Γιατί ο Άγιος Φώτιος ονομάστηκε και Μέγας
Η Εκκλησία τιμά στις 06 Φεβρουαρίου τη μνήμη του Αγίου Φωτίου του Μεγάλου, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Ο Μέγας Φώτιος θεωρείται προστάτης της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και εορτάζεται με μεγαλοπρέπεια κάθε χρόνο.
O Μέγας Φώτιος υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες και λαμπρότερες μορφές της εκκλησιαστικής και της παγκόσμιας ιστορίας. Γεννήθηκε το 820 από πλούσια οικογένεια, η οποία αγωνίσθηκε για την τιμή και την αποκατάσταση των αγίων εικόνων.
O Φώτιος έκανε λαμπρές σπουδές και αρίστευσε στα γράμματα και τις επιστήμες. Διακρίθηκε για την ευφυΐα του, την πολυμέρεια και πολυμάθεια του , την ευθεία και αντικειμενική κρίση και το ήθος του χαρακτήρα. Στην αρχή υπηρέτησε και διέπρεψε σε ανώτατα πολιτικά αξιώματα, όταν όμως ο Πατριάρχης Ιγνάτιος απομακρύνθηκε από το θρόνο του με βίαιο τρόπο, ο Φώτιος αποτέλεσε τη μόνη ελπίδα εξόδου της εκκλησίας από την κρίση.
Μέσα σε έξι ημέρες χειροτονήθηκε «αθρόων» διάκονος πρεσβύτερος και επίσκοπος και έθεσε το αξίωμά του και τη ζωή του, στην υπηρεσία της εκκλησίας. Αγωνίστηκε με πάθος κατά των ποικιλώνυμων εχθρών της Εκκλησίας και ιδίως κατά των καινοτομούντων παπικών, φθάνοντας ως και την καθαίρεσιν του πάπα Νικολάου. Όμως, ο αυτοκράτορας Λέων του στέρησε τον πατριαρχικό θρόνο και ο άγιος θα τελείωσε την πολυτάραχη ζωή του, εξόριστος σε κάποιο μοναστήρι πού το ονόμαζαν, των Αρμενίων.
Υπήρξε ένας εκ των μεγαλυτέρων εκκλησιαστικών συγγραφέων, συγγράψας έργα δογματικά, αντιρρητικά, ερμηνευτικά, ηθικά, ασκητικά, καθώς και επιστολές, ύμνους. Για την όλη του παρουσία στην Εκκλησία εκλήθη «Μέγας».
Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Διονυσίου, Ξενοφώντος Αγίου Όρους και Κύκκου Κύπρου.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Τῆς σοφίας ἐκφάντωρ λαμπρὸς γενόμενος, Ὀρθοδοξίας ἐδείχθης θεοπαγῆς προμαχών, τῶν Πατέρων καλλονὴ Φώτιε μέγιστε, οὐ γὰρ αἱρέσεων δεινῶν, στηλιτεύεις τὴν ὀφρύν, Ἐώας τὸ θεῖον σέλας, τῆς Ἐκκλησίας λαμπρότης, ἣν διατηρεῖ Πάτερ ἄσειστον.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ὡς τῶν ἀποστόλων ὁμότροπος καὶ τῆς οἰκουμένης διδάσκαλος, τῷ Δεσπότῃ τῶν ὅλων ἱκέτευε, Φώτιε, εἰρήνην τῇ οἰκουμένῃ δωρίσασθαι, καὶ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος.