Φθηνή Στέγη: Ποια είναι τα κριτήρια που θα καθορίσουν τους δικαιούχους του προγράμματος
Το στεγαστικό πρόγραμμα του υπουργείου Εργασίας και της ΔΥΠΑ που ανακοινώθηκε τον προηγούμενο μήνα από την πολιτική ηγεσία στο πλαίσιο του «Σπίτι μου», «υπόσχεται» ιδιόκτητο σπίτι με χαμηλότοκο ή άτοκο δάνειο σε νέους και νέες έως και 39 ετών, κάτι που μέχρι στιγμή αποτελούσε άπιαστο όνειρο για πολλούς από αυτούς.
Αρχής γενομένης από τον Ιανουάριο του 2023 οι πρώτοι 10.000 ωφελούμενοι, από τις αιτήσεις των συμμετεχόντων που θα επιλεχθούν θα μπορούν να αποκτήσουν το πρώτο τους σπίτι με δάνειο, οι δόσεις του οποίου υπολογίζονται σε περίπου 275 ευρώ, ποσό που θα αντιστοιχεί στο μισό ενοίκιο από εκείνο που θα πλήρωναν αν έμεναν στα ίδια διαμερίσματα ως ενοικιαστές.
Ωστόσο, ο μικρός αριθμός των δικαιούχων αναμένεται να προκαλέσει προβλήματα διαχείρισης στις εμπλεκόμενες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας και τις τράπεζες, από έναν ενδεχόμενο καταιγισμό αιτήσεων συμμετοχών. Αυτό συμβαίνει επειδή, ο αριθμός των 10.000 αναφέρεται στους ωφελούμενους του προγράμματος και όχι τις επιλέξιμες αιτήσεις.
Σε ένα σπίτι, για το οποίο θα ληφθεί ένα δάνειο, θα κατοικήσουν περισσότεροι από ένας, άρα για κάθε δάνειο οι ωφελούμενοι θα είναι περισσότεροι από ένας. Αν και θεωρείται βέβαιη η διεύρυνση των ωφελούμενων ή/και ο διπλασιασμός του ποσού των χορηγούμενων δανείων, στην περίπτωση εξάντλησης των πόρων.
Το ειδικό πρόγραμμα δανείων προβλέπει την αγορά πρώτης κατοικίας έως 120 τμ και έτος κατασκευής έως το 2007, καταρχάς ύψους 500 εκατ. ευρώ, με συγχρηματοδότηση 375 εκατ. ευρώ από το κράτος από την ΔΥΠΑ και 125 εκατ. ευρώ από τις τράπεζες.
Στόχος του μέτρου είναι να εξασφαλιστεί επιτόκιο που θα ανέρχεται σε 1% για την αγορά πρώτης κατοικίας σε περιοχές με πιο παλαιά κτίρια, από πολίτες από 25 έως 39 ετών.
Όπως διευκρίνισε σχετικά ο υπουργός Εργασίας, Κωστής Χατζηδάκης αρκεί ο ένας από τα δύο μέλη ενός ζευγαριού να είναι κάτω των 39 ετών για να μπορεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα.
Τα τρία βασικά κριτήρια και η σειρά προτεραιότητας
Το υπουργείο Εργασίας εξετάζει τρία κριτήρια που θα μετρήσουν περισσότερο στην τελική επιλογή των συμμετεχόντων και αυτά είναι η ηλικία, η οικογενειακή κατάσταση και το ετήσιο εισόδημα, το οποίο θα πρέπει να βρίσκεται μεταξύ 10.000 ευρώ και 21.000 ευρώ, σύμφωνα με πληροφορίες.
Όπως έχει γίνει γνωστό από τις σχετικές ανακοινώσεις, το στεγαστικό δάνειο του προγράμματος «Φθηνή Στέγη» θα καλύπτει το 90% της εμπορικής αξίας, ενώ το υπόλοιπο 10% πληρώνεται από τους αγοραστές. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με δική τους συμμετοχή, είτε με συμπληρωματικό δάνειο.
Το τραπεζικό δάνειο θα τοκίζεται σε ποσοστό 25% με το ίδιο επιτόκιο που ισχύει στα στεγαστικά δάνεια, ενώ για το υπόλοιπο 75% που θα επιδοτείται από την ΔΥΠΑ, το επιτόκιο θα είναι μηδενικό για όλη τη διάρκεια της σύμβασης.
Με αυτό τον τρόπο, τα τρία τέταρτα (3/4) του δανείου θα είναι άτοκα, άρα το τελικό επιτόκιο θα είναι κοντά στο 1%, με τα σημερινά δεδομένα.
Αυτό σημαίνει πως ένα ζευγάρι, με ελάχιστη συμμετοχή, θα αγοράζει ένα σπίτι αξίας 100.000 ευρώ με μηνιαίες δόσεις 275 ευρώ, σύμφωνα με τα παραδείγματα που έχουν δοθεί από το κυβερνητικό επιτελείο.
«Κερδισμένοι» του προγράμματος είναι οι τρίτεκνοι και πολύτεκνοι, καθώς θα λάβουν άτοκα δάνεια, αλλά και όσοι ξεκινήσουν με δύο παιδιά, αλλά αποκτήσουν τρίτο κατά την διάρκεια της αποπληρωμής, καθώς τότε το δάνειο θα μετατραπεί σε άτοκο έως τη λήξη του.
Μάλιστα, πληροφορίες αναφέρουν πως στην περίπτωση που οι αιτήσεις ξεπεράσουν κατά πολύ τις προσφερόμενες θέσεις του προγράμματος, εξετάζεται η θέσπιση κοινωνικών κριτηρίων, όπως προτεραιότητα στα νέα ζευγάρια που είναι ήδη γονείς, έναντι εκείνων που δεν έχουν παιδιά. Με αυτό τον τρόπο, αν υπάρχουν δύο ίδιες αιτήσεις από δύο ζευγάρια με ίδια εισοδηματικά κριτήρια, τότε θα προτιμηθεί το ζευγάρι που θα έχει παιδί.
Υπενθυμίζεται ότι τα εισοδηματικά κριτήρια που προβλέπονται για τη λήψη του επιδόματος στέγης προβλέπουν σήμερα ότι το συνολικό εισόδημα του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε μέλος του νοικοκυριού. Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Τα οφέλη του προγράμματος
Σύμφωνα με διευκρινίσεις του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων πρακτικά όσοι ενταχθούν στο πρόγραμμα αυτό, θα πληρώνουν δόση στεγαστικού δανείου που θα είναι πολύ χαμηλότερη από το ενοίκιο που αντιστοιχεί στο σπίτι που επέλεξαν, καθώς το επιτόκιο με τα σημερινά δεδομένα είναι συμβολικό: με τα σημερινά δεδομένα είναι στο 1% αλλά σε κάθε περίπτωση θα αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο των εμπορικών επιτοκίων.
Και μηδενικό για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες.
Το κυριότερο, με την αποπληρωμή του δανείου θα αποκτήσουν την ιδιοκτησία του σπιτιού.
Επιπλέον, το δάνειο θα καλύπτει υψηλότερο ποσοστό της εμπορικής αξίας του ακινήτου (90%) σε σχέση με τα στεγαστικά δάνεια των τραπεζών που καλύπτουν συνήθως έως το 80 %. Αυτό σημαίνει ότι η ιδιωτική συμμετοχή που πρέπει να συνεισφέρουν οι νέοι μειώνεται στο 10% της αξίας του σπιτιού αντί για 20% που προβλέπεται στις συμβάσεις των τραπεζικών στεγαστικών δανείων.
Σύμφωνα με το παράδειγμα του Υπουργείο Εργασίας, ένα νέο ζευγάρι που αγοράζει ένα σπίτι αξίας 100.000 ευρώ θα πληρώνει μηνιαία δόση 275 -285 ευρώ αντί για 415 ευρώ που είναι η δόση για το ίδιο σπίτι με τα τρέχοντα επιτόκια της αγοράς. Το ετήσιο όφελος στην περίπτωση αυτή είναι 1680 ευρώ.