Είστε σίγουροι ότι καταναλώνετε αρκετό νερό;

Το νερό είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητο για την επιβίωσή μας, καθώς αποτελεί το κύριο συστατικό του ανθρώπινου σώματος. Ωστόσο πολλοί δεν πίνουν καθημερινά όσο χρειάζονται και το πρόβλημα αυτό είναι ιδιαίτερα συχνό στους ηλικιωμένους.

Σύμφωνα με στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Εσωτερικών, το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από νερό σε ποσοστό 60% κατά μέσον όρο.

Το ποσοστό αυτό παρουσιάζει διακύμανση αναλόγως με το φύλο και την ηλικία. Έτσι, τα μωρά γεννιούνται με περιεκτικότητα σε νερό 78%. Μέχρι να γίνουν ενός έτους, το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί στο περίπου 65%.

Στους ενήλικους άνδρες το περίπου 60% του σώματος αποτελείται από νερό. Στις γυναίκες από νερό αποτελείται το 55% του σώματος (η διαφορά οφείλεται στο ότι οι άνδρες διαθέτουν περισσότερο άπαχο μυϊκό ιστό και οι γυναίκες λίπος). Τέλος στους ηλικιωμένους, το ποσοστό του νερού στο σώμα είναι περίπου 50%.

Διακύμανση παρουσιάζεται επίσης στα ποσοστά του νερού στα διάφορα όργανα του σώματος. Η περιεκτικότητα ορισμένων οργάνων σε αυτό είναι κατά προσέγγιση η εξής:

• Αίμα 92%
• Πνεύμονες 83%
• Μυς και νεφροί 79%
• Καρδιά και εγκέφαλος 73%
• Δέρμα 64%
• Οστά 31%

Πόσο νερό πρέπει να καταναλώνουμε

Δεδομένου λοιπόν ότι το σώμα μας είναι ουσιαστικά μια… πηγή νερού, πόσο χρειαζόμαστε καθημερινά για καλή υγεία;

Η ακριβής ποσότητα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, σύμφωνα με το Βρετανικό Ίδρυμα Διατροφής (BNF). Τέτοιοι παράγοντες είναι η ηλικία, το επίπεδο της φυσικής δραστηριότητας, η εφίδρωση και οι καιρικές συνθήκες (περιβαλλοντική θερμοκρασία, υγρασία).

Ένας γενικός κανόνας είναι να καταναλώνουμε 6-8 ποτήρια υγρών την ημέρα. Όταν όμως κάνει ζέστη ή αν κάποιος γυμνάζεται ή κάνει βαριά χειρωνακτική εργασία, χρειάζεται περισσότερα.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η μέση γυναίκα χρειάζεται περίπου 2 λίτρα υγρά την ημέρα και ο μέσος άνδρας 2,5. Ωστόσο οι ποσότητες αυτές το καλοκαίρι πρέπει να είναι αυξημένες κατά περίπου 1 λίτρο (λόγω ζέστης και αυξημένης εφίδρωσης).

Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι θα πίνουμε 3-3,5 λίτρα νερό κάθε μέρα. Έρευνες του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών έχουν δείξει ότι στην ημερήσια διατροφή μας το νερό που λαμβάνουμε προέρχεται:

• Κατά 20-25% από στερεά τρόφιμα.
• Κατά 50% από πόσιμο νερό
• Κατά 25-30% από άλλα ροφήματα (π.χ. καφές, τσάι, αναψυκτικά, χυμοί)

Τα περισσότερα φρούτα και λαχανικά, π.χ., έχουν μέση περιεκτικότητα σε νερό 80-95%, το τυρί 40-60%, τα βρασμένα ζυμαρικά 75-85% κ.ο.κ.

Μήπως είστε αφυδατωμένοι;

Για να ελέγξετε το επίπεδο ενυδάτωσης του οργανισμού σας, μια καλή ένδειξη είναι το χρώμα των ούρων σας.

«Το φυσιολογικό χρώμα των ούρων είναι υποκίτρινο ή ανοικτό κίτρινο», εξηγεί ο χειρουργός-ουρολόγος Ηρακλής Πούλιας, τέως πρόεδρος της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας. «Όταν τα ούρα έχουν χρώμα κεχριμπαρένιο ή σαν μέλι, ο οργανισμός είναι αφυδατωμένος. Όταν είναι καφέ η αιτία συνήθως είναι η σοβαρή αφυδάτωση».

Η αφυδάτωση εκδηλώνεται όταν χάνουμε νερό σε ποσοστό που αντιστοιχεί στο 1-10% του σωματικού βάρους. Στο 1% οι νοητικές επιδόσεις και ο συντονισμός των κινήσεων αρχίζουν να διαταράσσονται, αλλά εμείς δεν έχουμε καν εκδηλώσει αίσθημα δίψας.

Όταν η αφυδάτωση φθάσει στο 2-3% του σωματικού βάρους, διψάμε και μπορεί να έχουμε άλλα συμπτώματα όπως:

• Κούραση
• Αδυναμία εκτέλεσης χειρωνακτικών δραστηριοτήτων
• Αδυναμία συγκέντρωσης
• Πονοκέφαλο

Η σοβαρή αφυδάτωση φθάνει στην απώλεια έως και του 8-10% του σωματικού βάρους. Μπορεί να συμβεί σε ακραίες συνθήκες άσκησης, υψηλής θερμοκρασίας ή νόσου και μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στον θάνατο.

Η αφυδάτωση μπορεί να αποδειχθεί ιδιαιτέρως επικίνδυνη για τα νήπια, τα μικρά παιδιά, τους ηλικιωμένους και τους χρονίως πάσχοντες.

Μην περιμένετε να διψάσετε

Δεδομένου, λοιπόν, ότι το αίσθημα της δίψας δημιουργείται αφού έχει αρχίσει η αφυδάτωση, μην περιμένετε να διψάσετε για να πιείτε νερό. Η σύσταση αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική τις μέρες με καύσωνα, καθώς και για τα παιδιά και τους ηλικιωμένους.

Αν όμως πάσχετε από οποιοδήποτε χρόνιο πρόβλημα υγείας, ρωτήστε τον γιατρό σας πόσα υγρά χρειάζεστε.