Η αεροσυνοδός που το αεροπλάνο της ανατινάχτηκε στα 10.000 μέτρα και ήταν η μόνη που επέζησε

Η Βέσνα Βούλοβιτς στην πραγματικότητα, δεν θα έμπαινε ποτέ σε αυτό το αεροπλάνο. Το όνομά της είχε μπερδευτεί με το όνομα μιας άλλης συναδέλφου της, με αποτέλεσμα να μπει στη πτήση «JAT Yugoslav 367», παίρνοντας τη θέση της συνονόματής της. Αισθάνθηκε ότι η τύχη τής χαμογέλασε. Της άρεσε η δουλειά της και λάτρευε να ταξιδεύει και να γνωρίζει νέα μέρη.

Η έκρηξη στην πτήση

Μετά την απογείωση του αεροσκάφους τύπου Μακντόνελ Ντάγκλας DC 9, κι ενώ προσέφερε φαγητό και ροφήματα στους επιβάτες, η Βέσνα Βούλοβιτς, άκουσε μια εκκωφαντική έκρηξη, σύμφωνα με μαρτυρία της.

Οι 27 από τους 28 επιβαίνοντες και μέλη του πληρώματος, σκοτώθηκαν ακαριαία όταν εκτοξεύτηκαν έξω από το αεροσκάφος, ενώ η ίδια έκανε… ελεύθερη πτώση από τα 11.000 μέτρα χωρίς αλεξίπτωτο και επέζησε.

Τα συντρίμμια του αεροπλάνου έπεσαν στο χωριό Καμένιτσε στα σύνορα Ανατολικής Γερμανίας και της σημερινής Τσεχίας.

Οι διασώστες εντόπισαν την 22χρονη κοπέλα. Είχε σπασμένα χέρια, πόδια και κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις. Έμεινε σε κώμα πολλές μέρες και παράλυτη για μήνες, αλλά τελικά συνήλθε. Τότε όμως δεν θυμόταν τίποτα. Οι γιατροί που την έσωσαν της εξήγησαν τι είχε συμβεί. Η Βέσνα σοκαρίστηκε αλλά δεν απέκτησε κάποιο μετατραυματικό σοκ από την εμπειρία. Λέγεται ότι ποτέ δεν ανέκτησε τις μνήμες εκείνης της ημέρας.

Ακολούθησαν πολλές χειρουργικές επεμβάσεις και κατάφερε να περπατήσει ξανά. Μετά την ανάρρωσή της συνέχισε να δουλεύει στην ίδια αεροπορική εταιρεία, ως προσωπικό εδάφους αυτή τη φορά.

«Όποτε σκέφτομαι το δυστύχημα, έχω ένα έντονο και βαρύ συναίσθημα ενοχής που κατάφερα κι επέζησα μόνο εγώ», τονίζει η ίδια, καταλήγοντας πως «ώρες ώρες σκέφτομαι πως ίσως θα ήταν καλύτερο να μην είχα επιζήσει».

Τα σενάρια και οι ευθύνες

Η τότε γιουγκοσλαβική κυβέρνηση επέρριψε την ευθύνη σε Κροάτες εθνικιστές τρομοκράτες, μέλη του Εθνικού Κινήματος της Κροατίας, που αποζητούσαν τη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας και την ανάδειξη της Κροατίας ως ανεξάρτητο κράτος. Το 2009 όμως, μετά από καινούργια στοιχεία που προέκυψαν θεωρήθηκε πως η έκρηξη της μοιραίας πτήσης JAT 367 ίσως να έγινε έπειτα από κατάρριψη του αεροσκάφους με πύραυλο, ο οποίος το χτύπησε «κατά λάθος», κατά τη διάρκεια μιας στρατιωτικής άσκησης της πρώην Τσεχοσλοβακίας.

Για τον λόγο αυτό, δύο Τσέχοι δημοσιογράφοι αμφισβητούν το «θαύμα» εκείνης της ημέρας, και αποδίδουν τη σωτηρία της Βέσνα Βούλοβιτς σε άλλο παράγοντα. Οι δυο ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το γιουγκοσλαβικό αεροσκάφος χτυπήθηκε μεν πάνω από τσεχοσλοβακικό έδαφος, αλλά έχασε πολύ ύψος και τελικά διαλύθηκε όχι στα 11.000, αλλά μόλις στα 800 μέτρα πάνω από το έδαφος, ύψος από το οποίο έπεσαν οι επιβαίνοντες.

Παρά τις εξονυχιστικές έρευνες για το ατύχημα, ποτέ δεν έγινε δυνατό να εξακριβωθεί με βεβαιότητα ποιος και γιατί ανατίναξε το αεροσκάφος της μοιραίας πτήσης.

Τιμές ηρωίδας και βραβείο Γκίνες

Πίσω στην χώρα της, την υποδέχθηκαν ως εθνική ηρωίδα. Της δόθηκε το προσωνύμιο «η ηρωίδα του Ψυχρού Πολέμου» και τιμήθηκε από τον τότε Γιουγκοσλάβο ηγέτη, Τίτο.

Μερικά χρόνια αργότερα, της αποδόθηκε επίσημα το βραβείο Γκίνες, για το ρεκόρ της επιβίωσης από τη μεγαλύτερη πτώση στην ιστορία. Η ευρέως αποδεκτή εξήγηση που έχει δοθεί για το πώς κατάφερε να επιζήσει από τα 33.000 πόδια βασίζεται σε μια σειρά από συμπτώσεις.

Την ώρα της έκρηξης, η Βέσνα Βούλοβιτς βρισκόταν στο πίσω μέρος του αεροπλάνου. Εκεί, ένα από τα καρότσια που μετέφεραν το φαγητό έπεσε πάνω της και την κόλλησε στον τοίχο, με αποτέλεσμα να εμποδίσει την πτώση της εκτός του αεροσκάφους. Έτσι, όταν έγινε η πρόσκρουση της ουράς του αεροσκάφους πάνω στη βουνοπλαγιά, τα χιόνια συνέβαλαν στο να εξομαλυνθεί η σύγκρουση και το κομμάτι όπου βρισκόταν η Βέσνα να γλιστρήσει πιο απαλά μέσα στο έδαφος.

Υπάρχει όμως ακόμα ένα σενάριο γύρω από το θαύμα της επιβίωσής της. Με ιστορικό χαμηλής αρτηριακής πίεσης, ο Βέσνα γνώριζε ότι ήταν απίθανο να περάσει τις ιατρικές εξετάσεις. Έτσι λοιπόν, πριν τις εξετάσεις, ήπιε πολλά φλιτζάνια καφέ, ελπίζοντας ότι θα κρατούσε την αρτηριακή πίεση σε αρκετά υψηλά επίπεδα. Και λειτούργησε.

Μετά το ατύχημα και τις έρευνες οι γιατροί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτό που θα της στερούσε το επάγγελμα που τόσο αγαπούσε, ίσως τελικά ήταν κι αυτό που της έσωσε τη ζωή. Πίστευαν ότι η χαμηλή αρτηριακή πίεση εμπόδισε την καρδιά της να εκραγεί όταν η Βέσνα έπεσε στην πλαγιά του βουνού.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής της τα πέρασε αρκετά φτωχικά. Είχε άρνηση να μιλήσει για το περιστατικό, ακόμη κι όταν της έκαναν προτάσεις παγκοσμίου φήμης ονόματα όπως η Όπρα Γουίνφρεϊ και το BBC. Κάποιοι λένε ότι λόγω της αμνησίας δεν θυμόταν τίποτα από εκείνη τη μέρα, ούτε από την συντριβή ούτε από την έκρηξη.

Η Βέσνα Βούλοβιτς έγινε αισιόδοξο σύμβολο τύχης, αν και εκείνη είχε διαφορετική άποψη για αυτό.

Έλεγε ότι ποτέ δεν αισθάνθηκε τυχερή που επέζησε εκείνη τη μέρα. «Τυχερή θα ήμουν αν δεν είχα ανέβει ποτέ σε εκείνο το αεροπλάνο». Μια συνέντευξη το 1973, που αναδημοσιεύτηκε από το μη κερδοσκοπικό ψηφιακό αρχείο Yugopapir, την παρομοίαζε με την πρασινομάτα της γάτα, Cicka, που είχε επίσης ιστορικό επιβίωσης πολλών πτώσεων από μεγάλα ύψη.

Σε άλλη συνέντευξη, είπε ότι το δυστύχημα κατέστρεψε και τις δικές τους ζωές εκτός από τη δική της.

Η Βέσνα Βούλοβιτς άφησε την τελευταία της πνοή το 2016, σε ηλικία 66 ετών από καρδιακή προσβολή. Η είδηση του θανάτου της, έγινε δεκτή με μια μείξη νοσταλγίας και λύπης.