Γρίφος το νέο καθεστώς προστασίας α΄ κατοικίας

Σε ανώτερο πολιτικό επίπεδο θα επιδιωχθεί να επιλυθεί το θέμα της παράτασης στην προστασία της πρώτης κατοικίας, που με βάση την κυβερνητική πρόταση θα πρέπει να επεκταθεί σε όσους πλήττονται από την οικονομική κρίση την οποία προκαλεί η πανδημία του κορωνοϊού. Η προσπάθεια συμφωνίας του υπουργείου Οικονομικών με τους θεσμούς έπεσε στο κενό κατά τις διαπραγματεύσεις με τα τεχνικά κλιμάκια που πραγματοποιήθηκαν αυτή την εβδομάδα, καθώς οι θεσμοί φέρονται να επιμένουν στον ακριβή προσδιορισμό του αριθμού των δανειοληπτών που πλήττονται από την οικονομική κρίση και για τους οποίους μπορεί να εφαρμοστεί το μέτρο της ένταξης σε καθεστώς προστασίας, αλλά και επιδότησης της δόσης του δανείου που προτείνει η κυβέρνηση.

Η κυβερνητική πρόταση, για διεύρυνση της προστασίας και κρατική επιδότηση της δόσης του στεγαστικού τους δανείου για όσους πλήττονται από την οικονομική κρίση, δυνητικά «ακουμπά» 1,7 εκατ. δανειολήπτες. Πρόκειται για τους ΑΦΜ πολιτών των οποίων έχει ανασταλεί η σύμβαση εργασίας και για επιχειρηματίες που έχουν στεγαστικό δάνειο και ανήκουν στους πληττόμενους ΚΑΔ, χωρίς ωστόσο να είναι σαφές πόσοι από αυτούς διαθέτουν στεγαστικό δάνειο για πρώτη κατοικία και πόσοι από αυτούς πληρούν τα υπόλοιπα κριτήρια της προστασίας, δηλαδή έχουν οφειλή από στεγαστικό δάνειο έως 130.000 ευρώ, πρώτη κατοικία αξίας 250.000 ευρώ και περιουσία που δεν ξεπερνάει τις 80.000 ευρώ. Τα κριτήρια αυτά ισχύουν σήμερα προκειμένου κάποιος να ενταχθεί στην πλατφόρμα που λειτουργεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους και να προστατεύσει την πρώτη κατοικία του.

Οι δυσκολίες

Ωστόσο δεν είναι ακόμη δυνατόν να προσδιοριστεί πόσοι, με βάση τους ΑΦΜ των πολιτών που επηρεάζονται από την κρίση, συγκεντρώνουν συνδυαστικά όλα αυτά τα χαρακτηριστικά προκειμένου να επωφεληθούν από την επέκταση της προστασίας.

Αντίστοιχη αδυναμία προκύπτει και σε σχέση με το κόστος που συνεπάγεται για το Δημόσιο η ανάληψη της υποχρέωσης επιδότησης της δόσης του δανείου τους με βάση και τα εισοδηματικά κριτήρια που ισχύουν σήμερα και τα οποία δίνουν τη δυνατότητα κρατικής ενίσχυσης από το Δημόσιο όσων νοικοκυριών το εισόδημα είναι έως 36.000 ευρώ, όταν πρόκειται για οικογένεια με τρία προστατευόμενα μέλη.

Να σημειωθεί ότι το καθεστώς προστασίας της πρώτης κατοικίας που ισχύει σήμερα, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που λειτουργεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους, λήγει στα τέλη Απριλίου, δηλαδή αύριο Πέμπτη, και με βάση το ισχύον καθεστώς, αίτηση για προστασία της πρώτης κατοικίας τους μπορούν να κάνουν όσοι πληρούν τις παραπάνω προϋποθέσεις, αλλά, επιπλέον, έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές από στεγαστικό δάνειο έως και τα τέλη του 2018. Αφορά δηλαδή όσους το δάνειό τους έχει «κοκκινίσει» πολύ πριν από τη νέα κρίση που προκαλεί η πανδημία.

Η κυβερνητική πρόταση αποσυνδέει το θέμα τού πότε η οφειλή χαρακτηρίστηκε ληξιπρόθεσμη και επικεντρώνει στο κατά πόσον η αδυναμία εξυπηρέτησης του στεγαστικού δανείου είναι αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης που προκαλείται λόγω πανδημίας, επιχειρώντας παράλληλα τα κριτήρια να εξειδικευθούν περαιτέρω με βάση τους ισχύοντες εισοδηματικούς και περιουσιακούς περιορισμούς. Ετσι, με δεδομένη την αδυναμία να προσδιοριστεί η περίμετρος της προτεινόμενης προστασίας, η κυβέρνηση θα επιδιώξει μια άτυπη παράταση έως ότου συγκεντρώσει τα απαιτούμενα στοιχεία από τις τράπεζες και προσέλθει στη διαπραγμάτευση με ολοκληρωμένη πρόταση, προοπτική που τοποθετείται στα τέλη Μαΐου και σίγουρα πριν από την έκθεση αξιολόγησης του Ιουνίου από τους θεσμούς.

Στο μεσοδιάστημα, άλλωστε, οι τράπεζες εφαρμόζουν ήδη μορατόριουμ και στις οφειλές από στεγαστικά δάνεια νοικοκυριών που πλήττονται από την κρίση, δίνοντας στην κυβέρνηση το αναγκαίο περιθώριο για μια πολιτική λύση ενόψει μιας οριστικής συμφωνίας που θα πάρει και τη μορφή νόμου.