ΕΒΕΑ: Υπόμνημα προς τον Πρωθυπουργό και τους αρχηγούς των κομμάτων εν όψει της 88ης ΔΕΘ

Τις θέσεις και τις προτάσεις του για την ελληνική οικονομία κατέθεσε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών στον Πρωθυπουργό και τους αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης, εν όψει της 88^ης ΔΕΘ.

Όπως αναφέρεται στο υπόμνημα, παρά την έντονη γεωπολιτική αβεβαιότητα και τις συνθήκες επιβράδυνσης, που γνωρίζει τα τελευταία χρόνια η ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία, η Ελλάδα εξακολουθεί να παρουσιάζει ρυθμό ανάπτυξης σημαντικά υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο της.

Υπάρχουν, ωστόσο, προβληματισμοί, οι οποίοι σχετίζονται αφενός με την επίπτωση των συνθηκών αστάθειας σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, αφετέρου με εσωτερικά ζητήματα, όπως η διεύρυνση του ελλείμματος στο εξωτερικό ισοζύγιο, ο επίμονος πληθωρισμός σε αγαθά πρώτης ανάγκης, η εντεινόμενη δυσκολία εύρεσης εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, καθώς και η διαχρονικά περιορισμένη φορολογική βάση.

Σύμφωνα με το ΕΒΕΑ, χρειάζεται να διαμορφωθεί ένα υπόδειγμα ανάπτυξης, το οποίο θα είναι περισσότερο ανθεκτικό απέναντι σε εξωγενείς κρίσεις και κινδύνους. Προϋποθέτει ταχύρρυθμη αύξηση των επενδύσεων, που αυξάνουν το παραγωγικό δυναμικό της ελληνικής οικονομίας και βελτιώνουν τις επιδόσεις της χώρας και των επιχειρήσεων στην καινοτομία, στις νέες τεχνολογίες, στις εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών με υψηλή προστιθέμενη αξία.

Σε αυτό το πλαίσιο, το ΕΒΕΑ διατυπώνει μια σειρά από τομείς προτεραιότητας για την οικονομική πολιτική, προτείνοντας συγκεκριμένες επί μέρους παρεμβάσεις.

Όπως τονίζει η Πρόεδρος του ΕΒΕΑ, κα Σοφία Κουνενάκη Εφραίμογλου: «Σήμερα, η οικονομία μας είναι σίγουρα σε καλύτερο σημείο, σε σχέση με το παρελθόν. Δεν έχουμε, όμως, την πολυτέλεια του εφησυχασμού, καθώς το διεθνές περιβάλλον γίνεται όλο και πιο αβέβαιο. Χρειάζεται τώρα να εντείνουμε όλοι τις προσπάθειές μας, για να διασφαλίσουμε μια ανάπτυξη δυναμική, συνεκτική, στηριγμένη σε ισχυρές και υγιείς βάσεις. Μια ανάπτυξη, η οποία θα επιτρέπει τη σύγκλιση των εισοδημάτων και την αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου όλων των πολιτών. Σε αυτή την προσπάθεια, οι επιχειρήσεις της χώρας μπορούν και πρέπει να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο».

Αναλυτικά, το υπόμνημα έχει ως εξής:

«Παρά την έντονη γεωπολιτική αβεβαιότητα και τις συνθήκες επιβράδυνσης, που γνωρίζει τα τελευταία χρόνια η ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία, η Ελλάδα παραμένει σε τροχιά σταθερής μεγέθυνσης του ΑΕΠ της. Ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας εξακολουθεί να είναι σημαντικά υψηλότερος από τον μέσο όρο της Ε.Ε., τάση που αναμένεται να διατηρηθεί τόσο το τρέχον έτος, όσο και το 2025.

Παραμένουν, ωστόσο, μια σειρά από παράγοντες προβληματισμού.

Ο πρώτος αφορά, ασφαλώς, την επίπτωση που θα έχουν στην ελληνική οικονομία οι συνθήκες αστάθειας σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο.

Σε εγχώριο επίπεδο, ανησυχία προκαλούν ζητήματα όπως η διεύρυνση του ελλείμματος στο εξωτερικό ισοζύγιο, ο επίμονος πληθωρισμός σε αγαθά πρώτης ανάγκης, η εντεινόμενη δυσκολία εύρεσης εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, καθώς και η διαχρονικά περιορισμένη φορολογική βάση.

Σε αυτό το περιβάλλον, είναι προφανές ότι θετικές επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας δεν πρέπει να οδηγoύν σε εφησυχασμό.

Στόχος της χώρας παραμένει η επίτευξη υψηλού και διατηρήσιμου ρυθμού ανάπτυξης, με στόχο αφενός τη σύγκλιση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας με τις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης, αφετέρου τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους. Για να αποκατασταθεί το χάσμα που δημιουργήθηκε εξαιτίας της οικονομικής κρίσης της περασμένης δεκαετίας, το ΑΕΠ της χώρας πρέπει να συνεχίσει να μεγεθύνεται ταχύτερα σε σχέση με τον αντίστοιχο μέσο όρο της ΕΕ – 27, για τουλάχιστον μια δεκαετία.

Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να τρέξουμε ακόμη πιο γρήγορα και – κυρίως – να διαμορφώσουμε ένα υπόδειγμα ανάπτυξης, το οποίο θα είναι περισσότερο ανθεκτικό απέναντι σε εξωγενείς κρίσεις και κινδύνους.

Ζητούμενο δεν είναι μόνο η ταχύτητα, αλλά και η ποιότητα και η ανθεκτικότητα της ανάπτυξης.

Στα χρόνια που έρχονται η μεγέθυνση της ελληνικής οικονομίας οφείλει να στηριχθεί περισσότερο στους πυλώνες των επενδύσεων, της παραγωγής και των εξαγωγών και λιγότερο στην κατανάλωση.

Χρειάζεται να προσπαθήσουμε περισσότερο, ώστε η μεταποίηση να αυξήσει τη συμμετοχή της στο 15% του ΑΕΠ, να αποκτήσουμε περισσότερες μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις, να αυξηθούν σημαντικά οι επενδύσεις σε τεχνολογίες αιχμής, να στηριχθεί αποτελεσματικότερα η νεοφυής επιχειρηματικότητα και το οικοσύστημα καινοτομίας της χώρας και να φθάσουν οι εξαγωγές στο 70% του ΑΕΠ έως το 2030.

Χρειάζεται να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο τις επιδόσεις της χώρας και των επιχειρήσεων, σε θέματα ψηφιακής μετάβασης, στην παραγωγή και τις εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών, που διακρίνονται από καινοτομία και υψηλή τεχνολογική εξειδίκευση.

Χρειάζεται να προσελκύσουμε περισσότερες ακόμη επενδύσεις, που αυξάνουν το παραγωγικό δυναμικό της ελληνικής οικονομίας. Στα επόμενα χρόνια θα πρέπει οι επενδύσεις στη χώρα να αυξάνονται με πολλαπλάσιο ρυθμό, από το ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ, ώστε να λειτουργήσουν ως επιταχυντής της ανάπτυξης. Πέρα από το ύψος των κεφαλαίων που επενδύονται, είναι σημαντικό να αναβαθμιστεί και το μείγμα των επενδύσεων, ώστε να υποστηριχθεί ο παραγωγικός μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας.

Η τρέχουσα περίοδος, αποτελεί μοναδικό παράθυρο ευκαιρίας για να επιταχύνουμε τα βήματά μας. Η ελληνική οικονομία έχει ανακτήσει την αξιοπιστία της, η χρηματοπιστωτική σταθερότητα έχει αποκατασταθεί, ενώ η διαθεσιμότητα των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας λειτουργεί ως ανάχωμα στις εξωτερικές πιέσεις.

Δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε την ευκαιρία.

Η προσπάθεια οφείλει να είναι κοινή.

Απαιτεί συνένωση δυνάμεων, συναντίληψη και γόνιμες συνέργειες μεταξύ της Πολιτείας, των φορέων της αγοράς, της ερευνητικής και επιστημονικής κοινότητας.

Προϋποθέτει ισχυρές, υγιείς επιχειρήσεις οι οποίες θα μπορέσουν να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα, να ενισχύσουν την ανθεκτικότητά τους, να παραμείνουν ανταγωνιστικές, να μετουσιώσουν τις ευκαιρίες σε αξία για την οικονομία και για την κοινωνία.

Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, συμπληρώνοντας φέτος 105 χρόνια λειτουργίας, συνεχίζει να συμμετέχει εποικοδομητικά στο δημόσιο διάλογο, στηρίζοντας ουσιαστικά τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου.

Στο πλαίσιο αυτής της αποστολής, επισημαίνει τους παρακάτω στόχους και δράσεις προτεραιότητας για το προσεχές διάστημα.

ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

1. Εθνική προτεραιότητα η αύξηση των παραγωγικών επενδύσεων

• Στόχος η ταχύρρυθμη αύξηση των επενδύσεων στη χώρα μας, ώστε η συμμετοχή τους στο ΑΕΠ να προσεγγίσει τον μέσο όρο της Ε.Ε.
• Έγκαιρη απορρόφηση και εκταμίευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας από τον ιδιωτικό τομέα, με έμφαση σε μακροχρόνιες επενδύσεις σε τομείς υψηλής παραγωγικότητας και προστιθέμενης αξίας.
• Κατάρτιση νέου αναπτυξιακού νόμου που θα προβλέπει ελκυστικότερα φορολογικά και χρηματοπιστωτικά κίνητρα για βιομηχανικές επενδύσεις.
• Συστηματικές κρατικές παρεμβάσεις, ώστε οι εισροές ξένων επιχειρηματικών κεφαλαίων να κατευθύνονται στους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας ώστε να συμβάλλουν στην αύξηση της αξίας των εξαγωγών.
• Άρση των διάσπαρτων επενδυτικών αντικινήτρων (βραδύτητα στην απονομή της δικαιοσύνης, ασάφειες στην κατανομή των αρμοδιοτήτων, γραφειοκρατία), με σκοπό την προσέλκυση δυναμικών επιχειρηματικών πρωτοβουλιών και την απρόσκοπτη ολοκλήρωση μακρόπνοων παραγωγικών οραμάτων.
• Εφαρμογή συνολικού προγράμματος δημοσίων επενδύσεων, με προτεραιότητα στις νέες υποδομές, που απαιτούνται για την ενίσχυση της επενδυτικής ανταγωνιστικότητας της χώρας.
• Στοχευμένες πολιτικές και μεταρρυθμίσεις για την ταχύτερη περαιτέρω βελτίωση της θέσης της Ελλάδας στην Παγκόσμια Επετηρίδα Ανταγωνιστικότητας (IMD), με έμφαση σε τομείς όπως η αποτελεσματικότητα της αγοράς εργασίας, η διαθεσιμότητα εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, η ποιότητα των βασικών, επιστημονικών και τεχνολογικών υποδομών, η ανταγωνιστικότητα του νομοθετικού και ρυθμιστικού περιβάλλοντος, η υποστήριξη των επιχειρήσεων για την ψηφιακή μετάβαση, η βελτίωση της πρόσβασης των επιχειρήσεων σε κεφάλαια και η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος.
• Ενεργός διεκδίκηση στην Ε.Ε. για τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων για την υποστήριξη της πράσινης μετάβασης, της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, με έμφαση σε τομείς αιχμής όπως οι κρίσιμες πρώτες ύλες, η βιοτεχνολογία, η ασφάλεια, η τεχνητή νοημοσύνη.
• Απλοποίηση των ευρωπαϊκών κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις και αύξηση των ορίων σε κρίσιμους κλάδους για την ανταγωνιστικότητα και την αυτονομία της Ε.Ε.
• Διεκδίκηση στην Ε.Ε. για περαιτέρω αύξηση του ορίου de minimis στις 900.000 ανά τριετία.

• Πολιτικές για την αύξηση της εθνικής αποταμίευσης, με ανάπτυξη της αγοράς κεφαλαίων, στοχευμένα φορολογικά κίνητρα, παρεμβάσεις για την ενίσχυση του κεφαλαιοποιητικού χαρακτήρα του πρώτου πυλώνα του ασφαλιστικού συστήματος.

1. Ψηφιακή μετάβαση – Προσαρμογή στο περιβάλλον της Τεχνητής Νοημοσύνης

• Αξιοποίηση πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ 2021-2027 για επενδύσεις τόσο σε βασικά συστήματα όσο και σε τεχνολογίες αιχμής – ΑΙ, Cloud, Big Data, Ενισχυμένη και Εικονική Πραγματικότητα, Internet of Things.
• Ολοκλήρωση των ψηφιακών υποδομών της χώρας, ώστε να εξασφαλιστεί η συνδεσιμότητα και η δυνατότητα αξιοποίησης προηγμένων τεχνολογιών και από τις επιχειρήσεις της Περιφέρειας.
• Υλοποίηση των έργων για την Ενίσχυση της Ασφάλειας των Πληροφοριών και των Συστημάτων του Δημοσίου Τομέα, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
• Αναβάθμιση του κανονιστικού και ρυθμιστικού πλαισίου, σε τομείς όπως τα ανοιχτά δεδομένα, η ψηφιακή ασφάλεια κ.ά..
• Διαμόρφωση Εθνικής Στρατηγικής για την Τεχνητή Νοημοσύνη.
• • Διαμόρφωση πλαισίου κατευθυντήριων γραμμών και μηχανισμών εποπτείας, με στόχο την υπεύθυνη ανάπτυξη και χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης: διαφάνεια, καινοτομία, καταπολέμηση ψηφιακών διακρίσεων και ανισοτήτων, μεγιστοποίηση ανθρώπινης ωφέλειας.
  • Προσέλκυση επενδύσεων σε υποδομές ανάπτυξης αλγορίθμων Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης (ΠΤΝ), διαχείρισης και αποθήκευσης μεγάλων δεδομένων και φιλοξενίας εφαρμογών ΠΤΝ, ώστε να ενισχυθεί η τεχνολογική ανάπτυξη και ανεξαρτησία της χώρας.
  • Ενίσχυση των ερευνητικών κέντρων και αύξηση της χρηματοδότησης στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης.
  • Επένδυση στην ψηφιακή εκπαίδευση και την ψηφιακή κοινωνική συνοχή: εκπαίδευση, κατάρτιση και δια βίου μάθηση, με στόχο την πρόληψη των αποκλεισμών και την δημιουργία κρίσιμης μάζας εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού.
  • Καθορισμός σαφών και διαφανών πολιτικών για τη διαχείριση και την προστασία των δεδομένων, σε συμμόρφωση με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς (GDPR, AI Act)
  • Ανάπτυξη πολιτικής για την διπλωματία της ΤΝ στην Ελλάδα και ενεργός συμμετοχή της χώρας σε διεθνείς συμπράξεις.

1. Ενδυνάμωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων

• Ενθάρρυνση της επιχειρηματικής μεγέθυνσης, με περαιτέρω λειτουργικά κίνητρα για συγχωνεύσεις και συνεργασίες μικρών επιχειρηματικών μονάδων.
• Συστηματική ενημέρωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για τις δυνατότητες αξιοποίησης των ευκαιριών που παρέχονται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ και παροχή τεχνικής βοήθειας, ώστε να καταρτίσουν επενδυτικά σχέδια και προτάσεις.
• Βελτίωση της πρόσβασης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε πηγές και εργαλεία χρηματοδότησης.

• • Συνέχιση και επέκταση των προγραμμάτων της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας για την ενίσχυση της ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
  • Μεταφορά επιπλέον πόρων στα Ταμεία Δανείων και Εγγυήσεων του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ, ώστε να καλυφθεί η ζήτηση από την πλευρά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων – ειδικά όσον αφορά τα κεφάλαια κίνησης.
  • Αξιοποίηση εναλλακτικών θεσμών και εργαλείων χρηματοδότησης, όπως μετοχικά σχήματα venture capital και private equity, οι επιχειρηματικοί άγγελοι για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, το leasing, factoring κ.ά.
  • Ενίσχυση του ανταγωνισμού στο τραπεζικό σύστημα, μέσω μικρότερων μη συστημικών τραπεζών, αλλά και με την αξιοποίηση της δυνατότητας σε μη τραπεζικά ιδρύματα να προσφέρουν μικροπιστώσεις και δάνεια, με αδειοδότηση και αυστηρή εποπτεία από την ΤτΕ.
  • Συνεργασία των φορέων της αγοράς και του τραπεζικού συστήματος, για τη διαμόρφωση όρων χρηματοδότησης οι οποίοι ανταποκρίνονται στα δεδομένα της ελληνικής μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας.

• Συστηματική αξιοποίηση των Επιμελητηρίων, στο πλαίσιο δράσεων για την ενημέρωση, την επιμόρφωση και τη μεταφορά τεχνογνωσίας προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
• Διευκόλυνση της πρόσβασης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Έρευνα και Ανάπτυξη, μέσω της δημιουργίας Συνεργατικών Σχηματισμών Καινοτομίας και Κέντρων Ικανοτήτων.
• Αξιοποίηση πόρων της ΚΑΠ για τη στήριξη της μικρομεσαίας πρωτογενούς παραγωγής, με στόχο να διατηρηθεί ο πληθυσμός στην επαρχία και να προστατευθεί αποτελεσματικότερα το περιβάλλον.

1. Ρυθμιστικό περιβάλλον

• Συνέχιση των βημάτων ρυθμιστικής απλοποίησης και δομικής μείωσης της γραφειοκρατίας.
• Δραστική απλοποίηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, αξιοποίηση σύγχρονων ρυθμίσεων και καλών πρακτικών, εξάλειψη αντικρουόμενων ρυθμίσεων.
• Απλοποίηση των διαδικασιών και μείωση του χρόνου περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
• Συνέχιση των θετικών παρεμβάσεων για τον εκσυγχρονισμό και την απλοποίηση της εργασιακής νομοθεσίας και τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους της εργασίας.
• Ολοκλήρωση του Κτηματολογίου ως το τέλος του 2025.
• Επίλυση των προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί από την εφαρμογή του ΝΟΚ, ώστε να λήξει η αβεβαιότητα, που απειλεί να βλάψει την ανάπτυξη του κατασκευαστικού κλάδου, αλλά και το επενδυτικό προφίλ της χώρας μας.
• Ολοκλήρωση του βασικού χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας.

• • Επίσπευση των τοπικών χωροταξικών σχεδίων και σαφείς χρήσεις γης στην εκτός σχεδίου δόμηση, ιδιαίτερα για το εμπόριο, τη βιομηχανία, τα logistics και τις άτυπες βιομηχανικές ζώνες.

• • Επιτάχυνση του έργου της αξιολόγησης και αναθεώρησης των υφιστάμενων Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων για τη Βιομηχανία, τις ΑΠΕ και τις Υδατοκαλλιέργειες, του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αττικής και των Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων Πελοποννήσου, Δυτικής Μακεδονίας και Νοτίου Αιγαίου.
  • Επιτάχυνση της κατάρτισης νέων ΕΧΠ για τις Ορυκτές Πρώτες Ύλες και τον Τουρισμό, καθώς και οι μελέτες για την εκπόνηση Θαλάσσιων Χωροταξικών Πλαισίων.
  • Θεσμοθέτηση τοπικών και ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων, καθορισμός ορίων οικισμών και πολεοδομική αναγνώριση του οδικού δικτύου.
  • Ενσωμάτωση στον χωροταξικό σχεδιασμό σύγχρονων προσεγγίσεων, για την προστασία των περιοχών Natura.

1. Στήριξη των εξαγωγών

• Μείγμα πολιτικών για την ενίσχυση της εξωστρέφειας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη διεύρυνση της εξαγωγικής βάσης της ελληνικής οικονομίας.

• Ειδικά σχεδιασμένα κίνητρα, χρηματοδοτικά εργαλεία και μηχανισμοί υποστήριξης για την αναβάθμιση της ποιότητας και της ανταγωνιστικότητας της παραγωγής.
• Σύνδεση μεταποιητικών ΜμΕ με τον τουρισμό και τον πολιτισμό, μέσω δικτύων και αλυσίδων αξίας.

• Αξιοποίηση και ενίσχυση του ρόλου των Επιμελητηρίων, ως βασικών πυλώνων στήριξης της εξωστρέφειας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μέσω της υλοποίησης δράσεων δικτύωσης, εκπαίδευσης και συμβουλευτικής υποστήριξης.

• Στρατηγική διεύρυνσης του χαρτοφυλακίου των ελληνικών εξαγωγών, με διερεύνηση και αξιοποίηση νέων ευκαιριών σε υφιστάμενες αγορές, αλλά και επέκταση σε αναδυόμενες αγορές με αυξημένες προοπτικές ανάπτυξης.
• Αξιοποίηση του θεσμού των Γραφείων ΟΕΥ.

• Άνοιγμα νέων Γραφείων ΟΕΥ σε σημαντικές αλλά και αναδυόμενες αγορές. Πρόβλεψη υποχρεωτικής διαδικασίας διαβούλευσης με τους εκπροσώπους της αγοράς, για θέματα σύστασης ή αναδιάταξης Γραφείων ΟΕΥ.
• Διαρκής στελέχωση των γραφείων ΟΕΥ, μέσω της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, ώστε να διασφαλίζεται το υψηλό επίπεδο των υπηρεσιών προς τις εξαγωγικές επιχειρήσεις.

• Αναβάθμιση του διοικητικού περιβάλλοντος για τις εξαγωγές.

• Απλοποίηση των τελωνειακών και προ-τελωνειακών υπηρεσιών, καθώς και των διαδικασιών λήψης τελωνειακών πιστοποιητικών, μείωση του διοικητικού κόστους.
• Δημιουργία «Κέντρων Εξυπηρέτησης Εξαγωγέων» στα μεγάλα τελωνεία.
• Δημιουργία ενιαίου tax portfolio σε κάθε εξαγωγική επιχείρηση για τον άμεσο συμψηφισμό κάθε είδους πιστωτικών/ χρεωστικών φόρων, τελών, δασμών.

1. Πολιτική για τη μεταποίηση

• Υλοποίηση του κυβερνητικού στόχου για αύξηση της συμμετοχής της βιομηχανίας στο 15% του ΑΕΠ και των εξαγωγών βιομηχανικών προϊόντων ως ποσοστό του ΑΕΠ σε 20% έως το 2030.
• Στοχευμένη ενίσχυση τομέων με κρίσιμο ρόλο στην παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας: εφοδιαστική αλυσίδα, ενέργεια από ΑΠΕ, τρόφιμα και ποτά, κλάδος μετάλλων, βιομηχανία φαρμάκου, αμυντική βιομηχανία, κατασκευές, προηγμένες τεχνολογίες.

• Στρατηγική ένταξης της ελληνικής βιομηχανίας στις παγκόσμιας αλυσίδες αξίας, με ανάληψη υπεργολαβιών από τις ελληνικές επιχειρήσεις.

• Ενθάρρυνση της παραγωγικής μεγέθυνσης των ελληνικών επιχειρήσεων, μέσω στρατηγικών συγχωνεύσεων και συμπράξεων.

• Ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατηγικών συνεργασιών με τρίτες χώρες, ώστε να διασφαλίζεται η πρόσβαση σε κρίσιμες πρώτες ύλες και νέες αγορές.
• Αναμόρφωση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τη Βιομηχανία, ώστε να διασφαλίζεται:

• • Η απρόσκοπτη υλοποίηση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης της εγχώριας βιομηχανίας.
  • Η διευκόλυνση της ανάπτυξης βιομηχανικών οικοσυστημάτων και δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Βιομηχανικής Στρατηγικής και της στρατηγικής αυτονομίας.
  • Αποτελεσματικότερη προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων, με προώθηση της κυκλικής οικονομίας, εκσυγχρονισμό του πλαισίου εγκατάστασης περιβαλλοντικών τεχνολογιών κ.ά.
  • Συμπλήρωση και αναβάθμιση των υποδομών και των δικτύων που εξυπηρετούν τη βιομηχανική δραστηριότητα: μεταφορές, ενέργεια κ.λπ. Έγκαιρη θωράκιση των υποδομών ενάντια στις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής.
  • Εκσυγχρονισμός της αδειοδότησης της μεταποίησης στην Αττική και ενσωμάτωση του τομέα της Εφοδιαστικής Αλυσίδας στο σχετικό σχεδιασμό.
• Περαιτέρω αύξηση των δαπανών για Έρευνα και Ανάπτυξη, ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση των δικτύων διασύνδεσης της βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας με τον κόσμο της παραγωγής και των επιχειρήσεων.
• Υποστήριξη επενδύσεων, με μείωση του ελάχιστου ύψους επένδυσης, θέσπιση υψηλών αφορολόγητων αποθεματικών και αύξηση του ποσοστού για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις.
• Διαμόρφωση κλαδικών πολιτικών, για την ενίσχυση εξωστρεφών κλάδων.
• Στενότερη σύνδεση της βιομηχανίας – στην οποία συμπεριλαμβάνεται και η μεταποίηση γεωργικών προϊόντων – με τον τουρισμό, ως προϋπόθεση για τον περιορισμό των εισαγωγών, που διευρύνονται με την αύξηση των τουριστικών ρευμάτων.
• Κίνητρα και εργαλεία για την ενθάρρυνση επενδύσεων σε ψηφιακές τεχνολογίες, λύσεις και εφαρμογές, που θα επιτρέψουν το μετασχηματισμό των ελληνικών μεταποιητικών επιχειρήσεων σε «έξυπνα» εργοστάσια.
• Μετασχηματισμός όλων των Άτυπων Βιομηχανικών Συγκεντρώσεων (ΑΒΣ) της χώρας, χωρίς την ανάγκη συναίνεσης των εγκατεστημένων στις ΑΒΣ επιχειρήσεων και ιδιοκτητών γης. Στόχος είναι η δημιουργία νέων, πράσινων και έξυπνων βιομηχανικών πάρκων, με σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο.
• Σταθεροποίηση σε λογικά επίπεδα του ενεργειακού κόστους, της βιομηχανίας, με τον καθορισμό μιας πάγιας, σε ανταγωνιστικό διεθνώς επίπεδο, τιμής ενέργειας, με βάση την οποία οι βιομηχανίες θα καθόριζαν τις τιμές πώλησης των προϊόντων τους.

• • Δημιουργία ειδικού Ταμείου Επιδοτήσεων της βιομηχανίας, που θα λειτουργεί στο πλαίσιο του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, θα καλύπτει τη διαφορά στις περιπτώσεις που η χρηματιστηριακή τιμή ενέργειας υπερβαίνει την προκαθορισμένη πάγια, τιμή της, ενώ όταν η χρηματιστηριακή τιμή ενέργειας βρίσκεται κάτω της προκαθορισμένης πάγιας τιμής της, οι βιομηχανίες θα καλούνται να καταβάλουν τη σχετική διαφορά, στο «Ταμείο Επιδοτήσεων».

1. Ενέργεια

• Εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης, σχετικά με τον επανυπολογισμό των κρατικών ενισχύσεων της περιόδου 2022 – 2023.
• Δημιουργία μόνιμου μηχανισμού μερικής επιδότησης της ενέργειας στις επιχειρήσεις για την αντιμετώπιση κρίσεων, πάντα σε συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
• Διεκδίκηση στην Ε.Ε. ώστε να δοθεί λύση για τις εξαγωγές που καλύπτονται από τον Μηχανισμό Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (CBAM).
• Επιτάχυνση των πολιτικών για τις ΑΠΕ.

• • Ταχύτερη προώθηση των αναγκαίων έργων στο ηλεκτρικό δίκτυο, με τη χρήση νέων εργαλείων αγοράς, όπως τα απευθείας διμερή συμβόλαια μεταξύ παραγωγών ΑΠΕ και καταναλωτών.
  • προώθηση του σχεδιασμού και των διαδικασιών ανάπτυξης του υπεράκτιου αιολικού δυναμικού της χώρας, με πλωτά και σταθερά offshore πάρκα.
  • Διασφάλισης βιωσιμότητας και ρευστότητας του μηχανισμού χορήγησης λειτουργικής ενίσχυσης στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ.
  • Σχεδιασμός του συστήματος στήριξης των ΑΠΕ μετά τη μετάβαση στο target – model.
  • Σαφές κανονιστικό πλαίσιο για την αντικατάσταση παλιωμένου εξοπλισμού μονάδων ΑΠΕ.

• Επιτάχυνση των έργων πράσινης ενεργειακής μετάβασης μέσω του REPower EU, για την αποθήκευση ενέργειας, την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε στέγες, την ενεργειακή εξοικονόμηση σε επιχειρήσεις, τη δημιουργία πιλοτικών έργων υδρογόνου και βιομεθανίου.
• Στήριξη σε συστήματα αποθήκευσης ενέργειας με ελληνική προστιθέμενη αξία, για την ενίσχυση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο.
• Επιτάχυνση και ολοκλήρωση των έργων διασύνδεσης και αναβάθμιση του συστήματος ηλεκτρισμού της χώρας:

• • ολοκλήρωση των έργων σε Κρήτη, Κυκλάδες, Πελοπόννησο, κατασκευή των διασυνδέσεων με τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου.

• Προώθηση των διεθνών διασυνδέσεων, ώστε να διασφαλιστεί η ενεργειακή ασφάλεια και να μετατραπεί η Ελλάδα σε εξαγωγέα πράσινης ενέργειας στην περιοχή.
• Ψηφιοποίηση υποδομών και δικτύων, υιοθέτηση εργαλείων και έξυπνων συστημάτων, τα οποία επιτρέπουν στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να διαχειρίζονται αποτελεσματικότερα την ενέργεια που καταναλώνουν.
• Επιτάχυνση των προγραμμάτων για την παραγωγή, εξοικονόμηση και αποθήκευση ενέργειας στις επιχειρήσεις, με προτεραιότητα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στον αγροτικό τομέα.
• Εξασφάλιση ανταγωνιστικής αγοράς με επαρκή ρευστότητα, αποτελεσματική εποπτεία και χρηματοοικονομική ακεραιότητα και αξιοπιστία, που θα συμβάλει στη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας.
• Δημιουργία μόνιμου μηχανισμού προστασίας των καταναλωτών και αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας.

1. Ενίσχυση της Καινοτομίας

• Μόνιμο Εθνικό Πρόγραμμα Έρευνας με συμπληρωματική χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

• Αύξηση της χρηματοδότησης των Πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων για την πραγματοποίηση ερευνητικής δραστηριότητας.
• Περισσότερη ευελιξία για το ερευνητικό προσωπικό για να μπορεί να συνεργαστεί με τον ιδιωτικό τομέα. Παροχή κινήτρων, όπως συνυπολογισμός της ερευνητικής συνεργασίας με εταιρείες και της κατοχύρωσης και αξιοποίησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και της δημιουργίας spin-offs στην αξιολόγηση της εξέλιξης των μελών ΔΕΠ και άρση ασυμβίβαστου.
• Αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας των Πανεπιστημίων με απλοποίηση διαδικασιών για την διευκόλυνση της χρηματοδότησης ερευνητικών προσπαθειών.

• Αναβάθμιση και ενίσχυση προγραμμάτων όπως το «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ» και παροχή φορολογικών κινήτρων για την ενίσχυση του R&D στις επιχειρήσεις.
• Υιοθέτηση λειτουργικών προδιαγραφών σε κάθε είδους προμήθειες, ώστε να υποστηριχθεί η ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων από την πλευρά της προσφοράς.
• Προώθηση της χρήσης ανοιχτών προτύπων και ανοικτών δεδομένων από το δημόσιο αλλά και από τον ιδιωτικό τομέα.
• Παροχή φορολογικών και άλλων κινήτρων για την κατοχύρωση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και υποστήριξης της νέας Ακαδημίας του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ).
• Ενίσχυση των Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας στα Πανεπιστήμια τα οποία διαμεσολαβούν σε συνεργασίες ερευνητών με επιχειρήσεις και βιομηχανίες.
• Δημιουργία Κόμβων Καινοτομίας και περιφερειακών συνεργατικών σχηματισμών, σύμφωνα με διεθνή πρότυπα.
• Ενίσχυση και εμπλουτισμός των θεσμικών παρεμβάσεων και των χρηματοδοτικών εργαλείων για νεοφυείς επιχειρήσεις.
• Ενίσχυση του Κέντρου Καινοτομίας για τις Γυναίκες – περαιτέρω μέτρα για τη γεφύρωση του χάσματος των φύλων στην Έρευνα και την Καινοτομία.

1. Πολιτική για τον πρωτογενή τομέα

• Ουσιαστική υποστήριξη της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας, γύρω από την ελληνική γεωργία και κτηνοτροφία, με έμφαση στην ενίσχυση συνεργατικών σχημάτων (clusters).
• Προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας στον πρωτογενή τομέα.

• • ελκυστικά επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα για την εγκατάσταση μεγάλων εταιρειών του αγροδιατροφικού τομέα.
  • συνεργασίες με γεωπονικές σχολές.

• Εφαρμογή καλών πρακτικών από χώρες με προηγμένο και εξωστρεφή αγροτικό τομέα, όπως η Ολλανδία, με στόχο τη στροφή σε καλλιέργειες και πρακτικές με υψηλή απόδοση.
• Σύνδεση των επιδοτήσεων με συνεταιριστικές πρακτικές και αποτελέσματα: με κίνητρα για προϊόντα που μπορούν να διπλασιάσουν, τουλάχιστον, την παραγόμενη αξία ανά στρέμμα, με κίνητρα σε μικρές εταιρείες και ομάδες παραγωγών για τη χρήση εφαρμοσμένης καινοτομίας κ.ά.
• Εφαρμογή πολιτικών με στόχο την προσαρμογή στις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής και τη μετάβαση σε αειφόρες και αποτελεσματικές μεθόδους καλλιέργειας και επεξεργασίας: αύξηση θερμοκηπιακών καλλιεργειών, αξιοποίηση πηγών ενέργειας όπως η γεωθερμία.
• Κάλυψη του ελλείμματος τεχνογνωσίας στον πρωτογενή τομέα. Επένδυση στη γνώση και στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, με στόχο την ανάπτυξη μιας γενιάς αγροτών με στέρεες εκπαιδευτικές βάσεις, δυνατότητα αξιοποίησης της σύγχρονης τεχνολογίας και προσανατολισμό στην επιχειρηματικότητα και τις συνεργασίες.
• Διασφάλιση της ποιότητας και προστασία της προέλευσης και της ταυτότητας των αγροτικών προϊόντων. Ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών για την αντιμετώπιση πρακτικών νοθείας και εξαπάτησης των καταναλωτών.
• Εφαρμογή συστημάτων καταγραφής της ιχνηλασιμότητας των τροφίμων, σε όλη την αλυσίδα, από την παραγωγή, μέχρι την μεταποίηση, την τυποποίηση και τη διάθεση στην κατανάλωση. και διενέργεια συστηματικών ελέγχων.
• Προώθηση διαδικασιών πιστοποίησης – με βάση πρότυπα ΠΟΠ και ΠΓΕ, πρότυπα ολοκληρωμένης διαχείρισης, πρότυπα βιολογικής παραγωγής – για την αύξηση της προστιθέμενης αξίας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των αγροτικών προϊόντων.
• Στήριξη του αγροτουρισμού και δημιουργία ειδικού θεσμικού πλαισίου για την ανάπτυξή του, σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.

1. Πολιτική για τον τουρισμό

• Υλοποίηση Εθνικής Στρατηγικής για τον τουρισμό, με βάση τους άξονες του Σχεδίου Δράσης «Ελληνικός Τουρισμός 2030».
• Επέκταση της τουριστικής περιόδου σε προορισμούς εκτός των καλοκαιρινών μηνών.
• Εμπλουτισμός και διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος, με έμφαση στην ανάδειξη νέων προϊόντων, νέων εμπειριών και προορισμών.
• Στρατηγική προώθηση των ειδικών μορφών τουρισμού, ενίσχυση και εξειδίκευση του θεσμικού πλαισίου εφαρμογής επιχειρηματικών δραστηριοτήτων σε θεματικό τουρισμό.

• Δράσεις για την ανάπτυξη του καταδυτικού τουρισμού, του ορεινού τουρισμού, με αναβάθμιση εγκαταστάσεων και ανάπτυξη δικτύων μονοπατιών, του τουρισμού υγείας και ευεξίας.
• Στρατηγική και διαμόρφωση ρυθμιστικού πλαισίου για θεματικές μορφές τουρισμού όπως «city breaks», τουρισμό πολυτελείας, θαλάσσιο τουρισμό, πολιτιστικό τουρισμό, θρησκευτικό τουρισμό, συνεδριακό τουρισμό.

• Ενίσχυση του γαστρονομικού τουρισμού, σε σύνδεση με τις πολιτικές για τον πρωτογενή τομέα.

• Ψηφιακός Γαστρονομικός Χάρτης, που συνδυάζει τις πολιτιστικές διαδρομές με τον πρωτογενή τομέα, δημιουργώντας γαστρονομικά αξιοθέατα και νέους προορισμούς, με πρέσβεις εμβληματικά τοπικά προϊόντα και τοπικές κουζίνες.
• Δημιουργία κριτηρίων πιστοποίησης βιώσιμης γαστρονομίας, με βάση τις διεθνείς προδιαγραφές, για την αξιοποίηση ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων πράσινης οικονομίας.

• Διασφάλιση της αειφορίας του τουριστικού μοντέλου της χώρας, μέσω της προώθησης του υπεύθυνου και βιώσιμου τουρισμού.

• • Προώθηση και διευκόλυνση της υιοθέτησης εδραιωμένων πλαισίων βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, με βάση τα κριτήρια ESG.
  • Προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ευαισθητοποίηση των επιχειρήσεων και των τοπικών κοινωνιών σε θέματα ESG.
  • Διευκόλυνση της πολυμερούς συνεργασίας σε τοπικό επίπεδο.
  • Προώθηση περιοχών μικρότερης επισκεψιμότητας.
  • Δημιουργία τοπικών Οργανισμών Διαχείρισης Προορισμών.
  • Υιοθέτηση δεικτών απόδοσης, που ενσωματώνουν κριτήρια βιωσιμότητας, ικανοποίησης επισκεπτών, συνεισφοράς στην ευημερία της κοινότητας.
• Προσβάσιμος – περιληπτικός τουρισμός

• • Χάρτης προσβασιμότητας, που θα ενσωματώνει φιλικούς προορισμούς με δυνατότητες πρόσβασης για όλους. Ο χάρτης θα ενημερώνεται από τους ίδιους τους χρήστες, με ειδική διαδικασία «login & approve»
  • Δημιουργία ειδικής πιστοποίησης προσβασιμότητας για τουριστικές επιχειρήσεις και προορισμούς. Κατάρτιση σχετικών κριτηρίων και προτύπων, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προσβασιμότητας.
  • Περιληπτικός τουρισμός, με καθιέρωση κινήτρων και κριτηρίων για τις υποδομές, ώστε να εξασφαλίζεται η προσβασιμότητα σε ΑΜΕΑ, αλλά και σε ευαίσθητες ομάδες, οικογένειες, άτομα τρίτης ηλικίας.

• Αύξηση του ποσού που διατίθεται σε τουριστικές επενδύσεις μέσω του αναπτυξιακού νόμου.
• Εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις με ορισμών περιόδων ενοικίασης και αναβάθμισή του μέσω: πρόβλεψης προδιαγραφών υγιεινής και ασφάλειας – πυρασφάλειας, ίδιες φορολογικές επιβαρύνσεις με τα ξενοδοχεία, διαχωρισμό ανάμεσα στον πολίτη, οποίος νοικιάζει βραχυχρόνια δεύτερο ακίνητο και τις εταιρείες που διαθέτουν εκατοντάδες ακίνητα, αυστηρό έλεγχο των παράνομων βραχυχρόνιων μισθώσεων.

• Απλούστευση της διαδικασίας απαλλαγής εποχικών επιχειρήσεων από τα δημοτικά τέλη καθαριότητας και φωτισμού, για την περίοδο που τα ξενοδοχεία είναι κλειστά.
• Ορθή εφαρμογή του τρόπου υπολογισμού δημοτικών τελών για τα δωμάτια ξενοδοχείων.
• Παροχή κινήτρων στα υφιστάμενα ξενοδοχεία, προκειμένου να αναβαθμίσουν τις εγκαταστάσεις τους και να τις κάνουν πιο φιλικές προς το περιβάλλον.
• Αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης με σύγχρονα προγράμματα κατάρτισης.

1. Εκπαίδευση – δεξιότητες

• Επανασχεδιασμός των προγραμμάτων σπουδών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, με έμφαση σε επιστημονικά πεδία, δεξιότητες και επαγγέλματα του μέλλοντος.

• Εφαρμογή της αξιολόγησης σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, ανάπτυξη ψηφιακών υποδομών και περιεχομένου, αποτελεσματικότερη διασύνδεση των Πανεπιστημίων με την οικονομία και την κοινωνία.
• Αύξηση της εξωστρέφειας στη λειτουργία των Πανεπιστημίων, τόσο στην έρευνα όσο και στην οργάνωση διεθνών προγραμμάτων διδασκαλίας.

• Ενίσχυση της κινητικότητας των φοιτητών, με αύξηση της συμμετοχής σε σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα Erasmus+.

• Δραστική αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης, με βάση καλές πρακτικές που εφαρμόζονται σε χώρες της Ευρώπης, ώστε να απορροφά τουλάχιστον το 50% των αποφοίτων υποχρεωτικής εκπαίδευσης ετησίως.

• • Αποτελεσματικότερη εφαρμογή του θεσμού της Μαθητείας.
  • Δημιουργία πρότυπων επαγγελματικών λυκείων στην Περιφέρεια και συνεργασία με την τοπική οικονομία και επιχειρηματικότητα.

• Επένδυση στο σύστημα κατάρτισης ώστε να επιτευχθεί ο ευρωπαϊκός στόχος για συμμετοχή άνω του 60% των εργαζομένων σε προγράμματα επανακατάρτισης ως το 2030.

• Διαμόρφωση Εθνικού Σχεδίου Ανάπτυξης Δεξιοτήτων και σύνδεση του με το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για Επαγγελματική Εκπαίδευση, Κατάρτιση και Δια Βίου Μάθηση.

• Ενιαίο Σύστημα Ποιοτικών Προδιαγραφών Υλοποίησης Προγραμμάτων Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, με τα θεμελιώδη προαπαιτούμενα για τη διασφάλιση της ποιότητας όλων των προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους. Εφαρμογή συστήματος χρηματοδότησης βάσει αποτελεσμάτων.
• Εκτεταμένες δράσεις επιμόρφωσης των εκπαιδευτών, των εκπαιδευτικών, των αξιολογητών, των στελεχών, των υπευθύνων επαγγελματικής συμβουλευτικής και υπευθύνων πρακτικής άσκησης.

• Σχεδιασμός προγραμμάτων απασχόλησης και κατάρτισης με βάση τις ανάγκες ανά κλάδο της οικονομίας και ανά Περιφέρεια της χώρας.
• Περαιτέρω ανάπτυξη και αξιοποίηση του συστήματος διάγνωσης των αναγκών σε επαγγέλματα και δεξιότητες, με ενεργό συμμετοχή των Επιμελητηρίων.
• Ενσωμάτωση στο επίπεδο 4 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων των προσόντων που αποκτώνται μέσω της άτυπης επαγγελματικής εκπαίδευσης/κατάρτισης και σύνδεση τους με επαγγελματικά δικαιώματα.
• Ενισχυμένα κίνητρα για τις επιχειρήσεις, προκειμένου να αναπτύξουν δράσεις κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού τους, προγράμματα ανάπτυξης δεξιοτήτων και πρακτικής άσκησης.
• Πρόγραμμα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας για νέους πτυχιούχους ΑΕΙ, με διετή επιδότηση της εργασίας τους σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με έμφαση στην Περιφέρεια.
• Πρόγραμμα επανένταξης ανέργων στελεχών, με επιδότηση της εργασίας τους σε επιχειρήσεις ως συμβούλων – μεντόρων για νέους εργαζομένους και ασκούμενους.
• Πρόβλεψη πλαισίου αυστηρών κυρώσεων για εργαζόμενους, οι οποίοι παρέχουν αδήλωτη εργασία σε επιχειρήσεις, ενώ λαμβάνουν ταυτόχρονα επιδόματα και παροχές ανεργίας από τη ΔΥΠΑ. Μέχρι σήμερα, οι έλεγχοι και οι κυρώσεις για την αδήλωτη εργασία αφορούν αποκλειστικά την πλευρά των εργοδοτών. Είναι σκόπιμο, η αντιμετώπιση της παραβατικότητας να επεκταθεί – αναλογικά, πάντα – και στην πλευρά των παράνομα εργαζομένων.
• Ενσωμάτωση μεταναστών στη βάση οργανωμένου σχεδίου, για την κάλυψη των αναγκών σε εργατικό δυναμικό, σε συγκεκριμένους τομείς.
• Θέσπιση κινήτρων για την αντιστροφή της εκροής προς το εξωτερικό εξειδικευμένων ατόμων (brain drain).
• Συνέχιση των πολιτικών για την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών, των νέων, των ατόμων με αναπηρία (ΑμεΑ) και των ατόμων της τρίτης ηλικίας και των συνταξιούχων στο εργατικό δυναμικό.

1. Περιβάλλον και διαχείριση της κλιματικής αλλαγής

• Ενσωμάτωση της παραμέτρου της κλιματικής αλλαγής στο σύνολο του θεσμικού πλαισίου της χώρας: από τον χωροταξικό σχεδιασμό, τα σχέδια διαχείρισης υδάτων, τοπικά πολεοδομικά σχέδια, μέχρι την ενεργειακή πολιτική, τα σχέδια ανάπτυξης του πρωτογενή τομέα, το σχεδιασμό νέων δημόσιων και ιδιωτικών υποδομών: αντιπλημμυρικά, αντιπυρικές ζώνες, οδικοί άξονες, γέφυρες, αεροδρόμια, λιμένες.

• • Τροποποίηση των προδιαγραφών όλων των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ΣΜΕΕ και Ειδικών Σχεδίων Ανάπτυξης, με την ενσωμάτωση ρήτρας κλιματικής αλλαγής και πρόβλεψη για τη λήψη μέτρων, με σκοπό την αύξηση ανθεκτικότητας των έργων.
  • Προσαρμογή του χωροταξικού σχεδιασμού και των πολεοδομικών κανόνων στις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής.
• Προώθηση παρεμβάσεων σημαντικούς τομείς οικονομικής δραστηριότητας:

• • προγράμματα προσαρμογής του πρωτογενή τομέα, με επιλογή καλλιεργειών που προσαρμόζονται καλύτερα στις νέες κλιματικές συνθήκες ανά περιοχή, με έμφαση στη γεωργία ακρίβειας και τη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών και εργαλείων, όπως αισθητήρες στο έδαφος GPS.
  • συστηματικές εκστρατείες ενημέρωσης των καλλιεργητών και των εκτροφέων
  • εφαρμογή νέων προσεγγίσεων σε κρίσιμους κλάδους, από τον τουρισμό ως τις μεταφορές.

• Επένδυση στην προστασία των δασών από τις απειλές της κλιματικής κρίσης:

• • υλοποίηση του προγράμματος έργων αναδάσωσης και πρόληψης, με φυτεύσεις ανθεκτικών ειδών.
  • χρήση τεχνολογιών αιχμής για τη διαχείριση και την προστασία των δασών
  • αξιοποίηση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, για τον καθαρισμό των δασών, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση της βιομάζας των δασικών οικοσυστημάτων.
  • Παροχή κινήτρων για την ανάπτυξη σχετικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και σχεδιασμός έργων μέσω ΣΔΙΤ.

• Προετοιμασία για την αντιμετώπιση του κινδύνου της ξηρασίας, με έμφαση στη διασφάλιση της επάρκειας πόσιμου νερού και νερού άρδευσης.
• Διεκδίκηση για τη δημιουργία ειδικού Ευρωπαϊκού Ταμείου, για την ανθεκτικότητα κρίσιμων υποδομών, π.χ. υποδομές και δίκτυα μεταφορών, δίκτυα επικοινωνίας  – ενόψει των κινδύνων που προκαλεί η κλιματική αλλαγή.
• Ανασχεδιασμός του θεσμικού και επιχειρησιακού πλαισίου πολιτικής προστασίας, ώστε να ανταποκρίνεται στην ένταση και τη συχνότητα των φαινομένων που προκαλούνται εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.

• • Αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας, για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη ολοκλήρωση αυτοψιών σε κτίρια και επιχειρήσεις, μετά από φυσικές καταστροφές.

• Αποτελεσματική εφαρμογή του νέου πλαισίου για τη διαχείριση των αποβλήτων και κίνητρα για την ανάπτυξη συστημάτων κυκλικής οικονομίας.
• Δημόσιες επενδύσεις και κίνητρα με στόχο την ενθάρρυνση της ηλεκτροκίνησης.
• Εκσυγχρονισμός της χωροταξικής νομοθεσίας, επίλυση του αδιεξόδου που έχει δημιουργηθεί σχετικά με την εκτός σχεδίου δόμηση και τις χρήσεις γης για επιχειρηματικές και παραγωγικές δραστηριότητες.
• Δημιουργία ζήτησης στο πλαίσιο της «πράσινης» αγοράς:

• • ενσωμάτωση πράσινων κριτηρίων στις δημόσιες προμήθειες
  • κίνητρα για την καλλιέργεια πράσινης καταναλωτικής κουλτούρας και την αλλαγή επιλογών

1. Μεταρρυθμίσεις σε καίριους για την ανάπτυξη θεσμούς

• Επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής δικαιοσύνης.

• Λειτουργία εξειδικευμένων τμημάτων και θέσπιση προθεσμιών για υποθέσεις οικονομικού ενδιαφέροντος.
• Εσωτερικός Έλεγχος για την επιτάχυνση της έκδοσης αποφάσεων.
• Διεύρυνση της χρήσης των εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών.
• Ορθολογική κατανομή των δικαστηρίων σε όλη την χώρα.
• Ψηφιοποίηση όλων των διαδικασιών.
• Εκπαίδευση των δικαστών σε νέες κατηγορίες εγκλημάτων και εταιρικών διενέξεων.
• Κατάρτιση προσωπικού.

• Συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, με στόχο την αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος, με ανάδειξη του τρίτου πυλώνα και παροχή κινήτρων για ιδιωτική αποταμίευση.
• Βελτίωση της νομοθετικής διαδικασίας, με συνέχιση της αξιολόγησης, της κωδικοποίησης της νομοθεσίας.
• Αναβάθμιση του συστήματος υγείας, με ενίσχυση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, ενίσχυση του θεσμού του οικογενειακού γιατρού, εφαρμογή ψηφιακού φακέλου ασθενούς.
• Αναθεώρηση του τρόπου κατάρτισης των προϋπολογισμών στο χώρο της υγείας, ώστε να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες. Πλήρης ψηφιοποίηση των διαδικασιών, για την αποτελεσματικότερη διαχείριση και τον έλεγχο των δαπανών.

• Επανεξέταση του άρθρου 61 του Ενιαίου Κανονισμού Παροχών Υγείας (ΕΚΠΥ).
• Επανεξέταση των τιμών αγοράς των υλικών και υπηρεσιών ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, ώστε να προσεγγίζουν τα επίπεδα των αντίστοιχων ευρωπαϊκών.
• Νομοθετική παρέμβαση, ώστε να επιτρέπεται η άμεση τιμολόγηση μετά την παράδοση των υλικών στα νοσοκομεία.

1. Αναβάθμιση της Δημόσιας Διοίκησης

• Δημιουργία νέου σώματος Διοικητών Δημόσιων Οργανισμών, οι οποίοι θα επιλέγονται από το ΑΣΕΠ με διεθνείς διαγωνισμούς, στους οποίους θα συμμετέχουν άτομα και εκτός του δημοσίου τομέα, καθώς και Έλληνες της διασποράς.
• Πλήρης ψηφιοποίηση της δομής, της οργάνωσης και της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης, με υιοθέτηση εξελιγμένων τεχνολογιών, με έμφαση στην διαλειτουργικότητα των εφαρμογών και με απώτερο στόχο τη βελτίωση της εξυπηρέτησης πολιτών και επιχειρήσεων.

• • Ψηφιοποίηση άνω του 90% από το σύνολο των 5.000 διοικητικών διαδικασιών μέχρι το 2027.
  • Σύνδεση της ψηφιοποίησης των διοικητικών διαδικασιών με απλοποίηση και κατάργηση περιττών διαδικασιών.
  • Ψηφιοποίηση όλων των κρατικών αρχείων όπως Ασφαλιστικά Ταμεία, υποθηκοφυλακεία, δικαστήρια, πολεοδομίες, νοσοκομεία, κτηματολόγιο.
  • Εφαρμογή της ηλεκτρονικής παροχής συναίνεσης για την ολοκλήρωση διαδικασιών, μέσω του gov.gr.

• Επέκταση της αξιοποίησης της Τεχνητής Νοημοσύνης στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης.

• • Αξιολόγηση τεχνολογικών εργαλείων business intelligence με χρήση ΤΝ, ώστε να αξιοποιούνται δεδομένα για τη χάραξη δημόσιων πολιτικών, σε τομείς όπως η οικονομία, το περιβάλλον, οι κοινωνικές δομές κ.ά.

• Υλοποίηση του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων, για την παρατήρηση γης και την ενίσχυση δημόσιων πολιτικών, σε τομείς όπως η προστασία του περιβάλλοντος και η διαχείριση της κλιματικής κρίσης.
• Διαρκής αξιολόγηση σε όλες τις υπηρεσίες και σε όλο το δυναμικό της δημόσιας διοίκησης, στη βάση ποσοτικών και ποιοτικών στόχων.
• Θέσπιση συστήματος κινήτρων, μέσω του οποίου θα επιβραβεύονται η παραγωγικότητα και οι επιδόσεις των υπαλλήλων.
  • Μόνιμο και διαρκές σύστημα εκπαίδευσης και επανακατάρτισης προσωπικού για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των δημοσίων υπαλλήλων, με βάση την αξιολόγηση και την εκτίμηση των αναγκών σε δεξιότητες.

• Δημιουργία αποτελεσματικών μηχανισμών για την ενίσχυση της διαφάνειας και την αντιμετώπιση της διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση.

1. Σύγχρονο, δίκαιο φορολογικό περιβάλλον

• Ενδελεχής αξιολόγηση της εφαρμογής του νέου συστήματος φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, με στόχο την προώθηση βελτιωτικών παρεμβάσεων, όπως: συνυπολογισμός οικογενειακών και άλλων εισοδημάτων στο ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα, μείωση της ελάχιστης τεκμαρτής αμοιβής, απλοποίηση της διαδικασίας αμφισβήτησης των ελάχιστων τεκμαρτών εισοδημάτων.
• Υλοποίηση της κυβερνητικής δέσμευσης για κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος από το 2025.

• Υπεραπόσβεση σε επενδύσεις πράσινης οικονομίας και ενέργειας.
• Απλούστευση των φόρων για την ακίνητη περιουσία και μεταφορά τους στο επίπεδο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
• Συνέχιση των θετικών παρεμβάσεων, με στόχο τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για τις επιχειρήσεις και τα μεσαία εισοδήματα. Στο βαθμό που επιτρέπουν οι δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας, θα πρέπει να δρομολογηθούν:

• Περαιτέρω μείωση του συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων.
• Σταδιακή μείωση της έμμεσης φορολογίας ανάλογα με την πορεία περιορισμού της φοροδιαφυγής.
• Αναμόρφωση των τεκμηρίων διαβίωσης.

• Επιτάχυνση της επιστροφής ΦΠΑ με τη δημιουργία πλήρως αυτοματοποιημένου συστήματος για την ηλεκτρονική ολοκλήρωση όλων των αιτήσεων.
• Περαιτέρω ενίσχυση των φορολογικών αρχών, με σύγχρονα εργαλεία και μεθοδολογία για την άσκηση στοχευμένων ελέγχων και τον δραστικό περιορισμό της φοροδιαφυγής, ώστε να μην υπάρχει ανάγκη για οριζόντιες παρεμβάσεις.

• Αξιοποίηση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης και εργαλείων ανάλυσης δεδομένων από τη φορολογική διοίκηση, για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των φορολογικών ελέγχων και την αύξηση της φορολογικής συμμόρφωσης.

• Συνέχιση της ψηφιακής μετάβασης στο σύνολο της λειτουργίας της φορολογικής διοίκησης, σε συνδυασμό με την περαιτέρω απλοποίηση και κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας:

• Μείωση του πλήθους των φορολογικών διαδικασιών.
• Αποδοτικότερη λειτουργία των φορολογικών και τελωνειακών υπηρεσιών.

• Καταπολέμηση του παραεμπορίου, με ανάπτυξη ολοκληρωμένου συστήματος και την αξιοποίηση προηγμένων τεχνολογιών παρακολούθησης και ελέγχου των τελωνειακών συναλλαγών και διαδικασιών.

1. Έγκαιρη διαχείριση των δημογραφικών προκλήσεων

• Επένδυση στην υγιή, ενεργό και έξυπνη γήρανση, με σκοπό την αντιμετώπιση των αρνητικών δημογραφικών τάσεων.

• • Πολιτικές πρόληψης που βελτιώνουν και επιμηκύνουν τη διάρκεια ζωής των πολιτών κάθε ηλικίας.
  • Πολιτικές και πρακτικές για τη μείωση του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των γενεών.

• Υπαγωγή της μακροχρόνιας φροντίδας στις ασφαλιστικές καλύψεις του ΕΟΠΥΥ. Διενέργεια αναλογιστικής μελέτης για την εκτίμηση των απαιτούμενων πόρων και τον εντοπισμό των κατάλληλων πηγών χρηματοδότησης.

1. Αναβάθμιση υποδομών

• Ολοκλήρωση μεγάλων οδικών έργων με κρίσιμο ρόλο στην περιφερειακή ανάπτυξη: οδική σύνδεση Άκτιο – Αμβρακία, τα τμήματα του Ε-65 μέχρι την Καλαμπάκα, τα νέα τμήματα του άξονα Πάτρα – Πύργος κ.ά.

• Επιτάχυνση της υλοποίησης έργων υποδομών στην Αττική:

• κατασκευή της γραμμής του ΜΕΤΡΟ και των επεκτάσεων
• επέκταση της Αττικής Οδού και του Προαστιακού
• αναβάθμιση των λιμένων Ραφήνας και Λαυρίου
• σύνδεση της Δυτικής Περιφερειακής Αιγάλεω με την Εθνική Οδό Αθηνών – Κορίνθου
• αστικές αναπλάσεις σε Φαληρικό Όρμο, ΧΡΩΠΕΙ, Βοτανικό και Λ. Αλεξάνδρας.

• Προώθηση των διαγωνισμών για τα έργα ΣΔΙΤ στους τομείς των αρδευτικών υποδομών, διαχείρισης απορριμμάτων και σχολικών υποδομών, καθώς και του διαγωνισμού για την υλοποίηση του Κυβερνητικού Πάρκου «Ανδρέας Λεντάκης».
• Αξιοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και των ΣΔΙΤ για την ολοκλήρωση και τη δημιουργία νέων υποδομών σε κρίσιμους για την ανάπτυξη τομείς: μεταφορές, σύνδεση λιμένων με οδικά δίκτυα, σιδηροδρομικό δίκτυο, ολοκλήρωση ενεργειακών και ψηφιακών δικτύων.
• Πρόγραμμα αναβάθμισης των 13 περιφερειακών αερολιμένων προς συμμόρφωση με τον νέο κανονισμό (ΕΕ) 2018/1139.

1. Δίκαιη και συμπεριληπτική ανάπτυξη

• Ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την αύξηση της υποχρεωτικής εκπροσώπησης των γυναικών στα Δ.Σ. των εισηγμένων εταιρειών στο 33% κατ’ ελάχιστον.
• Στοχευμένα προγράμματα κατάρτισης και επανακατάρτισης ανέργων και εργαζομένων γυναικών, με έμφαση σε ψηφιακές δεξιότητες ώστε να καλυφθεί η υστέρηση.
• Επέκταση του ωραρίου των σχολείων και παιδικών σταθμών, για τη διευκόλυνση των εργαζόμενων γονέων.
• Παροχή κινήτρων προς τις επιχειρήσεις για τη λειτουργία χώρων φύλαξης παιδιών – διεύρυνση του πλαισίου εφαρμογής, ώστε να συμπεριλαμβάνει και συστάδες μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
• Ενίσχυση και περαιτέρω ανάπτυξη του θεσμού της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας, με εφαρμογή καλών πρακτικών άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
• Επέκταση του θεσμού της υποστηριζόμενης απασχόλησης για τα Άτομα με Αναπηρία.
• Αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας για την κοινωνική στέγη – συνέχιση των προγραμμάτων προσιτής στέγης για νέους.
• Στήριξη της οικογένειας, με στοχευμένες φορολογικές ελαφρύνσεις και επιδότηση συγκεκριμένων, βασικών υπηρεσιών.
• Αύξηση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.

1. Δημοσιονομική σταθερότητα και υπευθυνότητα

• Προσήλωση στον στόχο για επίτευξη διατηρήσιμων πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 2% ετησίως, μέσω μιας φιλικής προς την ανάπτυξη δημοσιονομικής πολιτικής.

• • διεύρυνση της φορολογικής βάσης και αποτελεσματικότερη πάταξη της φοροδιαφυγής.
  • επαναξιολόγηση των κρατικών δαπανών από μηδενική βάση και αποδοτικότερη στόχευση, με έμφαση σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η υγεία, οι δημόσιες επενδύσεις».