Οι Έλληνες που εξερευνούν τα πέρατα του σύμπαντος
Εικονολήπτης: Χάρης Γκίκας
Από τότε που οι άνθρωποι άρχισαν να παρατηρούν τον ουρανό και να θαυμάζουν την αέναη κίνηση των ουράνιων σωμάτων, τα βασικά ερώτημα που ανέκυψαν και από τότε βασανίζουν τους πιο λαμπρούς «εγκεφάλους» ανά τον κόσμο είναι δύο. Αφενός ποιους νόμους ακολουθούν για να κινούνται με αυτές τις τροχιές και αφετέρου αν υπάρχουν πλανήτες με συνθήκες κατάλληλες να φιλοξενήσουν ζωή.
Στο πρώτο ερώτημα απάντησε πολύ εύστοχα τον 16ο αιώνα ο επονομαζόμενος «Νομοθέτης του ουρανού», Γερμανός αστρονόμος και μαθηματικός, Γιοχάνες Κέπλερ με τους περίφημους νόμους που αναφέρονται στην κίνηση των πλανητών γύρω από τον Ήλιο.
Στη δεύτερη ερώτηση, η απάντηση εναπόκειται σε μεγάλο βαθμό στην τεχνολογική εξέλιξη. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε πώς ήταν το 1969 με την αποστολή Apollo 11 που η ανθρωπότητα πάτησε για πρώτη φορά πάνω στη σελήνη.
Στις μέρες μας όμως τα δεδομένα είναι πολύ διαφορετικά. Κράτη και επιστήμονες από όλο τον κόσμο συνεργάζονται σε μία προσπάθεια να χαρτογραφήσουν το περιβάλλον και την έκταση της διαστημικής μας γειτονιάς προκειμένου να διαπιστώσουν αν υπάρχουν συνθήκες κατάλληλες να υποστηρίξουν ζωή, ακόμη και σε μικροβιακό επίπεδο.
Καταλυτικό ρόλο στο εγχείρημα αυτό διαδραμάτισε και συνεχίζει να διαδραματίζει ο πασίγνωστος ακαδημαϊκός-διαστημικός επιστήμονας Δρ. Σταμάτιος Κριμιζής, ο οποίος έχει συμμετάσχει στα σπουδαιότερα διαστημικά προγράμματα των Η.Π.Α. και της NASA, αλλά και της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, μεταξύ αυτών της εξερεύνησης στα «πέρατα του σύμπαντος» των «Voyager» 1 και 2.
Ακόμη μια σπουδαία αποστολή είναι αυτή του Κασσίνι-Χόιχενς, η οποία ξεκίνησε το 1997 και είχε σκοπό να εξερευνήσει τον γίγαντα αερίων Κρόνο και τους δορυφόρους του, Τιτάνα, Εγκέλαδο και Ευρώπη. Το διαστημόπλοιο αποτελούνταν από δύο βασικά στοιχεία: το σχεδιασμένο και κατασκευασμένο από την NASA Cassini Orbiter, καθώς και το συνοδευτικό σκάφος που ήταν σχεδιασμένο από την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία με το όνομα Χόιχενς.
Το Κασσίνι ήταν το πρώτο διαστημόπλοιο που τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο και το τέταρτο που επισκέφθηκε τον εν λόγω πλανήτη. Η εκτόξευση έγινε στις 15 Οκτωβρίου 1997 και, μετά από ένα μακρύ διαπλανητικό ταξίδι, τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο την 1η Ιουλίου 2004.
Στις 25 Δεκεμβρίου 2004 το Χόιχενς αποχωρίστηκε από το κυρίως σώμα του Κασσίνι και στη συνέχεια, έφθασε στον δορυφόρο του Κρόνου, Τιτάνα, στις 14 Ιανουαρίου 2005, όπου εισχώρησε στην ατμόσφαιρα του και προσεδαφίστηκε στέλνοντας πληροφορίες πίσω στη Γη. Στις 18 Απριλίου 2008, η NASA ανακοίνωσε μια διετή παράταση της χρηματοδότησης για τις λειτουργίες της αποστολής αυτής, οπότε και η αποστολή μετονομάσθηκε σε Cassini Equinox γιατί θα εξερευνούσε το περιβάλλον του Κρόνου κατά την εαρινή ισημερία του 2009. Η αποστολή παρατάθηκε εκ νέου τον Φεβρουάριο του 2010 και ολοκληρώθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2017.
Την ομάδα που ήταν υπεύθυνη για το σχεδιασμό, την κατασκευή, και τη συλλογή στοιχείων αποτελούσαν 16 ευρωπαϊκές χώρες και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Στην ομάδα του κ. Κριμιζή συμμετέχουν εξαιρετικοί Έλληνες επιστήμονες οι οποίοι με την κατάρτιση και εξειδίκευσή τους βοήθησαν στην εξέλιξη της έρευνας ανοίγοντας νέους δρόμους στην κατανόηση των, μέχρι πρότινος άγνωστων, εξωγήινων κόσμων. Δύο από αυτούς είναι οι ερευνητικοί συνεργάτες του Γραφείου Διαστημικής Έρευνας και Τεχνολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, Νίκος Σέργης και Κώστας Διαλυνάς.
Οι δύο ερευνητές μίλησαν στο zougla.gr για την εξερεύνηση του διαστήματος από το Κασσίνι και τα Voyager, το σχήμα της Ηλιόσφαιρας το οποίο είναι τελικά τελείως διαφορετικό από αυτό που νομίζουμε, ενώ απάντησαν και στην ερώτηση αν σε κάποια από τα «φεγγάρια» του Κρόνου έχουν βρεθεί στοιχεία που θα δικαιολογούσαν την ανάπτυξη ζωής.
Οι απαντήσεις στις συνεντεύξεις που ακολουθούν…
Δείτε τη συνέντευξη του Δρ. Νίκου Σέργη, Ερευνητή στο Γραφείο Διαστημικής Έρευνας και Τεχνολογίας της Ακαδημίας Αθηνών και μέλους της επιστημονικής ομάδας Cassini/MIMI για την αποστολή του Κασσίνι, τις σπουδαίες ανακαλύψεις του για τον Κρόνο και τους δορυφόρους του, και, τελικά, την κινηματογραφική καταστροφή του…
Δείτε τη συνέντευξη του Δρ. Κώστα Διαλυνά, Eρευνητή του Γραφείου Διαστημικής Έρευνας και Τεχνολογίας της Ακαδημίας Αθηνών και μέλους της επιστημονικής ομάδας Cassini/MIMI για τη συνεισφορά του στην σπουδαία ανακάλυψη της NASA όσον αφορά στην Ηλιόσφαιρα (που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Astronomy στις 24 Απριλίου 2017) και τις προσδοκίες της ανθρωπότητας από τις δύο αποστολές Voyager:
Δείτε ακόμη: