Γιατί Facebook και Ζούκερμπεργκ θα θυμούνται το 2018 ως… εφιάλτη
Το 2018 εξελίσσεται στη χειρότερη χρονιά για το Facebook που είδε το όνομά του να αναμειγνύεται σε σκάνδαλα, παραβιάσεις προσωπικών δεδομένων αλλά και έρευνες σχετικά με τον ρόλο του στις προεδρικές εκλογές του ΗΠΑ. Εκτός από την ίδια την εταιρεία, η χρονιά θα μείνει αξέχαστη -για όλους τους λάθους λόγους- και για την ηγεσία της εταιρείας, δηλαδή τον ιδρυτή και διευθύνοντα σύμβουλο Mark Zuckerberg και τη γενική διευθύντρια Sheryl Sandberg.
Η υπόθεση Cambridge Analytica
Στις 17 Μαρτίου 2018 οι εφημερίδες New York Times και Guardian αποκάλυψαν το σκάνδαλο της Cambridge Analytica. Εκμεταλλευόμενη ένα σοβαρό κενό ασφαλείας στον σχεδιασμό του Facebook η εταιρεία είχε κατορθώσει μέσω παιχνιδιών και κουίζ να συλλέξει προσωπικά εκατομμυρίων χρηστών του κοινωνικού δικτύου. Αρχικά έγινε λόγος για 50 εκατ. χρήστες, αλλά οι έλεγχοι που ακολούθησαν έδειξαν πως τα προσωπικά δεδομένα 87 εκατ. ανθρώπων -εκ των οποίων 70,6 εκατ. στις ΗΠΑ- είχαν διαρρεύσει.
Ο Zuckerberg εμφανίστηκε σε επιτροπή του Κογκρέσου λίγες εβδομάδες αργότερα όπου παραδέχθηκε πως το Facebook δεν έχει κάνει όσα χρειάζονται για να αντιμετωπίσει τον λόγο μίσους, τα fake news και την άσκηση επιρροής στις εκλογές από ξένες δυνάμεις. Ειδικά για το θέμα των fake news η συγκεκριμένη αναφορά του Zuckerberg ήταν εκ διαμέτρου αντίθετη με ό,τι είχε πει πριν από έναν χρόνο, όταν χαρακτήρισε «παράλογο» τα fake news να επηρέασαν το αποτέλεσμα των εκλογών, αφού αποτελούν ένα πολύ μικρό τμήμα του περιεχομένου που διακινείται στο Facebook.
Ακολούθησε τον Μάιο μία επίσκεψη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όπου συνάντησε τη Διάσκεψη των Προέδρων του Σώματος, άκουσε τις ερωτήσεις τους, απάντησε γενκόλογα και αποχώρησε υποσχόμενος πως το Facebook θα γίνει καλύτερο.
Στο διάστημα που είχε μεσολαβήσει από τις αποκαλύψεις για την Cambridge Analytica το Facebook είχε ανακοινώσει πως θα εφαρμόσει πλήρως τις διατάξεις του κανονισμού GDPR της Ε.Ε. για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Η υπόθεση δεν έχει κλείσει, καθώς η έρευνα συνεχίζεται. Όπως συνεχίζεται και η έρευνα σχετικά με την ανάμειξη των ρωσικών υπηρεσιών μέσω Facebook στην προεκλογική εκστρατεία του 2016 που έφερε τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
To hacking των 11 ημερών και η υπόθεση Difers
Tον Σεπτέμβριο οι μηχανικοί του Facebook εντόπισαν μια παραβίαση των συστημάτων ασφαλείας την οποία αντιμετώπισαν μετά από 11 ολόκληρες ημέρες. Υπολογίζεται πως τα προσωπικά δεδομένα και το σύνολο της επικοινωνίας 50-100 εκατ. χρηστών εκτέθηκαν στα μάτια των αγνώστων δραστών.
Το τρίτο χτύπημα είχε άλλη μορφή, καθώς ομάδα μετόχων κάλεσε τον Zuckerberg να παραιτηθεί από τη θέση του προέδρου -και να παραμείνει διευθύνων σύμβουλος. Είχαν προηγηθεί αποκαλύψεις ότι το Facebook είχε επιχειρήσει να αντιμετωπίσει το σκάνδαλο Cambridge Analytica, προσλαμβάνοντας την εταιρεία επικοινωνίας Difers που σε σειρά άρθρων επιχείρησε να σπιλώσει τον Τζορτζ Σόρος, εμφανίζοντάς τον ως χρηματοδότη της Google και της Amazon, βασικών ανταγωνιστών του Facebook.
Για την υπόθεση Difers το βρετανικό Κοινοβούλιο κάλεσε τον Zuckerberg για να δώσει εξηγήσεις, ωστόσο αντί του επικεφαλής του Facebook στη θέση του εμφανίστηκε ένας πιο χαμηλόβαθμος αξιωματούχος προς μεγάλη απογοήτευση και οργή των Βρετανών βουλευτών.
Ρωγμές στη διοικητική ομάδα
O Zuckerberg αρνήθηκε ότι είχε γνώση του θέματος, ενώ την ίδια στιγμή, δημοσίευμα της Wall Street Journal καταγράφει «ρωγμές» στη συνοχή της διοικητικής ομάδας. Συγκεκριμένα, o Zuckerberg φέρεται να είχε κατηγορήσει την Sheryl Sandberg και την ομάδα της για πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το τελευταίο διάστημα η εταιρεία. Η Sandberg είναι η εξ απορρήτων συνεργάτις του Zuckerberg, έχοντας συμπληρώσει δέκα χρόνια στην εταιρεία.
Όλα αυτά φαίνεται να έχουν αντίκτυπο και στη μετοχή της εταιρείας που ξεκίνησε τη χρονιά από τα 181,42 δολάρια, έπεσε στα 160 δολάρια μετά τις αποκαλύψεις για την Cambridge Analytica, ακολούθως αναρριχήθηκε στα μέσα του καλοκαιριού στα 217 δολάρια και, μετά τις πιο πρόσφατες αποκαλύψεις, βρίσκεται στα 140 δολάρια, 35% κάτω από το υψηλό έτους και 22,6% κάτω από την αρχή της χρονιάς.