Οι στατίνες το νέο «όπλο» κατά του καρκίνου του μαστού;

Η μείωση της χοληστερόλης θα μπορούσε να αποτρέψει την υποτροπή πολλών καρκίνων του μαστού. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι στατίνες – τα ευρέως συνταγογραφούμενα φάρμακα για τη χοληστερόλη- θα μπορούσαν να προστεθούν στο θεραπευτικό οπλοστάσιο των ογκολόγων, σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική έρευνα, με τη συμμετοχή μιας ελληνίδας ερευνήτριας.
         
Η μελέτη δείχνει ότι ορισμένοι όγκοι του μαστού παράγουν ένα μόριο από χοληστερόλη (25-ΗC), το οποίο μιμείται τα οιστρογόνα και έτσι ενθαρρύνει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Αν και η παραγωγή χοληστερόλης από τους όγκους δεν είναι η μόνη αιτία που οι θετικοί σε υποδοχείς οιστρογόνων καρκίνοι υποτροπιάζουν, είναι ενθαρρυντική η προοπτική της προσθήκης των στατινών στις θεραπευτικές επιλογές.

         

Όμως προηγουμένως η χρησιμότητα των στατινών πρέπει να επιβεβαιωθεί από νέα έρευνα και να γίνουν κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Λέσλι-Αν Μάρτιν του Ινστιτούτου Ερευνών για τον Καρκίνο (ICR) στο Λονδίνο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Breast Cancer Research”, σύμφωνα με τις βρετανικές «Γκάρντιαν» και «Τέλεγκραφ», εμφανίσθηκαν αισιόδοξοι.

         

Στην ερευνητική ομάδα -και μάλιστα ως πρώτη συγγραφέας της σχετικής δημοσίευσης- συμμετέχει η ελληνίδα μοριακή βιολόγος Νικιάνα Σιμιγδαλά, η οποία αποφοίτησε από το Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης το 2006, πήρε το διδακτορικό της από το ΕΤΗ και το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης το 2012 και σήμερα είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Ερευνών για τον Καρκίνο του Λονδίνου.

         

Η συχνότερη μορφή καρκίνου του μαστού (περίπου το 80% των συνολικών περιστατικών) χρησιμοποιεί τα οιστρογόνα για την ανάπτυξή του. Στις περιπτώσεις αυτές, τα κύτταρα του μαστού έχουν περισσότερους υποδοχείς οιστρογόνων, πράγμα που διευκολύνει τον πολλαπλασιασμό των όγκων.

         

Τα αντικαρκινικά φάρμακα όπως το tamoxifen σταματούν την τροφοδοσία των όγκων, μπλοκάροντας τους υποδοχείς οιστρογόνων, άλλα φάρμακα όπως οι αναστολείς αρωματάσης μειώνουν το επίπεδο των εν λόγω ορμονών και κάποια (fulvestrant) καταστρέφουν τελείως τους υποδοχείς οιστρογόνων. Όμως συχνά αυτοί οι καρκίνοι αναπτύσσουν αντίσταση στη θεραπεία και οι ασθενείς υποτροπιάζουν.

         

Σε αυτό το πρώιμο ακόμη στάδιο της έρευνας, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα καρκινικά κύτταρα, απουσία οιστρογόνων, παράγουν εναλλακτικά «καύσιμα» με τη μορφή ενός μορίου χοληστερόλης. Όταν ανεστάλη η παραγωγή της χοληστερόλης, η ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων επιβραδύνθηκε κατά 30% έως 50%.

         

Η χοληστερόλη λαμβάνεται από τις τροφές, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της παράγεται από το ίδιο το σώμα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η σημασία της χοληστερόλης ενισχύεται από δύο άλλες μελέτες, που έχουν βρει ότι η ενεργοποίηση ορισμένων γονιδίων σχετικών με την παραγωγή χοληστερόλης στον οργανισμό, συνδέεται με την μειωμένη ανταπόκριση του ασθενούς στα αντικαρκινικά φάρμακα.

         

Όλες αυτές οι έρευνες πείθουν πλέον ορισμένους επιστήμονες ότι μερικοί καρκίνοι του μαστού συνεχίζουν να επιβιώνουν, ακόμη και χωρίς οιστρογόνα, χάρη στη χοληστερόλη. Συνεπώς στην περίπτωση αυτή θα βοηθούσε, εάν μέσω των στατινών μειωνόταν η παραγωγή της χοληστερόλης. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι αυτό μπορεί να μειώσει έως κατά το ήμισυ την πιθανότητα να επανεμφανισθεί ο καρκίνος του μαστού μέσα στην επόμενη δεκαετία.