Εξι παγίδες στη νέα πάγια ρύθμιση οφειλών

Η ευνοϊκή πάγια ρύθμιση της εφορίας που περιλαμβάνεται στο φορολογικό νομοσχέδιο που συζητείται στη Βουλή μπορεί να δίνει ανάσα στους οφειλέτες προκειμένου να ρυθμίσουν τα τρέχοντα χρέη τους, όπως ο φόρος εισοδήματος και ο ΕΝΦΙΑ (ή τα παλιά), σε 24 δόσεις, ωστόσο κρύβει μικρές παγίδες. Από τις διατάξεις του άρθρου 43 προκύπτει ότι όσοι ενταχθούν στη ρύθμιση των 24 έως 48 δόσεων (για έκτακτες οφειλές) θα διαπιστώσουν ότι οι τραπεζικοί τους λογαριασμοί παραμένουν δεσμευμένοι από την εφορία, ενώ σε όσους δεν έχει γίνει δέσμευση μπορεί ανά πάσα στιγμή να δοθεί η σχετική εντολή. Πάντως, από το νέο έτος θα ενεργοποιηθεί ο προοδευτικά ακατάσχετος λογαριασμός, κάτι που σημαίνει ότι εφόσον οι οφειλέτες είναι συνεπείς στις πληρωμές, θα αποδεσμεύεται κάθε μήνα σημαντικό τμήμα από τον λογαριασμό τους.

Επίσης, για να φθάσει κάποιος οφειλέτης τις 48 δόσεις (αφορούν χρέη μόνο φόρου κληρονομιάς και πρόστιμα) θα πρέπει τα εισοδήματά του να είναι σχετικά χαμηλά. Και αυτό καθώς το σχέδιο νόμου προβλέπει εισοδηματικά κριτήρια των τελευταίων τριών ετών. Ειδικότερα:

1. Κατασχέσεις. Με την ένταξη των οφειλετών στη ρύθμιση, η εφορία δεν προχωράει στην αναστολή δεσμεύσεων και κατασχέσεων που είτε έχουν επιβληθεί είτε θα επιβληθούν. Οπως προκύπτει από τη σχετική διάταξη, στις περιπτώσεις που πιστώνονται ποσά στους τραπεζικούς λογαριασμούς, θα δεσμεύονται και θα κατάσχονται από τις φορολογικές αρχές προκειμένου να χρησιμοποιούνται για την αποπληρωμή του εκάστοτε ανεξόφλητου υπολοίπου των οφειλών που θα έχουν ενταχθεί στη νέα πάγια ρύθμιση. Ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, από το νέο έτος θα τεθεί σε ισχύ ο προοδευτικά ακατάσχετος λογαριασμός. Εφόσον ο οφειλέτης είναι συνεπής μετά τη δεύτερη δόση που θα πληρώσει στην εφορία θα αυξηθεί το ακατάσχετο ποσό, που σήμερα ανέρχεται στα 1.250 ευρώ. Για παράδειγμα, στην περίπτωση που κάποιος έχει χρέη 10.200 ευρώ και ενταχθεί στη νέα πάγια ρύθμιση και αποφασίσει να αποπληρώσει το χρέος του σε 20 δόσεις. Το ποσό που καλείται να πληρώσει ανέρχεται σε 510 ευρώ τον μήνα. Το ακατάσχετο όριο από τα 1.250 ευρώ θα ανέλθει στα 1.530 ευρώ (510 x 3). Οσο πληρώνει κανονικά τις δόσεις του, τόσο θα αυξάνεται το ακατάσχετο όριο.

2. Φορολογική ενημερότητα. Η υπαγωγή στη νέα ρύθμιση δεν σημαίνει ότι οι οφειλέτες μπορούν να εκδίδουν αποδεικτικό ενημερότητας. Οπως τονίζεται, η φορολογική διοίκηση  διατηρεί το δικαίωμα και μετά την υπαγωγή ενός οφειλέτη στην πάγια ρύθμιση να μην του χορηγεί αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ’ αυτού, εφόσον αυτός δεν έχει μεριμνήσει ώστε να διασφαλίζονται τα συμφέροντα του Δημοσίου. Δηλαδή, ο οφειλέτης για να εξασφαλίσει το αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας, το οποίο του είναι απαραίτητο για να πωλήσει ένα ακίνητό του, θα πρέπει να λάβει πρόσθετα μέτρα, όπως για παράδειγμα να βάλει υποθήκη ένα ή περισσότερα ακίνητά του.

3. Υποθήκες. Η φορολογική διοίκηση θα μπορεί και από μόνη της, μετά την υπαγωγή του οφειλέτη στη νέα πάγια ρύθμιση, να εγγράφει υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του ιδίου, των συνυπόχρεων προσώπων ή των εγγυητών, εφόσον η ρυθμιζόμενη οφειλή του δεν είναι «ασφαλισμένη».

4. Εισόδημα. Για να καθοριστεί ο αριθμός των δόσεων όσων έχουν οφειλές από φόρους κληρονομιάς ή πρόστιμα θα λαμβάνονται υπόψη εισοδηματικά κριτήρια. Σε κάθε περίπτωση, όσοι έχουν υψηλά εισοδήματα δεν θα μπορούν να φθάσουν τις 48 δόσεις, ενώ όσοι έχουν χαμηλότερα θα μπορούν να κερδίζουν τις 48 δόσεις ή τουλάχιστον να τις προσεγγίσουν. Συγκεκριμένα θα λαμβάνεται υπόψη:

• Ο μέσος όρος του συνολικού εισοδήματος (ατομικό, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο, πραγματικό ή τεκμαρτό) κατά τα τελευταία τρία φορολογικά έτη πριν από την αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση ή – το συνολικό εισόδημα (ατομικό, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο, πραγματικό ή τεκμαρτό) του αμέσως προηγούμενου φορολογικού έτους από την ημερομηνία αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση εφόσον αυτό είναι μεγαλύτερο. Το συνολικό εισόδημα πολλαπλασιάζεται τμηματικά με προοδευτικά κλιμακωτό συντελεστή. Για εισόδημα:

• από 0,01 ευρώ έως 15.000 ευρώ με συντελεστή 4%,

• από 15.000,01 ευρώ έως 20.000 ευρώ με συντελεστή 6%,

• από 20.000,01 ευρώ έως 25.000 ευρώ με συντελεστή 8%,

• από 25.000,01 ευρώ έως 30.000 ευρώ με συντελεστή 10%,

• από 30.000,01 ευρώ έως 50.000 ευρώ με συντελεστή 12%,

• από 50.000,01 ευρώ έως 75.000 ευρώ με συντελεστή 15%,

• από 75.000,01 ευρώ έως 100.000 ευρώ με συντελεστή 20% και πάνω από 100.000 ευρώ με συντελεστή 25%.

5. Περιουσιακά στοιχεία. Κίνδυνος όμως υπάρχει και γι’ αυτούς που έχουν ιδιαίτερα χαμηλά πραγματικά εισοδήματα, αλλά περιουσιακά στοιχεία. Και αυτό καθώς η ρύθμιση προβλέπει ότι για τον καθορισμό των δόσεων λαμβάνεται υπόψη και το τεκμαρτό εισόδημα, εάν είναι υψηλότερο από το πραγματικό. Σε αυτή την περίπτωση, κάποιοι που έχουν πραγματικά εισοδήματα πολύ χαμηλά και θα έφθαναν τις 48 δόσεις θα τις χάσουν, καθώς οι δόσεις θα υπολογιστούν με το τεκμαρτό εισόδημα.

6. Απώλεια ρύθμισης. Οσοι σταματήσουν να πληρώνουν τις δόσεις της ρύθμισης, όπως είναι φυσικό, θα τη χάνουν. Για να μπορέσουν να ενταχθούν ξανά, θα πληρώσουν υψηλότερο επιτόκιο. Συγκεκριμένα, η διάταξη προβλέπει προσαύξηση επιτοκίου κατά 1,5 μονάδα.