Γιάννης Μόσχος: Ενας φαρμακοποιός σκηνοθετεί τον «Σκρουτζ» στο Εθνικό θέατρο
Η «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» και τα παθήματα του πιο εμβληματικού τσιγκούνη της σύγχρονης δυτικής κουλτούρας, του Σκρουτζ, ζωντανεύουν στη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Γιάννη Μόσχου.
Μία παράσταση μιούζικαλ, για όλη την οικογένεια, βασισμένη στη νουβέλα του Τσαρλς Ντίκενς, σε πρωτότυπη μουσική του Θοδωρή Οικονόμου, που κάνει πρεμιέρα στις 8 Δεκεμβρίου.
Με άξιους ηθοποιούς κάτω από τη μπαγκέτα του, ο Γιάννης Μόσχος παρουσιάζει την παράσταση στο iefimerida και αποκαλύπτει, πώς από φαρμακοποιός κατάφερε να ξεχωρίσει στο χώρο της σκηνοθεσίας, αλλά και την εμπειρία του διδάσκοντας θεατρολογία στο Αριστοτέλειο. «Από πολύ μικρή ηλικία ήξερα ότι ήθελα να ασχοληθώ με το θέατρο, η Φαρμακευτική ήταν μια παρακαμπτήριος για να φτάσω στον προορισμό μου» αναφέρει μιλώντας στο iefimerida.
«Μετά την απόκτηση του πτυχίου μου από τη Φαρμακευτική έδωσα κατατακτήριες εξετάσεις για να περάσω στο Τμήμα Θεάτρου του Α.Π.Θ.
Το Τμήμα Θεάτρου υπήρξε μια πολυσχιδής σχολή, στελεχωμένη με την αφρόκρεμα του ελληνικού θεάτρου, μια σχολή που μου πρόσφερε γερές βάσεις. Στο Τμήμα έκανα και τη διδακτορική μου διατριβή –υπό την επίβλεψη του Νικηφόρου Παπανδρέου– και επέστεψα ως επισκέπτης καθηγητής πια διδάσκοντας για δύο εξάμηνα. Νέο κεφάλαιο ανοίγει πια για μένα μετά την πρόσφατη εκλογή μου ως Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών των Αθηνών. Η σκηνοθετική μου ιδιότητα συμπορεύεται με την ακαδημαϊκή μου ιδιότητα και δεν θέλω να επιλέξω ανάμεσα στις δύο, είναι για μένα δύο απολύτως συγκοινωνούντα δοχεία.
Καταπιάνεστε με τον αγαπημένο των Χριστουγέννων Σκρουτζ. Τι έχετε ετοιμάσει στη σκηνή του ΡΕΞ;
«Μια νέα διασκευή της υπέροχης νουβέλας του Ντίκενς σε μιούζικαλ, σε πρωτότυπη μουσική του Θοδωρή Οικονόμου. Μια μεγάλη παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου με 20 ηθοποιούς και ζωντανή ορχήστρα, και ένα μεγάλο επιτελείο συνεργατών να δουλεύουν για την παράσταση.
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής, Στάθης Λιβαθινός, είχε τη λαμπρή ιδέα να κάνει το Εθνικό –για πρώτη φορά στην ιστορία του– μια παραγωγή για τα Χριστούγεννα που να απευθύνεται τόσο στο ενήλικο κοινό όσο και στα παιδιά, και μας εμπιστεύτηκε εμάς να την υλοποιήσουμε. Όλος ο μηχανισμός του Εθνικού είναι στη διάθεσή μας και εργάζεται για τη σύνθετη αυτή παραγωγή. Αλλά ο βασικός στόχος μας βέβαια δεν είναι να φτιάξουμε μια θεαματική παράσταση, αλλά να ταξιδέψουμε το κοινό στη χαμένη αθωότητά του. Ελπίζω να τα καταφέρουμε».
Μία παράσταση για όλη την οικογένεια, σάς απασχολεί το πώς θα διατηρήσετε το ενδιαφέρον των παιδιών;
«Η μικρή εμπειρία μου στο θέατρο για παιδιά ήταν στο πλευρό της Ξένιας Καλογεροπούλου· σκηνοθέτησα δύο έργα για τη Μικρή Πόρτα της. Το πολύτιμο μάθημα που πήρα από τη συνεργασία μου με την Ξένια είναι ότι δεν υπάρχει κατ’ ουσίαν καμία διαφορά στο πως φτιάχνεται μια παράσταση για παιδιά και για ενηλίκους. Απλώς υπάρχουν θεματικές και δραματουργίες που αφορούν περισσότερο τα παιδιά παρά τους ενηλίκους. Η «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» που ετοιμάζουμε αφορά, πιστεύω, και τους ενήλικους και τα παιδιά. Τα παιδιά θα γοητευτούν, ελπίζω, από το παραμυθιακό στοιχείο του έργου και οι ενήλικες θα συγκινηθούν, αν τα καταφέρουμε, με την αναδρομή του Σκρουτζ στη ζωή του και τη σταδιακή συνειδητοποίησή του των λαθών του».
Από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα. Ποια τα ισχυρότερα ατού των δύο πόλεων για τη δουλειά σας;
«Η Αθήνα ήταν και παραμένει ο ομφαλός της πολιτιστικής ζωής της χώρας. Η αλήθεια είναι πως η πολιτιστική αποκέντρωση που ονειρεύτηκε η Μελίνα Μερκούρη δεν έχει επιτευχθεί. Αν θέλει να ασχοληθεί κανείς επαγγελματικά με τις τέχνες η Αθήνα είναι μάλλον μονόδρομος.
Η Αθήνα μού πρόσφερε τις ευκαιρίες για να κάνω τα όνειρά μου πραγματικότητα.
Η Θεσσαλονίκη μού πρόσφερε τις θεατρικές μου βάσεις και πολύτιμες εμπειρίες.
Η θητεία του Μίνου Βολανάκη στο Κ.Θ.Β.Ε., την τριετία 1986-1989, ήταν αποκαλυπτική για μένα, το θέατρο γνώρισε μεγάλη καλλιτεχνική άνθηση τα χρόνια αυτά. Αλλά η Θεσσαλονίκη συνδέεται για μένα περισσότερο με δύο ανθρώπους: τον θεατρολόγο Νικηφόρο Παπανδρέου και την ηθοποιό, και σύζυγό του, Έφη Σταμούλη. Στον μέντορά μου, Νικηφόρο Παπανδρέου, οφείλω τη θεατρική μου ενηλικίωση: χάρη σ’ αυτόν υπάρχει το Τμήμα Θεάτρου του Α.Π.Θ. στο οποίο σπούδασα –είναι ο οραματιστής της ίδρυσης του Τμήματος και υπήρξε για πολλά χρόνια πρόεδρος του–, χάρη σ’ αυτόν έκανα τα πρώτα μου θεατρικά βήματα στην Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης», της οποίας είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής, χάρη σ’ αυτόν ολοκλήρωσα τη διδακτορική μου διατριβή. Του οφείλω πολλά. Αλλά και από την Έφη Σταμούλη, στις τέσσερις παραστάσεις που κάναμε μαζί στην Πειραματική, κατάλαβα πολλά για την υποκριτική. Η συνεργασία μου με τους δύο αυτούς εκλεκτούς ανθρώπους του θεάτρου, αλλά και η στενή φιλία που αναπτύχθηκε στα 30 κοντά αυτά χρόνια γνωριμίας μας, υπήρξε για μένα καθοριστική και πολύτιμη».
Ποιο ήταν το έργο που είδατε και είπατε ‘θα γίνω σκηνοθέτης’ και ποιο έργο σας είδατε και είπατε ‘είμαι σκηνοθέτης’;
«Στα 16 μου, το 1987, είδα το ‘Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα’ του Πιραντέλλο στο Κ.Θ.Β.Ε., σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μαυρίκιου, και πραγματικά μαγεύτηκα. Μια σπουδαία παράσταση που με έκανε να συνειδητοποιήσω πως θέλω να ασχοληθώ με τη σκηνοθεσία.
Όσον αφορά τις δικές μου σκηνοθετικές εργασίες δύσκολα ικανοποιούμαι. Η πρώτη φορά που αισθάνθηκα ότι ίσως καλώς ασχολήθηκα με τη σκηνοθεσία ήταν το 2004, όταν ανέβασα, για τη Μικρή Πόρτα της Ξένιας Καλογεροπούλου, το έργο του Μάικ Κένι ‘Ένα αλλιώτικο καλοκαίρι’. Ένα έργο που λάτρεψα, ένα πολύ τρυφερό και τρομερά συγκινητικό έργο, για έναν παππού και μια εγγονή που προσπαθούν να διαχειριστούν τον θάνατο της γιαγιάς. Είχα βέβαια την τύχη να έχω στο πλευρό μου πολύ ταλαντούχους συνεργάτες: ο Δημήτρης Καταλειφός έπαιζε τον παππού, η Ιωάννα Παππά την εγγονή, η μετάφραση ήταν του Κωστή Σκαλιόρα, τα σκηνικά και τα κοστούμια της Έλλης Παπαγεωργακοπούλου, η μουσική του Νίκου Βίττη, οι φωτισμοί του Λευτέρη Παυλόπουλου, και δίπλα μας η Ξένια Καλογεροπούλου με τις σοφές συμβουλές της και την αμέριστη φροντίδα της για την παράσταση».
Αγαπητό πνεύμα των Χριστουγέννων έχω μια ατελείωτη λίστα, αλλά επειδή μάλλον θα με θεωρήσεις πλεονέκτη θα περιοριστώ σε δυο-τρία πράγματα
Ποια φράση του Σκρουτζ κρατάτε ως μήνυμα του έργου;
«Μια στιχομυθία της διασκευής μας συμπυκνώνει, νομίζω, εύστοχα τις προθέσεις της παράστασής μας: αναρωτιέται ο Σκρουτζ: ‘Είμαστε ικανοί ν’ αλλάξουμε;’ και η πρώην αγαπημένη του απαντά: ‘Η αλλαγή είναι μέσα σε όλους μας. Αρκεί να την θέλουμε’».
Αν είχατε τη δυνατότητα, τι θα ζητούσατε από το πνεύμα των Χριστουγέννων;
«Αγαπητό πνεύμα των Χριστουγέννων έχω μια ατελείωτη λίστα, αλλά επειδή μάλλον θα με θεωρήσεις πλεονέκτη θα περιοριστώ σε δυο-τρία πράγματα: να είμαι υγιής εγώ και οι άνθρωποι που αγαπώ, να πεθάνω όρθιος και να ξαναερωτευτώ σφοδρά πριν αφήσω τον μάταιο αυτό κόσμο. Ζητάω πολλά;».
«Χριστουγεννιάτικη ιστορία» από 8 Δεκεμβρίου στο Θέατρο REX Σκηνή «Μαρίκα Κοτοπούλη»
Ο Εμπενέζερ Σκρουτζ (Αλέξανδρος Μυλωνάς) είναι οπαδός της αυστηρής πειθαρχίας και της σκληρής δουλειάς. Νιώθει τουλάχιστον… αμήχανα με τις γιορτές και τις σχόλες. Τη φετινή παραμονή Χριστουγέννων, όμως, αναγκάζεται να αναθεωρήσει όσα πίστευε για τη ζωή του και για τους ανθρώπους γύρω του, εξαιτίας αναπάντεχων επισκέψεων από φαντάσματα που τον παρασύρουν άλλοτε στο παρελθόν και άλλοτε στο μέλλον σε μια πολιορκία μέχρις εσχάτων. Το πνεύμα των Χριστουγέννων θα συγκινήσει άραγε τον σκληρόκαρδο Σκρουτζ; Αν ναι, τότε ποιος από εμάς θα μπορούσε να του αντισταθεί;
Αρχική Θεατρική Διασκευή: Τζακ Θορν
Μετάφραση Αρχικής Διασκευής: Γιώργος Δεπάστας
Νέα Διασκευή: Γιάννης Μόσχος
Στίχοι Τραγουδιών: Σταύρος Σταύρου
Σκηνοθεσία: Γιάννης Μόσχος
Πρωτότυπη Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου
Σκηνικά- Κοστούμια: Τίνα Τζόκα
Κίνηση: Ζωή Χατζηαντωνίου
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Βοηθός Σκηνοθέτη: Εύη Νάκου
Βοηθός Σκηνογράφου: Ειρήνη Κουμπαρούλη
Β΄ Βοηθός Σκηνοθέτη: Σοφία Αγγελικοπούλου
Μουσική Διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου
Διανομή:
Αλίκη Αλεξανδράκη- Μεγάλη Μπελ (η αγαπημένη του Σκρουτζ σε ώριμη ηλικία)
Στέλλα Αντύπα- Μάρθα Κράτσιτ (η σύζυγος του Μπομπ, του βοηθού του Σκρουτζ) & Καλεσμένη (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρελθόν)
Αλέξανδρος Βαμβούκος – Φρεντ (ο ανιψιός του Σκρουτζ) & Κύριος Χάμιλτον (ο δάσκαλος του Σκρουτζ) & Καλεσμένος (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρελθόν)
Κώστας Βασαρδάνης – Μπομπ Κράτσιτ (ο βοηθός του Σκρουτζ) & Καλεσμένος (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρελθόν)
Θανάσης Βλαβιανός – Φέτζγουϊκ (ο πατέρας της Μπελ) & Οφειλέτης του Σκρουτζ & Νάθαν (φίλος του Φρεντ)
Πάρις Θωμόπουλος – Πατέρας του Σκρουτζ & Καλεσμένος (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρελθόν) & Τζωρτζ (φίλος του Φρεντ)
Αριάδνη Καβαλιέρου -Μικρούλης Τιμ (γιος του ζεύγους Κράτσιτ) & Άννυ (νεαρή συμμαθήτρια του Σκρουτζ) & Καλεσμένη (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρελθόν)
Ευαγγελία Καρακατσάνη -Μικρή Φαν (η αδελφή του Σκρουτζ)-Φάντασμα μελλοντικών Χριστουγέννων
Λαέρτης Μαλκότσης – Αφηγητής
Χριστίνα Μαξούρη – Φάντασμα περασμένων Χριστουγέννων
Ελένη Μπούκλη – Μικρή Μπελ (η αγαπημένη του Σκρουτζ σε νεαρή ηλικία) & Άλις (αρραβωνιαστικιά του Φρεντ)
Ζωή Μυλωνά – Τζέην (η κόρη της Μπελ) & Μπρατ (νεαρός συμμαθητής του Σκρουτζ) & Καλεσμένη (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρελθόν)
Αλέξανδρος Μυλωνάς – Εμπενέζερ Σκρουτζ
Παναγιώτης Παναγόπουλος – Φάντασμα τωρινών Χριστουγέννων
Βασίλης Παπαδημητρίου – Μικρός Σκρουτζ (ο ήρωας σε νεαρή ηλικία) & Βαστάζος (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρόν)
Χρήστος Στέργιογλου – Τζέικομπ Μάρλεϋ (ο νεκρός συνεταίρος του Σκρουτζ)
Χορωδοί
Πένυ Δεληγιάννη – Μέλος της χορωδίας καλάντων & Καλεσμένη (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρελθόν) & Υπηρέτρια (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρόν)
Νίκος Ζιαζιάρης – Μέλος της χορωδίας καλάντων & Καλεσμένος (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρελθόν) & Βαστάζος (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρόν)
Ηλίας Καπάνταης – Μέλος της χορωδίας καλάντων & Καλεσμένος (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρελθόν) & Βαστάζος (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρόν)
Σοφία Μάλαμα – Μέλος της χορωδίας καλάντων & Καλεσμένη (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρελθόν) & Υπηρέτρια (στη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο παρόν)
Και πέντε μουσικοί επί σκηνής
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Tετάρτη, Κυριακή στις 19:00 / Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο στις 20:30
ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ-ΘΕΑΤΡΟ REX ΣΚΗΝΗ «ΜΑΡΙΚΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ», Πανεπιστημίου 48 , τηλ. 210.3305074