ΙΟΒΕ: Κίνητρα για επενδύσεις στην κεφαλαιαγορά

Τρία μέτρα πολιτικής για την ενίσχυση της αποταμίευσης με μοχλό την κεφαλαιαγορά πρότεινε το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών σε εκδήλωση στο Χρηματιστήριο Αθηνών.

Σύμφωνα με τη σχετική μελέτη του ΙΟΒΕ, η οριστική έξοδος από την κρίση και η ανάκαμψη του βιοτικού επιπέδου στην Ελλάδα απαιτούν σημαντικές νέες επενδύσεις. Για την κάλυψη του επενδυτικού κενού που έχει η χώρα, το οποίο εκτιμάται κατά μέσον όρο σε 2,6% του ετήσιου ΑΕΠ (σωρευτικά περί τα 94 δισ. ευρώ) για την περίοδο 2000-2018, αναγκαία είναι η πληρέστερη επιστράτευση των εγχώριων αποταμιευτικών πόρων.

Η χρηματοδότηση επενδύσεων ήταν παραδοσιακά «τραπεζικοκεντρική» στην Ελλάδα, αλλά το υψηλό ποσοστό κόκκινων δανείων θέτει περιορισμούς σε νέες δανειοδοτήσεις, όπως επισημαίνει το ΙΟΒΕ. Συνεπώς, είναι κρίσιμο να αναπτυχθεί η αγορά κεφαλαίων. Η ενδυνάμωση της κεφαλαιαγοράς, άλλωστε, έχει αναγνωριστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο ως κρίσιμος παράγων για την κινητοποίηση αποταμιεύσεων και επενδύσεων.

Η ενίσχυση της αποταμίευσης και των επενδύσεων μέσω της κεφαλαιαγοράς δημιουργεί σημαντικά οικονομικά οφέλη, αναφέρει η μελέτη, καθώς δημιουργείται εθνική αποταμίευση, καθιστά τα νοικοκυριά «συμμέτοχους» στο εγχείρημα ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, αναπτύσσεται η αγορά κεφαλαίου χρηματοδοτώντας παραγωγικές επενδύσεις, μειώνεται μακροχρόνια το δημοσιονομικό βάρος χρηματοδότησης του ασφαλιστικού, μειώνεται και το μη μισθολογικό κόστος εργασίας βελτιώνοντας έτσι την ανταγωνιστικότητα των εγχώριων επιχειρήσεων.

Εξετάζοντας την ευρωπαϊκή εμπειρία για την παροχή φορολογικών κινήτρων για εγχώριες επενδύσεις ιδιωτών μέσω της κεφαλαιαγοράς, το ΙΟΒΕ διατύπωσε ενδεικτική πρόταση για την παροχή παρόμοιων κινήτρων στην Ελλάδα, η οποία έχει τρεις άξονες πολιτικής, τους εξής:

• Κίνητρα για επενδύσεις ιδιωτών μέσω της κεφαλαιαγοράς. Για την κάλυψη του σημαντικού κενού αποταμιεύσεων και επενδύσεων, κρίνεται σκόπιμο να δοθούν φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις ιδιωτών σε κινητές αξίες εγχώριων επιχειρήσεων. Τα κίνητρα αυτά μπορούν να έχουν τη μορφή έκπτωσης στον φόρο εισοδήματος ή μείωσης στο φορολογητέο εισόδημα φυσικών προσώπων, ανάλογη με το ύψος των επιλέξιμων επενδύσεων. Αλλα πιθανά μέτρα περιλαμβάνουν απαλλαγή ή έκπτωση στη φορολογία μερισμάτων, τόκου και υπεραξίας κεφαλαίου από στοχευμένες τοποθετήσεις, διατήρηση μηδενικού φόρου υπεραξίας από μερίδια σε Α/Κ εσωτερικού ή εφαρμογή φοροαπαλλαγών σε τόκους από ομολογίες σε (εισηγμένες και μη) εταιρείες.

• Ενίσχυση των κεφαλαιοποιητικών πυλώνων του ασφαλιστικού συστήματος. Η επίδραση των μέτρων ενίσχυσης της κεφαλαιαγοράς θα είναι πολύ ισχυρότερη εάν αυτά τα μέτρα συνδυαστούν με ουσιαστική μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος, αναφέρει το ΙΟΒΕ, η οποία και θα οδηγήσει σε πολύ σημαντικές θετικές οικονομικές επιδράσεις.

• Ενίσχυση επενδύσεων σε οχήματα ειδικού σκοπού τύπου Venture Capital. Η τόνωση επενδυτικών σχημάτων της αγοράς που χρηματοδοτούν στοχευμένα εγχώριες νεοφυείς επιχειρήσεις εξυπηρετεί διττό σκοπό. Στο σκέλος της προσφοράς, συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη κατανομή των χρηματοδοτικών πόρων μέσα από κριτήρια της αγοράς, ενώ στο σκέλος της ζήτησης πόρων, διευκολύνει την καινοτομία και τη βελτίωση στην εταιρική διακυβέρνηση των εγχώριων startups με προοπτική μεγέθυνσής τους.

Η ενδεικτική πρόταση εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει νέα αποθεματικά προς επένδυση έως και 99 δισ. ευρώ μέσα σε 40 χρόνια. Συνεπώς, μέτρα πολιτικής τόνωσης της εγχώριας αποταμίευσης κρίνεται σκόπιμο κατά το ΙΟΒΕ, να είναι προτεραιότητα στο πλαίσιο της αξιοποίησης του «δημοσιονομικού χώρου».