Εξαφάνιση του 60% θηλαστικών, ερπετών, αμφιβίων και ψαριών
Οικογένεια από κιτρινοπόδαρα θαλασσοπούλια αναζητεί τροφή στα ρηχά των ακτών της κωμόπολης Μπάρνσταμπλ της Μασαχουσέτης.
ΛΟΝΔΙΝΟ. Ποσοστό 60% των ζωικών ειδών έχει εξαφανισθεί από τον πλανήτη τα τελευταία 40 χρόνια, σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση WWF, η οποία καλεί σε «παγκόσμια συμφωνία» με στόχο τη διάσωση της Γης.
Οι πληθυσμοί θηλαστικών, πτηνών, ερπετών, αμφιβίων και ψαριών έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα, με περισσότερα από 60% των ειδών να έχουν εξαφανισθεί τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες.
Στην τελευταία της έκθεση, που δημοσιεύει η εφημερίδα Independent, η WWF καλεί σε ριζική επανεξέταση των μεθόδων προστασίας του περιβάλλοντος, επισημαίνοντας ότι οι προστατευόμενοι δρυμοί και τα προγράμματα διάσωσης συγκεκριμένων ειδών δεν επαρκούν. Η έκθεση της οργάνωσης υπογραμμίζει ότι η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων του πλανήτη και η βιομηχανική γεωργία και αλιεία πρέπει να αντιμετωπισθούν κατά προτεραιότητα.
«Η καταστροφή του περιβάλλοντος θεωρείται το τίμημα της ανάπτυξης. Δεν μπορούμε, όμως, να συνεχίσουμε έτσι», λέει ο εκτελεστικός διευθυντής της WWF, Τόνι Τζούνιπερ.
Γνώριμα στους Ευρωπαίους ζωικά είδη, όπως ο ακανθόχοιρος και τα αγριοκάτσικα, έχουν μειωθεί δραματικά μεταξύ 1976 και 2014, φαινόμενο που καταγράφεται και σε πιο εξωτικά είδη, όπως ελέφαντες, ρινόκερους και πολικές αρκούδες. Τα στοιχεία αυτά βασίσθηκαν σε μελέτες 16.704 πληθυσμών 4.005 ζωικών ειδών, μέχρι το 2014.
Η τάση αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη σε τροπικές περιοχές και παραποτάμιες ζώνες. Η απώλεια βιοτόπων εξαιτίας της εξάπλωσης της ανθρώπινης δραστηριότητας, σε συνδυασμό με τη λαθροθηρία, τη ρύπανση και την κλιματική αλλαγή, έχει οδηγήσει σε περιβαλλοντική κρίση, η οποία χρήζει ριζικών λύσεων.
«Είμαστε η πρώτη γενιά που συνειδητοποιεί ότι καταστρέφει το περιβάλλον και η τελευταία που μπορεί να κάνει κάτι για αυτό. Αντί, όμως, να υιοθετήσουμε τις λύσεις αυτές, επιλέγουμε ημίμετρα», λέει η Τάνια Στιλ, στέλεχος της WWF.
Αισιόδοξη νότα προσφέρει, όμως, ο καθηγητής Κεν Νόρις, επικεφαλής της Ζωολογικής Εταιρείας του Λονδίνου. «Δεν έχει χαθεί κάθε ελπίδα. Εχουμε μία τελευταία ευκαιρία να σχεδιάσουμε νέα πορεία, η οποία θα μας επιτρέψει να συνυπάρξουμε αρμονικά με τις μορφές άγριας ζωής, από τις οποίες άλλωστε εξαρτιόμαστε», λέει ο δρ Νόρις.
Η έκθεση της WWF επισημαίνει ότι οι πληθυσμοί λευκών και μαύρων ρινόκερων έχουν μειωθεί κατά 63% μεταξύ 1980 και 2006, εξαιτίας της ζήτησης για το κέρας τους, που χρησιμοποιείται κατά κόρον στην κινεζική παραδοσιακή ιατρική. Ο αριθμός των πολικών αρκούδων αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 30% μέχρι το 2050 εξαιτίας της τήξης των πάγων της Αρκτικής. Ο πληθυσμός καρχαριών- φαλαινών (το μεγαλύτερο θηλαστικό του πλανήτη) στον Ινδικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό εκτιμάται ότι μειώθηκε κατά 63% τα τελευταία 75 χρόνια.
«Η Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα πρέπει να αποτελέσει μέρος ευρύτερου προγράμματος διάσωσης του περιβάλλοντος. Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι η διατήρηση της βιοποικιλότητας, ο περιορισμός των εκπομπών καυσαερίων και η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης πρέπει να αποτελέσουν πολιτικές προτεραιότητες για όλες τις κυβερνήσεις του πλανήτη. Σε προσωπικό επίπεδο, όλοι μας πρέπει να υιοθετήσουμε βασικές μεθόδους περιβαλλοντικής προστασίας, όπως ο περιορισμός της κατανάλωσης κρέατος», λέει ο κ. Τζούνιπερ.
Η προειδοποίηση της WWF ακολουθεί λίγο καιρό μετά την έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή, η οποία κατέληξε στην ανάγκη λήψης έκτακτων μέτρων εντός των επόμενων 12 ετών, με στόχο την πρόληψη καταστροφικής ανόδου της θερμοκρασίας της Γης.
Η WWF έχει προτείνει το έτος 2020 ως «χρονιά ορόσημο» για τη σύναψη νέας δεσμευτικής συμφωνίας για την προστασία του περιβάλλοντος. Το 2020, ο ΟΗΕ αναμένεται να εξετάσει ενδελεχώς τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, της προστασίας των ωκεανών, της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και της βιοποικιλότητας.
«Κάθε καθυστέρηση είναι επικίνδυνη, ενώ ο ρόλος μας, ως περιβαλλοντολόγων, δεν μας επιτρέπει να συστήνουμε τη συνέχιση των ίδιων αποτυχημένων μεθόδων. Παρότι η δημιουργία και η διατήρηση προστατευόμενων πάρκων και δρυμών και οι εκστρατείες για τη διάσωση συγκεκριμένων ειδών παραμένουν αναγκαίες, δεν είναι πια ικανές να σώσουν τον πλανήτη. Χρειάζονται άμεσες και ριζικές λύσεις», λέει ο κ. Τζούνιπερ.