Η άνοδος και η πτώση της Creta Farms

«Η σημερινή συγκυρία είναι ενδιαφέρουσα και ελπιδοφόρος. Τα θετικά μηνύματα που εκπέμφθηκαν από το χθεσινό Eurogroup συμπίπτουν με την ανακοίνωση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) της υπογραφής του πρώτου επενδυτικού σχεδίου στην Ελλάδα στο πλαίσιο του σχεδίου Γιούνκερ. Η υπογραφή αυτή αποτελεί ισχυρή ένδειξη εμπιστοσύνης τόσο της τράπεζας όσο και του ιδιώτη επενδυτή στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, κάτι το οποίο σίγουρα προμηνύει την είσοδο της Ελλάδας σε έναν κύκλο ανάκαμψης και ανάπτυξης».

Ηταν μια ηλιόλουστη μέρα του Μαΐου του 2016, τότε ακόμη που η Ελλάδα αποτελούσε κεντρικό θέμα του Eurogroup, και στον τελευταίο όροφο του ξενοδοχείου Χίλτον ο τότε υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού Γιώργος Σταθάκης προέβαινε στις παραπάνω δηλώσεις. Η υπογραφή αφορούσε τη συμφωνία ανάμεσα στην ΕΤΕπ και την Creta Farms –με υπογράφοντες από την πλευρά της ΕΤΕπ τον αντιπρόεδρό της Τζόναθαν Τέιλορ και από την πλευρά της Creta Farms τον πρόεδρό της Μάνο Δομαζάκη– για τη δανειοδότηση της δεύτερης από την πρώτη με 15,33 εκατ. ευρώ. Ηταν το πρώτο έργο που χρηματοδοτούσε το σχέδιο Γιούνκερ στην Ελλάδα και η ατμόσφαιρα ήταν κάτι παραπάνω από πανηγυρική. Το πάρτι μετά τις υπογραφές μεταφέρθηκε στον παρακείμενο χώρο, στο Galaxy, με τους αδελφούς Δομαζάκη να είναι αγαπημένοι και περιχαρείς.

Ολα άλλαξαν

Κάτι λιγότερο από τέσσερα χρόνια μετά, τίποτα δεν είναι πια ίδιο: ελάχιστα ασχολούνται με την Ελλάδα στις συνεδριάσεις του Eurogroup, το υπουργείο έχει μετονομασθεί σε Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ο Γ. Σταθάκης δεν είναι πλέον υπουργός, αλλά ούτε και ο Τζ. Τέιλορ αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ. Ακόμη και το Galaxy έκλεισε προσωρινά πριν από λίγες ημέρες προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες εργασίες ώστε δίπλα του να λειτουργήσει το εστιατόριο Funky Gourmet. Ο Μάνος Δομαζάκης έχει να μιλήσει με τον αδελφό του Τάκη περίπου κάνα χρόνο και δεν είναι πλέον πρόεδρος της Creta Farms.

Η Creta Farms άραγε υπάρχει; Στην πραγματικότητα όχι, καθώς από τα τέλη της άνοιξης του 2019 υπολειτουργεί, ενώ, αν και όταν επικυρωθεί από το Πρωτοδικείο Ρεθύμνου η συμφωνία εξυγίανσης που υπεγράφη αργά το βράδυ της Τρίτης, η Creta Farms δεν θα υπάρχει πια. Το ισχυρό –τουλάχιστον μέχρι πριν από λίγους μήνες– σήμα θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε προϊόντα, όμως θα ανήκει πλέον στην εταιρεία Impala Hellas, συμφερόντων Δημήτρη Βιντζηλαίου. Οσο για την ΕΤΕπ, τα μόνα χρήματα που μάλλον θα καταφέρει να λάβει πίσω είναι 383.283 ευρώ, και αυτά σε 40 τριμηνιαίες δόσεις, ενώ τα υπόλοιπα 14,9 εκατ. ευρώ –για τα οποία δεν υπάρχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις– θα πρέπει να τα διεκδικήσει από τους αδελφούς Δομαζάκη.

Αυτή είναι μία μόνο και ίσως όχι η σημαντικότερη πτυχή στην «υπόθεση Creta Farms», ενδεικτική όμως των στρεβλώσεων, των ολιγωριών και των λανθασμένων χειρισμών που βαρύνουν πολλά εμπλεκόμενα μέρη και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η περίφημη συμφωνία εξυγίανσης προβλέπει ότι από τις συνολικές υποχρεώσεις της Creta Farms ύψους 162,94 εκατ. ευρώ, το διάδοχο σχήμα, η Impala Hellas, θα αναλάβει να πληρώσει 58,46 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου το 36% αυτών. Τα υπόλοιπα 104,48 εκατ. ευρώ θα παραμείνουν στην παλιά εταιρεία, στην Creta Farms, και στην ουσία δεν θα πληρωθούν ποτέ. Και αυτό, όχι μόνο διότι το ενεργητικό που παραμένει στην Creta Farms και το οποίο βάσει της συμφωνίας θα ρευστοποιηθεί από ειδικό εντολοδόχο για να ικανοποιηθούν οι πιστωτές, είναι υποπολλαπλάσιο των 104,48 εκατ. ευρώ. Η λογιστική του αξία είναι 22,48 εκατ. ευρώ, αλλά η αγοραία, η πραγματική του εμπορική αξία εντέχνως έχει αποκρυβεί από το κείμενο της συμφωνίας που δημοσιοποιήθηκε (βρίσκεται πλέον στην ιστοσελίδα της Creta Farms) σε αντίθεση με όλα τα άλλα στοιχεία που αφορούν το μεταβιβαζόμενο ενεργητικό, παθητικό κ.ο.κ. Αυτή αναμένεται να αναγράφεται στα παραρτήματα που θα συνοδεύουν τη συμφωνία και με βάση εκτιμήσεις κύκλων με γνώση της υπόθεσης, είναι στην ιδανικότερη περίπτωση μόλις 2 εκατ. ευρώ. 

Το 64% συνολικό «κούρεμα» υποχρεώσεων της Creta Farms είναι αναμφίβολα ένα βαρύ τίμημα για όλους τους πιστωτές, από τράπεζες έως τον ΕΦΚΑ, αλλά δεν φανερώνει όλη την πικρή αλήθεια. Πιο συγκεκριμένα, δεν φανερώνει το 97,5% «κούρεμα» στις απαιτήσεις των προμηθευτών, που δεν είχαν εμπράγματες εξασφαλίσεις και αποτελούν την πλειονότητα. Από 23,95 εκατ. ευρώ υποχρεώσεις προς προμηθευτές, στη νέα εταιρεία μεταφέρονται μόνο 598.775 ευρώ, ενώ αντίστοιχου ύψους «κούρεμα» προβλέπεται και για τις οφειλές της Creta Farms προς ΟΤΑ, ΔΕΚΟ κ.λπ. συνολικού ύψους 971.963 ευρώ. Η συμφωνία προβλέπει ακόμη εξόφληση από τη νέα εταιρεία μόλις του 39% των οφειλών (συνολικά δηλαδή 6 εκατ.) προς Δημόσιο και ΕΦΚΑ και αυτή σε 180 δόσεις.

«Βαθύ» κούρεμα

Την ώρα δε που αρκετές επιχειρήσεις αναζητούν πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση έστω και με λιγότερο ευνοϊκούς όρους, η συμφωνία προβλέπει «κούρεμα» των δανειακών υποχρεώσεων της Creta Farms κατά 63%. Οι πιστώτριες τράπεζες δεν συνυπογράφουν απλώς τη συμφωνία, αλλά είναι αυτές που συμμετείχαν από την πρώτη στιγμή στη διαδικασία εξεύρεσης επενδυτή και καθόρισαν σε σημαντικό βαθμό το τελικό κείμενο. Κατά πολλούς, μάλιστα, οι ευθύνες τους ξεκινούν πολύ νωρίτερα. Προχώρησαν σε δύο αναδιαρθρώσεις δανεισμού της Creta Farms, μία το 2014 και μία το 2018. Στο πλαίσιο της τελευταίας αναδιαρθρώθηκαν δάνεια συνολικού ύψους 94,82 εκατ. ευρώ και τότε είχε ενεχυριασθεί μόλις το 19% των μετοχών της εταιρείας, αν και τα προβλήματα στις σχέσεις μεταξύ των αδελφών Δομαζάκη είχαν αρχίσει να γίνονται γνωστά.

Οταν τον Ιούλιο του 2019 ο σημερινός υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Αδωνις Γεωργιάδης αναλάμβανε πρωτοβουλία για τη σωτηρία της Creta Farms, αρκετοί ήταν αυτοί που πίστεψαν ότι θα βρεθεί μια καλή λύση τόσο για τη συνέχιση της ύπαρξης της εταιρείας όσο και για την αποκατάσταση των κάθε λογής πιστωτών της. Τα γεγονότα τους διέψευσαν, όπως και τον κ. Σταθάκη τέσσερα χρόνια πριν.

Σε 11 χρόνια θα επιστρέψει στο 2018

Εντεκα ολόκληρα χρόνια θα απαιτηθούν, σύμφωνα με τις προβλέψεις του επιχειρηματικού σχεδίου που θα περιληφθεί στα παραρτήματα της συμφωνίας εξυγίανσης, για να φτάσει η διάδοχος της Creta Farms στα επίπεδα πωλήσεων που είχε η εταιρεία το 2018. Σύμφωνα με τον τελευταίο γνωστό ισολογισμό της κρητικής αλλαντοβιομηχανίας –ο οποίος λόγω των γνωστών γεγονότων δεν εγκρίθηκε ποτέ από γενική συνέλευση μετόχων και δεν έχει περιληφθεί στη συμφωνία εξυγίανσης–, το 2018 ο κύκλος εργασιών της Creta Farms είχε διαμορφωθεί σε 117,8 εκατ. ευρώ, ενώ η πρόβλεψη για το 2019 με βάση την πορεία της εταιρείας έως τον περυσινό Απρίλιο ήταν ότι θα «έτρεχε» με πολύ μεγαλύτερη ανάπτυξη, στηριζόμενη και σε νέα προϊόντα, όπως ο προψημένος γύρος. Το επιχειρηματικό σχέδιο προβλέπει ότι το ενδέκατο οικονομικό έτος –από την εφαρμογή της συμφωνίας εξυγίανσης– εκτιμάται ότι οι πωλήσεις θα φτάσουν τα 130,63 εκατ. ευρώ. Για το πρώτο έτος από την εφαρμογή της συμφωνίας εξυγίανσης προϋπολογίζονται πωλήσεις 46,66 εκατ.

Οι θέσεις εργασίας

Ερωτήματα υπάρχουν σχετικά με την τύχη των εργαζομένων, ο αριθμός των οποίων έχει μειωθεί σημαντικά σε σύγκριση με το 2018. Το 2018 απασχολούνταν 845 άτομα, ενώ από τη συμφωνία προκύπτει ότι πλέον απασχολούνται 584 εργαζόμενοι. Βάσει της συμφωνίας όλες οι συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας μεταφέρονται στη νέα εταιρεία. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι δεν θα προχωρήσει σε μείωση του προσωπικού ο νέος ιδιοκτήτης όταν αποκτήσει τον έλεγχο αυτής. Πηγές με γνώση της υπόθεσης επισημαίνουν ότι θέλει να εξορθολογίσει τη λειτουργία της. Σε πρόσφατες δηλώσεις του επικεφαλής της Impala Invest, θυγατρική της οποίας είναι η Impala Hellas, υποστήριξε, επίσης, ότι το σχέδιό του περιλαμβάνει συγχώνευση με την άλλη εταιρεία αλλαντικών που ελέγχει, τη «Λακωνική Τροφίμων». Υπενθυμίζεται ότι όταν το 2016 ο Δ. Βιντζηλαίος είχε αρχικά διεκδικήσει από κοινού με τον Σπύρο Θεοδωρόπουλο (του ομίλου Chipita) την αλλαντοβιομηχανία «Νίκας», ο σχεδιασμός προέβλεπε επίσης συγχώνευση της «Λακωνική Τροφίμων» με τη «Νίκας», κάτι που δεν συνέβη, αφού στη συνέχεια ο Σπ. Θεοδωρόπουλος συνέχισε μόνος του στην απόκτηση της «Νίκας». Για την ώρα, πάντως, στα ράφια των σούπερ μάρκετ μπορεί εδώ και μήνες να υπάρχουν λιγοστά προϊόντα της Creta Farms, αλλά τελευταία έχει ενισχυθεί η παρουσία των προϊόντων της «Λακωνική Τροφίμων».