Έτσι οι πυροτεχνουργοί της ΕΛ.ΑΣ. εξουδετερώνουν τις βόμβες

Είναι οι αφανείς ήρωες με τις τεράστιες πράσινες στολές και τα κράνη που θυμίζουν πρωταγωνιστές σε χολιγουντιανές ταινίες ενώ στην πραγματικότητα ακροβατούν μεταξύ ζωής και θανάτου κάθε φορά που στέκονται πάνω από μια βόμβα προκειμένου να την αφοπλίσουν.

Ο λόγος για τους επίλεκτους άντρες του Τμήματος Εξουδετέρωσης Εκρηκτικών Μηχανισμών της Ελληνικής Αστυνομίας, που καλούνται να λύσουν το παζλ μετά από κάθε τρομοκρατική ενέργεια, να μελετήσουν την συνδεσμολογία του εκρηκτικού μηχανισμού και να αποφανθούν ποια τρομοκρατική οργάνωση κρύβεται από πίσω.

Το Newsbeast.gr μπήκε στα «άδυτα» του Τμήματος Εξουδετέρωσης Εκρηκτικών Μηχανισμών και κατέγραψε ένα ρεαλιστικό σενάριο εξουδετέρωσης βόμβας.

Κατέγραψε τις κινήσεις των πυροτεχνουργών που με κίνδυνο της ζωής τους κατευθύνονται προς την βόμβα και φυσικά την ελεγχόμενη έκρηξη που ακολούθησε.

Άρτια εκπαίδευση, γερά νεύρα και απόλυτη ψυχραιμία είναι το τρίπτυχο του πυροτεχνουργού την στιγμή που βαδίζει προς το «σημείο 0» και νιώθει τους χτύπους της καρδιάς του να συγχρονίζονται με τους χτύπους του εκρηκτικού μηχανισμού.

Την ώρα που η διαχωριστική γραμμή της ζωής με του θανάτου είναι τόσο λεπτή και που από ένα μικρό του λάθος, μπορεί να κοπεί.

«Ο πυροτεχνουργός την ώρα που κατευθύνεται προς την βόμβα σίγουρα θα σκεφτεί τα αγαπημένα του πρόσωπα, την οικογένειά του, τα παιδιά του, τους φίλους του.

Την κρίσιμη όμως στιγμή πρέπει μέσα από την εκπαίδευση να διαχειριστεί τον φόβο του και να ενεργήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο» μας εκμυστηρεύεται ο διοικητής υπηρεσίας  πυροτεχνουργών που εδρεύει στο Μαρκόπουλο Αττικής και που για ευνόητους λόγους δεν αναφέρουμε το όνομά του.

Το σενάριο αφορούσε την τοποθέτηση ενός ύποπτου αντικειμένου μέσα σε νάιλον μαύρη σακούλα σκουπιδιών, που άγνωστος είχε αφήσει έξω από την πίσω πόρτα ενός δημόσιου κτηρίου.

Σύμφωνα με το σενάριο, υπάλληλοι του κτηρίου μόλις το εντόπισαν ειδοποίησαν την αστυνομία η οποία αφού πρώτα απέκλεισε το σημείο και εκκένωσε το κτήριο για λόγους ασφαλείας, κάλεσε την επίλεκτη ομάδα των πυροτεχνουργών ώστε να εξετάσουν και αν διαπιστώσουν ότι πρόκειται για βόμβα να την εξουδετερώσουν.

Ελεγχόμενη έκρηξη σε 3…2…1… πυρ

Η αντίστροφη μέτρηση στο ρεαλιστικό σενάριο που καταγράψαμε μόλις έχει ξεκινήσει. Ο πυροτεχνουργός έχει φτάσει στο σημείο και καλείται να εξετάσει το ύποπτο αντικείμενο ώστε να διαπιστώσει αν πρόκειται για βόμβα.

Με απόλυτη ψυχραιμία, με σταθερά μικρά βήματα και φορώντας πάντα την ειδική στολή του πλησιάζει την σακούλα.

Πρώτη ενέργειά του να την ακτινογραφήσει να δει δηλαδή τι ακριβώς περιέχει μέσα, με ένα ειδικό μηχάνημα που τοποθετεί στο ύποπτο αντικείμενο.

Κατόπιν στην οθόνη ενός υπολογιστή βλέπει και εξετάζει το αποτέλεσμα της ακτινογραφίας ώστε να διαπιστώσει αν μέσα στο αντικείμενο υπάρχει κύκλωμα βόμβας, καλώδια, μπαταρία, εκρηκτικά, πυροκροτητές.

Εάν κρίνει ότι πρόκειται για εκρηκτικό μηχανισμό, καλείται να κάνει και δεύτερη προσέγγιση του αντικειμένου προκειμένου να πραγματοποιήσει την διάσπαση του όπως λέγεται χαρακτηριστικά, δηλαδή την  εξουδετέρωση του.

Από την στιγμή που ο πυροτεχνουργός πάρει την κρίσιμη απόφαση ότι επιβάλλεται να ακολουθήσει διάσπαση, ο χρόνος για την εξουδετέρωση της βόμβας κυλάει αντίστροφα.

Η διάσπαση γίνεται από ένα ειδικό κανονάκι το οποίο ονομάζεται διασπαστήρας και που τοποθετείται από τον πυροτεχνουργό δίπλα στην βόμβα.

Όταν όλα είναι έτοιμα, ο πυροτεχνουργός με αργά βήματα αλλά έχοντας πάντα τα μάτια του στην βόμβα απομακρύνεται για λόγους ασφαλείας από το σημείο που θα πραγματοποιηθεί η διάσπαση.

Το μόνο που μένει, είναι να δοθεί το σύνθημα από τον δεύτερο πυροτεχνουργό της ομάδας για την ελεγχόμενη έκρηξη που θα ακολουθήσει: «ελεγχόμενη έκρηξη σε 3…2…1… πυρ».

Η διάσπαση πραγματοποιείται και το κύκλωμα που ενεργοποιεί την βόμβα έχει μόλις διασπαστεί.

Η δουλειά όμως του πυροτεχνουργού δεν έχει τελειώσει. Θα κάνει και τρίτη προσέγγιση, ώστε να  βεβαιωθεί ότι η εξουδετέρωση της βόμβας πραγματοποιήθηκε επιτυχώς αλλά και να περισυλλέξει τα υπολείμματα του μηχανισμού τα οποία θα πάρουν το δρόμο για την εργαστηριακή εξέτασή τους.

«Βασικός κανόνας στις περιπτώσεις που πραγματοποιείται ελεγχόμενη έκρηξη αντικειμένων, είναι να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας χωρίς βέβαια αυτό να εξασφαλίζει ότι μπορεί να αποκλειστεί τελείως ο κίνδυνος από μια έκρηξη βόμβας» μας εξηγεί ο διοικητής υπηρεσίας  πυροτεχνουργών.

Σημαντικότατο ρόλο σε αυτό παίζει η ειδική στολή που φοράει ο πυροτεχνουργός καθώς φέρει στο μπροστινό μέρος μεταλλικές πλάκες οι οποίες είναι ικανές να τον προστατεύσουν από θραύσματα, φυσικά μέχρι ένα ορισμένο όριο.

Αρωγός στην προσπάθεια των πυροτεχνουργών είναι και το ειδικό ρομπότ που διαθέτει η υπηρεσία και αν χρειαστεί μεταφέρει τον εκρηκτικό μηχανισμό σε ασφαλή σημείο προκειμένου να ακολουθήσει η ελεγχόμενη έκρηξη.

Το Τμήμα Εξουδετέρωσης Εκρηκτικών Μηχανισμών της Ελληνικής Αστυνομίας, ιδρύθηκε το 1987 και έχει ως αποστολή την επισήμανση, περισυλλογή και εξουδετέρωση εκρηκτικών μηχανισμών και αυτοσχέδιων βομβών.

Στελεχώνεται από εθελοντές αστυνομικούς που επιλέγονται με αυστηρά κριτήρια και εκπαιδεύονται διαρκώς.

Η Υπηρεσία διαθέτει σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό όπως ρομπότ,τηλεχειριζόμενα οχηματίδια, αντιβομβικές στολές, ανιχνευτές μετάλλων διαφόρων τύπων, ανιχνευτές εκρηκτικών και ακτινογραφικά.

Μονάδες της ομάδας βρίσκονται εκτός από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και σε μεγάλες επαρχιακές πόλεις της Ελλάδας.

Το πρώτο «πακέτο» βόμβας στην Ελλάδα

Ο πρώτος εκρηκτικός μηχανισμός που στάλθηκε σε δημόσιο πρόσωπο στην Ελλάδα ήταν στα τέλη της δεκαετίας του ‘70 και είχε αποσταλεί με τη μορφή δώρου στο γραφείο του τότε υπουργού Εθνικής Άμυνας Ευάγγελο Αβέρωφ.

Ο εκρηκτικός μηχανισμός ήταν τοποθετημένος μέσα σε πακέτο τσιγάρων και η συνδεσμολογία του αποτελούταν από μία μπαταρία, μία λάμπα και δύο σύρματα τα οποία ήταν τοποθετημένα με τέτοιο τρόπο μέσα στο πακέτο, ώστε μόλις το άνοιγε να πραγματοποιούταν έκρηξη.