Φορολογία: Ποιες αλλαγές έρχονται το 2024

Αλλάζει το 2024  η φορολογία για 730.000 ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, ενώ την ίδια ώρα, με το νέο έτος, θεσπίζονται νέοι κανόνες για τους πολίτες που  αποκτούν εισοδήματα από βραχυχρόνιες μισθώσεις, ωστόσο έρχονται φορο-ελαφρύνσεις για οικογένειες που έχουν παιδιά και για ιδιοκτήτες ακινήτων.

Αναλυτικά:

1. Ελεύθεροι επαγγελματίες:

Τα εισοδήματα των ελεύθερων επαγγελματιών, των αυτοαπασχολούμενων και των ατομικών επιχειρήσεων θα φορολογηθούν το 2024 με τεκμαρτό τρόπο. Ωστόσο το νέο σύστημα φορολόγησης εισοδημάτων δεν αφορά στους νέους επαγγελματίες, στους πολίτες που έχουν δραστηριότητα σε περιοχές με μικρό πληθυσμό, τους πολύτεκνους κ.λπ. Επίσης απαλλάσσονται πλήρως από το τεκμήριο οι πολίτες στις παρακάτω περιπτώσεις:

• της ασθένειας,
• της εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας,
• των φυσικών καταστροφών ,
• λόγων ανωτέρας βίας κ.λπ

Γενικά όταν συντρέχουν ειδικοί λόγοι.

Η απαλλαγή αυτή ισχύει και για τους αυτοαπασχολούμενους με «μπλοκάκι» έως 3 εργοδότες και για τους αγρότες.

Βασικό κριτήριο για το ύψος του τεκμηρίου είναι ο βασικός μισθός. Το τεκμήριο μεταβάλλεται ανάλογα με τα χρόνια της επαγγελματικής δραστηριότητας, το σύνολο της μισθοδοσίας και το ύψος του τζίρου της επιχείρησης σε σχέση με το μέσο όρο του κλάδου. Σημειώνεται, ότι το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα ανέρχεται στα 10.920 ευρώ και ανάλογα με τα χρόνια δραστηριοποίησης θα μεταβάλλεται.

Αναλυτικά:

• Δεν θα υπάρχει τεκμαρτό εισόδημα για τα τρία πρώτα χρόνια δραστηριότητας
• Το τεκμαρτό θα είναι το 67% των ετήσιων  αποδοχών με βασικό μισθό κατά τον τέταρτο χρόνο της επαγγελματικής δραστηριότητας
• Το τεκμαρτό θα μειωθεί στο 33% κατά τον πέμπτο χρόνο της επαγγελματικής δραστηριότητας
• Στα  10.920 ευρώ θα φτάσει το τεκμαρτό εισόδημα τον έκτο χρόνο της επαγγελματικής δραστηριότητας, ενώ  ύστερα από 3 τριετίες (πάνω από 12 χρόνια) αυτό  θα ανέλθει στα 14.196 ευρώ.

2. Τέλος επιτηδεύματος 

Αυτό θα μειωθεί οριζόντια κατά 50%. Δηλαδή το τέλος επιτηδεύματος θα διαμορφωθεί στα 325 ευρώ για όλους τους επαγγελματίες από 650 ευρώ που  είναι σήμερα. Για κάθε επιπλέον υποκατάστημα το τέλος μειώνεται στα 300 ευρώ, από 600 ευρώ που είναι σήμερα.

3. Ηλεκτρονικά βιβλία

Θα είναι υποχρεωτική διαβίβαση όλων των εσόδων και εξόδων μια επιχείρησης στην πλατφόρμα  της ΑΑΔΕ “myDATA”. Τα έσοδα που θα δηλώνονται από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν θα μπορεί να είναι μικρότερα από τα έσοδα που έχουν διαβιβαστεί στην πλατφόρμα. Επίσης, οι δαπάνες μιας επιχείρησης που δεν έχουν διαβιβαστεί δεν θα εκπίπτουν.

4. Ηλεκτρονικά τιμολόγια:

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και  οι επιχειρήσεις θα είναι υποχρεωμένοι το 2024 να προχωρούν σε ηλεκτρονική έκδοση τιμολογίων.

5. Διασύνδεση ταμειακών μηχανών με POS:

Μέχρι τις 29 Φεβρουαρίου 2024 θα πρέπει οι  επιχειρήσεις να έχουν αναβαθμίσει τις ταμειακές μηχανές, εφόσον απαιτείται να ολοκληρώσουν τη διασύνδεση με τα POS.  Με τη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, ο έλεγχος θα είναι ακόμη πιο εύκολος και ουσιαστικός, καθώς σε πραγματικό χρόνο οι ελεγκτές θα μπορούν να βλέπουν χρεώσεις στα τερματικά μηχανήματα, εισπράξεις στην ταμειακή και εισροές στον τραπεζικό λογαριασμό με τον οποίο είναι συνδεδεμένα τα αυτόματα μηχανήματα.

6. Εγκατάσταση των POS σε 35 κλάδους της αγοράς:

POS θα πρέπει να εγκαταστήσουν από το νέο έτος συνολικά 35 κλάδοι της  αγοράς. Στους κλάδους αυτούς συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων οι ιδιοκτήτες ταξί, οι  χρηματιστηριακοί σύμβουλοι, οι κτηματομεσίτες, οι  παραγωγοί λαϊκών αγορών και  οι πωλητές σε πανηγύρια, οι ιδιοκτήτες περιπτέρων, ψιλικών, παντοπωλείων, οι μεσίτες και  οι ασφαλιστικοί πράκτορες στις αγοραπωλησίες ακινήτων, τα γραφεία ευρέσεως εργασίας, τα θέατρα,  οι κινηματογράφοι, οι  συναυλίες, οι τραγουδιστές, τα  μουσικά συγκροτήματα, οι χορευτές, τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, τα ΙΕΚ κλπ. Οι επαγγελματίες υποχρεωτικά θα αποδέχονται πληρωμές με κάρτες και με υπηρεσίες άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό, όπως την υπηρεσία I.R.I.S. online payments. Πρόστιμο  ύψους 1.500 ευρώ θα επιβάλλεται στους παραβάτες. Επίσης, όσοι υπόχρεοι δεν δηλώσουν επαγγελματικό λογαριασμό στο διαδικτυακό τόπο της ΑΑΔΕ, τότε θα πληρώνουν διοικητικό πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ.

7. Ψηφιακά δελτία

Από τις αρχές του 2024 θα ενεργοποιηθεί πιλοτικά το ψηφιακό δελτίο αποστολής. Το μέτρο αυτό θα εφαρμοστεί πλήρως έως το τέλος του έτους.

8. Καταγγελίες για φοροδιαφυγή:

Μπόνους ύψους 100 – 3.000 ευρώ  θα λαμβάνουν οι πολίτες που θα καταγγέλλουν, μέσω της εφαρμογής της ΑΑΔΕ  «Appodixi», περιστατικά εκδόσεως αποδείξεων από παραποιημένες ή παραβιασμένες ταμειακές μηχανές επιχειρήσεων.

9. ΦΠΑ:

Οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ σε μεταφορές, σε τουριστικό πακέτο, σε γυμναστήρια, σε σχολές χορού, σε εισιτήρια στους κινηματογράφους, στα θέατρα και ζωολογικούς κήπους, στα αγαθά  που είναι σχετιζόμενα με τη δημόσια υγεία μονιμοποιούνται. Μέχρι τις 30 Ιουνίου 2024 παρατείνεται  ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στον καφέ και τα ροφήματα στην εστίαση καθώς και στα κόμιστρα στα ταξί.  Ωστόσο από την 1η Ιανουαρίου 2024 επανέρχεται στο 24% ο συντελεστής ΦΠΑ στα σερβιριζόμενα μη αλκοολούχα ποτά (αναψυκτικά, μπύρες χωρίς αλκοόλ, αεριούχα νερά).

10.  Αύξηση αφορολόγητου για οικογένειες με παιδιά:

Αυξάνεται κατά 1.000 ευρώ το αφορολόγητο όριο για τους φορολογούμενους που έχουν ένα ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα. Μειώνεται από τον  Ιανουάριο του 2024 ο φόρος για τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους κατ΄ επάγγελμα αγρότες εάν έχουν παιδιά. Σε ετήσια βάση η ελάφρυνση κυμαίνεται από 90 ευρώ έως 220 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.

11. Επιδόματα:

Μόνο με χρεωστική κάρτα θα γίνεται πλέον η καταβολή κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας).

12.Αυξάνεται το πρόστιμο για συναλλαγές με μετρητά:

Στο διπλάσιο της αξίας της απόδειξης θα διαμορφωθεί το πρόστιμο για  αγορές αξίας άνω των  500 ευρώ με μετρητά. Υπενθυμίζεται πως σήμερα το πρόστιμο αυτό ανέρχεται στα 100 ευρώ.

13. Δαπάνες ανακαίνισης:

Πιο μεγάλη θα είναι η μείωση φόρου για ανακαίνιση ακινήτων από εδώ και στο εξής. Οι δαπάνες για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, μειώνουν, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τις 16.000 ευρώ. Οι δαπάνες για υλικά λαμβάνονται υπόψη μέχρι ποσού που αντιστοιχεί στο 1/3 του ποσού για δαπάνες υπηρεσιών. Όλες οι δαπάνες θα πρέπει να προκύπτουν από τιμολόγια τα οποία έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και διαβιβαστεί στην ΑΑΔΕ από τον προμηθευτή μέσω του συστήματος myDATA.

14. Βραχυχρόνιες μισθώσεις:

Αλλάζει ο τρόπος  φορολόγησης των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Δηλαδή τα  φυσικά πρόσωπα που έχουν τρία ή περισσότερα ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση θα πρέπει να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας, να τηρούν βιβλία και να εκδίδουν φορολογικά στοιχεία. Οι επιτηδευματίες  αυτοί θα επιβαρύνονται με ασφαλιστικές εισφορές, με τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο, όπως προβλέπει ο νόμος

15. Μείωση ΕΝΦΙΑ:

Μειωμένος κατά 10% θα είναι ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που θα επιλέξουν  να ασφαλίσουν το οίκημα τους  για φυσικές καταστροφές

16. Αγορές ακινήτων:

Με την χρήση τραπεζικών εργαλείων θα γίνονται πλέον υποχρεωτικά οι μεταβιβάσεις ακινήτων. Δηλαδή θα θεωρείται άκυρο κάθε συμβόλαιο που καταγράφει προκαταβολή, μερική ή ολική εξόφληση με μετρητά  αλλά θα απαγορεύεται και η μεταγραφή του. Το πρόστιμο  διαμορφώνεται στο 10% του τιμήματος με ελάχιστο όριο τις 10.000 ευρώ και ανώτατο τις 500.000 ευρώ.

17. Πρόστιμα στις βραχυχρόνιες μισθώσεις:

Αυξάνονται τα πρόστιμα  για μη εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης. Τα πρόστιμο το οποίο σήμερα είναι οριζόντιο, ανέρχεται σε 5.000 ευρώ και επιβάλλεται στον διαχειριστή, είτε είναι κύριος ή επικαρπωτής ή τρίτος, θα ορίζεται πλέον στο 50% των ακαθαρίστων εσόδων του εκάστοτε τελευταίου φορολογικού έτους και κατ’ ελάχιστο στα 5.000 ευρώ. Επίσης θεσπίζεται ανώτατο όριο διάρκειας 60 ημερών σε κάθε βραχυχρόνια μίσθωση. Το όριο των 60 ημερών αφορά στη διάρκεια κάθε μίσθωσης ξεχωριστά

18. Τέλος κλιματικής κρίσης:

Ο φόρος διαμονής καταργείται αλλά θα επιβάλλεται «τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση» το οποίο θα επιβαρύνει επιπλέον και όλες τις βραχυχρόνιες μισθώσεις με 1,5 ευρώ την ημέρα.  Το τέλος για τις μονοκατοικίες θα φθάνει τα 10 ευρώ.

19. Λαθρεμπόριο:

Οι κυρώσεις για νοθεία, λαθρεμπόριο καυσίμων ή παρεμπόδιση του ελέγχου αυστηροποιούνται.  Προβλέπεται σφράγιση της εγκατάστασης για 2 χρόνια, ενώ ορίζεται ότι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα των οποίων η εγκατάσταση σφραγίστηκε, δεν μπορούν να δραστηριοποιηθούν στη διακίνηση ενεργειακών προϊόντων επίσης για 2 χρόνια από τη διαπίστωση της παράβασης.

20. Χρηματιστήριο:

Οι φόροι συγκέντρωσης κεφαλαίου μειώνονται από 0,5% σε 0,2% και  των χρηματιστηριακών συναλλαγών κατά 50%, σε 1 τοις χιλίοις.