Ευάλωτη στον ιό του κορωνοϊού η ρηχή ελληνική αγορά

Τα καλύτερα επενδυτικά στοιχήματα του 2019, οι ελληνικές μετοχές και τα ελληνικά ομόλογα τα οποία εντυπωσίασαν ακόμη και τους πιο αισιόδοξους με τις αποδόσεις τους το περασμένο έτος και οδήγησαν σε ιδιαίτερα θετικές εκτιμήσεις για την πορεία τους το 2020, είναι πλέον αντιμέτωπα με τη φυγή επενδυτών μετά και τα «σύννεφα» που συγκεντρώθηκαν πάνω από την Ελλάδα λόγω της ταχύτατης εξάπλωσης του κορωνοϊού.

Οι ανησυχίες για τις επιπτώσεις αυτού του νέου «μαύρου κύκνου» στον τουρισμό της χώρας, και ο ακόμη άγνωστος αντίκτυπος στις αφίξεις και στις ταξιδιωτικές εισπράξεις οι οποίες και αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα όπλα της ελληνικής οικονομίας, οδηγούν τους επενδυτές σε αλλαγή της στρατηγικής τους απέναντι στα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία, ενώ θέτουν κινδύνους στις έως τώρα ιδιαίτερα θετικές προβλέψεις για το ελληνικό ΑΕΠ.

Το γνωστό ρητό των αγορών «ποτέ μην προσπαθείς να πιάσεις ένα μαχαίρι την ώρα που πέφτει», έχει νικήσει τo «κυνήγι των ελληνικών αποδόσεων» που έβαλε μετοχές και ομόλογα στο ραντάρ των διεθνών χαρτοφυλακίων, τα οποία προτιμούν να απέχουν, με δεδομένες και τις αδυναμίες που παρουσιάζει η ακόμα ευάλωτη και ρηχή ελληνική αγορά. H βίαιη διόρθωση της προηγούμενης εβδομάδας, η οποία έστειλε τον Γενικό Δείκτη του Χρηματιστηρίου Αθηνών σε χαμηλά έξι μηνών, έχει ήδη αφαιρέσει σχεδόν το ένα τρίτο από τα κέρδη που σημείωσε στο σύνολο του 2019 (50%), και έχει βάλει το Χ.Α. στην πρώτη θέση των αγορών με τις χειρότερες αποδόσεις φέτος. Το μεγαλύτερο μέρος του sell-off έγινε μάλιστα πριν ακόμα γίνει γνωστό το πρώτο κρούσμα του κορωνοϊού στην Ελλάδα, κάνοντας πολλούς να προβληματίζονται γιατί το ελληνικό Χρηματιστήριο υπεραπέδωσε της διεθνούς πτώσης, ακόμα και αυτής της Ιταλίας η οποία και ήταν το επίκεντρο της διεθνούς ανησυχίας για τον ιό.

Ο τουρισμός

Η «Κ» απευθύνθηκε στην Jefferies και στον επικεφαλής στρατηγικό αναλυτή, Σον Ντάρμπι, ο οποίος στα τέλη του περασμένου Νοεμβρίου σύστησε στους επενδυτές να αγοράσουν ελληνικές μετοχές παρά το ράλι που ήδη κατέγραφε το Χ.Α., τηρώντας αισιόδοξη (bullish) στάση για την ελληνική αγορά. Στην ερώτηση εάν διατηρεί αυτήν τη στάση μετά και την αναταραχή της τελευταίας εβδομάδας και τις βίαιες διακυμάνσεις στο ελληνικό ταμπλό, ο κ. Ντάρμπι εμφανίστηκε επιφυλακτικός. Ο ίδιος εξηγεί την ελεύθερη πτώση την οποία σημείωσαν οι μετοχές στους φόβους των επενδυτών για τις επιπτώσεις που θα έχει ο κορωνοϊός στον ελληνικό τουρισμό.

Τα ρεκόρ του τουρισμού στη χώρα αποτελούν για τους αναλυτές έναν από τους βασικούς παράγοντες που οδηγούν τις θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και κρατούν την ανάπτυξη του ΑΕΠ στα επίπεδα του 2%, έτσι ένα σοκ που θα σταματήσει τις αφίξεις τουριστών –το οποίο και είναι ακόμη πολύ νωρίς να ποσοτικοποιηθεί– θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους.

Εκτός από τον τουρισμό, οι αναλυτές επισημαίνουν τις «παθογένειες» της ελληνικής αγοράς καθώς και τις προκλήσεις με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπη η Ελλάδα, προσπαθώντας να εξηγήσουν την υπεραντίδραση του Χ.Α. στο διεθνές sell-off της περασμένης εβδομάδας.

H βύθιση του ελληνικού Χρηματιστηρίου είναι ασφαλώς μια αρνητική υπερβολή και προϊόν αυξημένου φόβου, για την οποία ωστόσο υπάρχει εξήγηση, όπως σχολιάζει ο Δημήτρης Τζάνας, διευθυντής επενδύσεων στην Κύκλος Χρηματιστηριακή. Η γνωστή ρηχότητα της ελληνικής αγοράς, με αποτέλεσμα η αποεπένδυση ακόμη και από τις δεικτοβαρείς μετοχές να επιτυγχάνεται προκαλώντας υψηλή μεταβλητότητα στις τιμές, εξηγεί την εικόνα. Επίσης, η φυσιογνωμία των κεφαλαίων που δραστηριοποιούνται – με τα περισσότερα να έχουν βραχυπρόθεσμο επενδυτικό ορίζοντα, ενώ συνεχίζουν να λείπουν τα κεφάλαια μακράς πνοής αφού η ελληνική αγορά συνεχίζει να κατατάσσεται στις αναδυόμενες, αποτελεί επίσης σημαντικό παράγοντα.

Οι τράπεζες

Αίσθηση προκάλεσε και το «σφυροκόπημα» που δέχθηκαν οι τραπεζικές μετοχές, οι οποίες έχουν πλέον μπει σε έδαφος bear market (πτώση 20% από τα πρόσφατα υψηλά). Η αποτελεσματικότητα του σχεδίου «Ηρακλής» λόγω του ακόμη άλυτου θέματος της στάθμισης του κινδύνου των τίτλων που θα εκδοθούν και θα φέρουν την κρατική εγγύηση, έχει ήδη ασκήσει πίεση στις τραπεζικές μετοχές το τελευταίο διάστημα και πριν από την ισχυρή διόρθωση. Οι αναλυτές υπογραμμίζουν πως οι εξελίξεις εμπνέουν πλέον  ανησυχίες γύρω από την πώληση των τιτλοποιήσεων. Οπως επισημαίνει στην «Κ» ο Μάνος Χατζηδάκης, επικεφαλής του τμήματος αναλύσεων της Beta Securities, πέρα από την όποια κινητικότητα παρατηρείται για την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων σε εκδόσεις ομολόγων και αποκρατικοποιήσεις, η πώληση τιτλοποιημένων χαρτοφυλακίων κόκκινων δανείων δεν θα μείνει ανεπηρέαστη με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ταχύτητα που επιδιώκεται να δοθεί στη διαδικασία μείωσης των προβληματικών δανείων. Ετσι οι τράπεζες μπήκαν στο κάδρο των ρευστοποιήσεων επειδή ακριβώς επηρεάζονται από τη διάθεση των επενδυτικών κεφαλαίων να επενδύσουν σε μια συγκυρία αυξημένου ρίσκου.

Τα ομόλογα

Παράλληλα, παρά τις ισχυρές αντιστάσεις που παρουσίαζαν τα ελληνικά ομόλογα το τελευταίο διάστημα, ακολουθώντας αντίθετη πορεία με αυτή του Χ.Α. μπήκαν και αυτά στο «κάδρο» των ανησυχιών, δυσκολεύοντας έτσι τις προσπάθειες άντλησης φθηνού δανεισμού από τις αγορές, τόσο για το Ελληνικό Δημόσιο όσο και για τις επιχειρήσεις. Η σημαντική άνοδος του κόστους δανεισμού της Ελλάδας  όπως αυτό αποτυπώνεται στην απόδοση του 10ετούς ομολόγου – κατά 27%, από το 0,919% που είχε βρεθεί πριν μόλις δύο εβδομάδες, στο 1,17% σήμερα, αναγκαστικά βάζει τις όποιες ομολογιακές εκδόσεις βρίσκονται στο «τραπέζι», στον «πάγο» μέχρι νεωτέρας. Είναι χαρακτηριστικό πως οι τίτλοι Tier II που εξέδωσαν πρόσφατα οι Alpha Βank και Πειραιώς βλέπουν τις αποδόσεις τους να κινούνται πολύ υψηλότερα και τις τιμές τους να διαπραγματεύονται χαμηλότερα από την ονομαστική τους αξία. Το Tier II της Alpha Bank που εκδόθηκε με επιτόκιο 4,25%, έχει απόδοση 4,55% στη 10ετία και της Πειραιώς (επιτόκιο 5,50%) έχει απόδοση 6,6%.