελληνική γραφή. O συγγραφέας της, ένας από τους σημαντικότερους πεζογράφους της γενιάς του 30, μάς μεταφέρει στον κόσμο των εφηβικών ονείρων.

Δευτέρα-Τρίτη 21.15

Η παράταση έχει πάρει παράταση και τις δύο Δευτέρες 7 και 14 Ιανουαρίου.