Η περιπετειώδης ιστορία της πινακίδας του Χόλιγουντ

Είναι βλέπετε το ίδιο το σύμβολο της αμερικανικής κινηματογραφικής παντοδυναμίας, το μεγαθήριο που σηματοδοτεί τη λάμψη και το μεγαλείο του κόσμου του σινεμά.

Και πόσο ταιριαστό είναι αλήθεια πως το Hollywood Sign, όπως το λένε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, σκαρώθηκε ως διαφημιστική εκστρατεία για ένα οικιστικό πλάνο που λεγόταν… Hollywoodland!

Σε τελική ανάλυση, παρά την εφήμερη λάμψη του σινεμά, η κτηματομεσιτική ήταν και παραμένει ο κινητήριος μοχλός της μικροοικονομίας του Χόλιγουντ.

Το μέρος λοιπόν όπου όλα είναι πιθανά, εκεί που πραγματώνονται τα όνειρα και καταστρέφονται οι καριέρες με το τσουβάλι, έχει μια πινακίδα που είναι λες πλασμένη με τα ίδια τα μαγικά υλικά του κινηματογράφου.

Για να δούμε την αξιομνημόνευτη πραγματικά ιστορία της…

Η πινακίδα του Χόλιγουντ είναι λίγο νεότερη από το ίδιο το Χόλιγουντ

Ήταν οι Harvey και Daeida Wilcox αυτοί που ίδρυσαν τον οικισμό του Χόλιγουντ το 1887, ως ένα ερημικό καταφύγιο για τα μέλη του κοινωνικού κινήματος που απέφευγαν την κατανάλωση αλκοόλ (temperance movement). Κανείς δεν ξέρει πώς προέκυψε το όνομα, αν και θεωρίες κυκλοφορούν ένα σωρό.

Όπως κι αν έχει, το Χόλιγουντ έγινε επισήμως δήμος το 1903 και συγχωνεύτηκε με το Λος Άντζελες το 1910. Την επόμενη χρονιά, μετακόμισε εκεί και το πρώτο κινηματογραφικό στούντιο, στην ηλιόλουστη Καλιφόρνια.

Άλλο ένα δυτικό σύνορο των ΗΠΑ ήταν άλλοτε, ένα απέραντο βοσκοτόπι για γελαδάρηδες και ένας παιδότοπος για τους παράνομους και τους κατατρεγμένους. Μόνο όταν μετακόμισε εκεί η αμερικανική κινηματογραφία άρχισε να θυμίζει κανονική πόλη. Μέχρι το 1912, οι ιδανικές συνθήκες της περιοχής για το νέο μέσο, το οποίο ήταν ακόμα στα σπάργανα, έφεραν εκεί καμία 15αριά ανεξάρτητα στούντιο που γύριζαν φιλμάκια με το τσουβάλι. Οι αχυρώνες έγιναν πλατό και η παλιά ηρεμία του Χόλιγουντ ήταν παρελθόν.

Δεν ήταν βέβαια μόνο ο ήλιος της Καλιφόρνια που έφερνε εκεί τους κινηματογραφιστές, αλλά και ο… Τόμας Έντισον. Βλέπετε ο αμερικανός πατέρας του σινεμά μήνυε ήδη από το 1897 όποιον γύριζε ταινίες, καθώς θεωρούσε πως του έκλεβε την πατέντα, το κινητοσκόπιο, κι έτσι οι κινηματογραφικοί αυτοί «πειρατές» αναγκάστηκαν να φύγουν νύχτα από το Νιου Τζέρσεϊ, να μετακομίσουν στην Κούβα αρχικά και να εγκατασταθούν τελικά στο ξεχασμένο από τον Θεό βοσκοτόπι της Καλιφόρνια.

Μέχρι το 1915, το Χόλιγουντ έσφυζε από ζωή, με επίδοξους ηθοποιούς να οργώνουν τους δρόμους και νεαρές σταρλετίτσες να προσπαθούν να πιάσουν την καλή. Οι εταιρίες παραγωγής ξεφύτρωναν σαν μανιτάρια, καθώς 40 εκατ. Αμερικανοί πήγαιναν τώρα τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα στον κινηματόγραφο.

Η άνοδος μιας νέας αριστοκρατίας, αυτής των κροίσων του σινεμά, σήμαινε φυσικά και τη δραστική ανοικοδόμηση της κωμόπολης. Παλάτια στήνονταν τώρα στο άλλοτε αγροτικό Χόλιγουντ και ο οικιστικός πυρετός είχε χτυπήσει για τα καλά την περιοχή.

Τότε, το 1923, ο εκδότης των «Los Angeles Times», Harry Chandler, αποφάσισε να επενδύσει σε ένα κτηματομεσιτικό πλάνο για μια σειρά οικισμών για τη μεγαλοαστική τάξη. «Hollywoodland» το είπανε και για να το προωθήσουν, ο εκδότης και οι συνεργάτες του έβγαλαν από την τσέπη τους 21.000 δολάρια (πάνω από 250.000 δολάρια σε σημερινές τιμές) για μια γιγαντιαία υπαίθρια διαφήμιση.

Μια σειρά από 13 λευκά μεταλλικά γράμματα τεραστίων διαστάσεων (13 μέτρα το καθένα!), που δένονταν μεταξύ τους μέσω ενός πολύπλοκου πλέγματος από σκαλωσιές, σωλήνες, σύρματα και τηλεφωνικούς στύλους και φεγγοβολούσαν όλη νύχτα με τη βοήθεια 4.000 λαμπτήρων. Και φεγγοβολούσαν σε 4 στάδια, πρώτα το «Holly», μετά το «Wood», μετά το «Land» και στο τέλος όλη η λέξη, «Hollywoodland».

Το εφέ είχε τρομακτική απήχηση, καθώς δεν υπήρχαν ακόμα τα φαντασμαγορικά σόου του Λας Βέγκας. Οι εφημερίδες της εποχής το λάτρεψαν, απ’ όπου μαθαίνουμε πως η πινακίδα ήταν στη θέση της και δούλευε ήδη μέσα στο 1923. Πότε ακριβώς, παίζεται! Όπως παίζεται και η ίδια η ιστορία της κατασκευαστικής/κτηματομεσιτικής Hollywoodland Real Estate. Τι έφτιαξε κι αν έφτιαξε, εξαρτάται από ποιον θα ρωτήσεις.

Η πινακίδα έγινε πάντως το καμάρι της πολύβουης πόλης και ένα σωρό δρώμενα διοργανώνονταν προς τιμή της. Στις 30 Δεκεμβρίου 1923, ας πούμε, ο αστέρας της εποχής Harry Neville έκανε ένα επικό ταξίδι ως τα λευκά γράμματα για να δει αν μπορούσες να τα φτάσεις με μηχανοκίνητο μέσο από τον κατσικόδρομο που οδηγούσε εκεί. Κι αν θα δούλευαν τα φρένα στο κατέβασμα!

Το Χόλιγουντ είχε πια τον δικό του φάρο, που θα το οδηγούσε ώσπου να γίνει πραγματική μητρόπολη…

Η πινακίδα και η τηλεόραση

Don Lee τον λέγανε και ήταν ο κλασικός επιχειρηματίας με «μύτη» για τις ευκαιρίες. Cadillac πουλούσε στην Καλιφόρνια στη δεκαετία του 1920 ως ο αποκλειστικός αντιπρόσωπός της και το 1926 μεταπήδησε και στο ραδιόφωνο, αγοράζοντας σταθμούς με το κιλό στη Δυτική Ακτή.

Το 1930 είδε άλλη μια ευκαιρία, μια τεχνολογία που υποσχόταν μεν πολλά, αλλά για την ώρα δεν είχε αποδείξει τη δύναμή της. Έφτιαξε μια ομάδα και άρχισε να πειραματίζεται με την τηλεόραση και τον Δεκέμβριο του 1931 είχε πανέτοιμο ένα από τα πρώτα κανάλια της Ιστορίας (W6XAO). Που μετέδωσε ζωντανά το πρώτο δελτίο ειδήσεων του κόσμου, τον σεισμό της Καλιφόρνια του 1933, και την πρώτη ποτέ σαπουνόπερα.

Το μόνο πρόβλημα; Η περιορισμένη εμβέλεια. Κι έτσι το 1938 αγόρασε 20 στρέμματα γης πίσω ακριβώς από την πινακίδα του Χόλιγουντ, για να χτίσει τον νέο τηλεοπτικό σταθμό του και έναν πύργο με κεραίες. Όταν ολοκληρώθηκε το 1939, ήταν ο ψηλότερος πύργος τηλεόρασης του κόσμου, ξεπερνώντας τα 90 μέτρα!

Το μόνο πρόβλημα; Ότι έκανε την πινακίδα να μοιάζει μικροσκοπική. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο το κανάλι άλλαξε έδρα, οι εγκαταστάσεις παρέμειναν ωστόσο και σήμερα το κτίριο λειτουργεί ο Δήμος του Λος Άντζελες…

Η ηθοποιός που αυτοκτόνησε

Μπορεί να συμβολίζει το αμερικανικό όνειρο και το star system, η πινακίδα αντιπροσωπεύει όμως και τις γκρεμισμένες προσδοκίες. Την άνοιξη του 1932, η θεατρική ηθοποιός Peg Entwistle μετακόμισε από τη Νέα Υόρκη στο Λος Άντζελες για να κυνηγήσει την κινηματογραφική καριέρα.

Έκλεισε συμβόλαιο για μια ταινία, έκανε αυτή τη μία ταινία και μετά σιωπή. Εκείνο τον Σεπτέμβριο, η 24χρονη ανέβηκε με μια παρατημένη σκάλα στο γράμμα «H» του Hollywoodland και πήδηξε στο κενό. Το άψυχο σώμα της εντοπίστηκε αργότερα σε μια χαράδρα από κάτω.

Και μιας η Ιστορία έχει μια τραγική αίσθηση του χιούμορ, ένα γράμμα τής είχε ήδη ταχυδρομηθεί από την εταιρία παραγωγής Beverly Hills Playhouse που της έδινε τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια ταινία για μια νεαρή κοπέλα που αυτοκτονεί. «Hollywood Sign Girl» την αποκάλεσαν οι εφημερίδες…

Πώς χάθηκαν τα 4 τελευταία γράμματα του Hollywoodland

Όσο ζούσε η Hollywoodland, η κτηματομεσιτική, η συντήρηση της πινακίδας γινόταν ανελλιπώς. Όλα σταμάτησαν ωστόσο όταν η εταιρία φαλίρισε στη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930. Το γράμμα «H» είχε πέσει και κανείς δεν ήταν διατεθειμένος να το σηκώσει. Τώρα στο Χόλιγουντ σε καλωσόριζε ένα… «ollywoodland».

Ο δήμος αποφάσισε στα μέσα της δεκαετίας του… 1940 να αγοράσει την πινακίδα από τον παλιό της ιδιοκτήτη. Τελικά πέρασε στη δικαιοδοσία του ήρεμα και διακριτικά, μόνο που η Υπηρεσία Πρασίνου και Πάρκων ήθελε τώρα να την κατεβάσει. Επενέβη ευτυχώς το Συμβούλιο Επορίου του Χόλιγουντ και σταμάτησε μεν την κατεδάφιση το 1949, την ώρα που αποκατάστησε όμως τα γράμματα, τα 4 τελευταία τα… ξέχασε!

Κανείς δεν ξέρει με ποιο σκεπτικό συνέβη αυτό ή ποιος ήταν πίσω από την παράξενη απόφαση. Μια απόφαση που σηματοδότησε τη μετάβαση από διαφημιστική ρεκλάμα για σπίτια σε ορόσημο μιας πόλης…

Περιπέτειες και πάλι περιπέτειες

Παρά τη γενναία αποκατάστασή της το 1949, η ταμπέλα ξεχάστηκε και πάλι και με τα χρόνια έχασε τη λάμψη της. Το τρίτο «o», για παράδειγμα, έλειπε πια, αποτέλεσμα βανδαλισμού, ενώ και η βάση του δεύτερου «l» ήταν καμένη, σε άλλη μια φάρσα πιτσιρικάδων.

Κι εδώ μπαίνει στην ιστορία μας ο θείος Χιου, ο ιδιοκτήτης του «Playboy» Χιου Χέφνερ, ο οποίος το 1978 έδινε άλλο ένα ξακουστό πάρτι στη βίλα του. Εκεί συζήτησε το θέμα με καλούς φίλους και ο ίδιος και 8 από αυτούς, μεταξύ τους και ο Άλις Κούπερ, έβγαλαν από την τσέπη τους 28 χιλιάρικα ο καθένας για να τη συντηρήσουν εκ νέου από ένα γράμμα.

Τρεις μήνες πέρασαν και το βουνό έμενε φαλακρό σε κείνο το σημείο ώσπου να στηθεί και πάλι η ταμπέλα. Η νέα πινακίδα είχε τις ίδιες ακριβώς διαστάσεις με την παλιά, ήταν όπως πιο γερή κατασκευή, με χαλύβδινα στηρίγματα τώρα και 194 τόνους σκυροδέματος και σμάλτου.

Έκτοτε συντηρείται όταν κρίνεται απαραίτητο, με το πιο πρόσφατο face lift να λαμβάνει χώρα τον Δεκέμβριο του 2013.

Ίσως έχετε δει κάποια στιγμή μια πινακίδα που μοιάζει με την πραγματική και έγραφε… «Hollyweed». Ήταν η πραγματική! Πρωτοχρονιά του 1976, ο σπουδαστής Danny Finegood και η παλιοπαρέα του ανέβηκαν ως εκεί με μερικά ρολά λευκού και μαύρου υφάσματος.

Με τα οποία έκαναν την πινακίδα να γράφει Hollyweed, γιορτάζοντας τον πολιτειακό νόμο που αποποινικοποιούσε ουσιαστικά την κατοχή μικροποσότητας μαριχουάνας. Είπε πως αυτή ήταν η εργασία του στο μάθημα καλλιτεχνικών στο πανεπιστήμιο και ο καθηγητής τού έβαλε άριστα!

Μόνο που ο δημιουργικός βάνδαλος Finegood δεν θα σταματούσε εδώ, πειράζοντας το σύμβολο του Χόλιγουντ άλλες τρεις φορές. Ένα Πάσχα την έκανε να γράφει «Holywood», «Ollywood» όταν ο Oliver North κατέθεσε για την εμπλοκή του στην παράνομη πώληση όπλων στο Ιράν και τη χρηματοδότηση των Κόντρας της Νικαράγουα και «Oil War» τελικά για να διαμαρτυρηθεί για τον Πόλεμο του Κόλπου.

«Holywood» ξανάγραψε η πινακίδα το 1987, τώρα με επίσημη σφραγίδα, για να εορταστεί η επίσκεψη του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’.

Ο Finegood δεν ήταν ο μόνος που τη χρησιμοποίησε για συνθήματα, καθώς το ίδιο έχουν κάνει οπαδοί κολεγιακών ομάδων, ακόμα και πολιτικοί υποστηρικτές του ανεξάρτητου προεδρικού υποψηφίου Ross Perot το 1996. Άλλοι πάλι έχουν ρίξει κάτω γράμματα, έκαναν γκραφίτι και άφησαν το σημάδι τους με κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο.

Ως αποτέλεσμα όλων αυτών των καμωμάτων, η πρόσβαση απαγορεύεται πλέον στην πινακίδα και κάμερες ασφαλείας αναλαμβάνουν πια να διαφυλάξουν την τάξη. Πλάι στον φράχτη με το συρματόπλεγμα, τους αισθητήρες κίνησης και τα μικρόφωνα!

Από το 1973, η πινακίδα του Χόλιγουντ κατέχει καθεστώς επίσημου μνημείου από τον Δήμο του Λος Άντζελες. Η τελετή καταστράφηκε όμως καθώς η πυκνή ομίχλη δεν άφησε την παλιά σταρ του βωβού, Γκλόρια Σουάνσον, να κάνει τα τυπικά.

Το 2003, η πινακίδα γιόρτασε τα 80 της χρόνια με πάσα επισημότητα και μια στρατιά από celebrities έδωσαν το δυναμικό «παρών». Δέκα χρόνια αργότερα, στην 90ή επέτειο του 2013, το Hollywood Sign Trust ξόδεψε μερικές δεκάδες χιλιάδες δολάρια για μια δραστική αποκατάσταση.

Κι όμως, βίλες απείλησαν κάποια στιγμή να την καταπιούν

Ο εκκεντρικός κροίσος Χάουαρντ Χιουζ αγόρασε 138 στρέμματα δυτικά της πινακίδας το 1940 με σκοπό να χτίσει εκεί μια τεραστίων διαστάσεων έπαυλη για κείνον και τη σύντροφό του, Τζίντζερ Ρότζερς. Εκείνη τον χώρισε όμως εντωμεταξύ και το σχέδιο ναυάγησε.

Το 2002 η έκταση πωλήθηκε σε επενδυτική εταιρία του Σικάγο, η οποία σκόπευε να χτίσει μια σειρά από μέγαρα που θα σκέπαζαν ολότελα την πινακίδα! Για να μη συμβεί αυτό, κινηματογραφικά στούντιο, ηθοποιοί, διασημότητες και μεγιστάνες κινητοποιήθηκαν αλλόφρονες και κατάφεραν να μαζέψουν αυτά τα 12,5 εκατ. δολάρια που ζητούσε η εταιρία για να τους πουλήσει την έκταση.

Την οποία αγόρασαν και δώρισαν στον δήμο με τη σημείωση να γίνει προστατευόμενο πάρκο και να παραμείνει έτσι στο διηνεκές. Ο Χιου Χέφνερ έδωσε και πάλι τον οβολό του, αυτή τη φορά 900.000 δολάρια…