Κλειστά τα σύνορα για μεγάλες αγορές

Το πιο δύσκολο στοίχημα στην ιστορία του ελληνικού τουρισμού και μαζί και για την εθνική οικονομία ξεκινάει αύριο Τετάρτη 1 Ιουλίου, καθώς ανοίγουν τα σύνορα της χώρας για ξένους ταξιδιώτες και εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης από ορισμένες μόνον χώρες, αλλά υπό πρωτοφανή μέτρα υγειονομικής ασφάλειας σε μεταφορές και καταλύματα, σε μια προσπάθεια να περιοριστούν οι απώλειες τουριστικών εσόδων. Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι είχαν εισρεύσει στην Ελλάδα 18,1 δισ. ευρώ. Η πλήρης λίστα των χωρών των οποίων οι πολίτες θα επιτρέπονται να εισέλθουν στη χώρα αναμένεται να ανακοινωθεί επισήμως σήμερα από το υπουργείο Εξωτερικών και να ταυτίζεται με τις αποφάσεις της Ε.Ε.

Εντονες ανησυχίες

Ο φόβος της πανδημίας παραμένει ισχυρός μεταξύ των δυνητικών επισκεπτών της χώρας, ενώ τα ελληνικά σύνορα δεν ανοίγουν αύριο για όλες τις χώρες από τις οποίες συνήθως η Ελλάδα έλκει ταξιδιώτες: η Βρετανία παραμένει εκτός της λίστας των χωρών από τις οποίες επιτρέπεται να έρθουν τουρίστες, όπως επίσης και οι Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και η Ρωσία, η Σουηδία και το Ισραήλ. Αθροιστικά όλες αυτές οι αγορές αντιστοιχούν σχεδόν στο ένα τέταρτο των συνολικών ταξιδιωτικών εσόδων. Τα παραπάνω σε συνδυασμό με το χαμένο τετράμηνο Μαρτίου – Ιουνίου οδηγούν πολλούς να εκτιμούν πως στο βέλτιστο σενάριο η χώρα θα σημειώσει εισπράξεις 4-5 δισ. ευρώ το 2020 με ό,τι αυτό σημαίνει για την εθνική οικονομία.

Και ενώ για κάποιες χώρες όπως η Βρετανία αναμένεται να επανεξεταστούν τα επιδημιολογικά τους δεδομένα περί τα μέσα Ιουλίου, οι προοπτικές για την προσέλευση τουριστών από αυτές τις χώρες το επόμενο δίμηνο είναι στην καλύτερη περίπτωση αναιμικές, σύμφωνα με έρευνες που γίνονται σε αυτές. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις της Ελλάδας από τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και τη Βρετανία κατά τη διάρκεια του 2019 αθροίζουν περισσότερα από τέσσερα δισ., σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ. Πρόκειται για το 20% των εσόδων της χώρας από τον τουρισμό και πολύ περισσότερο για συγκεκριμένους ελληνικούς προορισμούς και ξενοδοχειακές μονάδες που εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τη μία ή την άλλη αγορά.

Οι ΗΠΑ αποτελούν την τρίτη μεγαλύτερη αγορά του ελληνικού τουρισμού. Η Ελλάδα συνιστά δημοφιλή προορισμό των Αμερικανών, ιδιαίτερα για το προϊόν ήλιος και θάλασσα, αλλά τα τελευταία χρόνια η διαμονή τους εδώ περιλαμβάνει και αρκετές ημέρες στην πρωτεύουσα.

Οι ρυθμοί αύξησης των αφίξεων από τις ΗΠΑ την τελευταία διετία ήταν υπερδιπλάσιοι του συνόλου του ελληνικού τουρισμού και το 2019 έφτασαν το 1,18 εκατ. ταξιδιώτες. Πέρυσι οι ταξιδιωτικές εισπράξεις από τις ΗΠΑ ήταν 1,2 δισ. ευρώ. Το 2019, το 27% των δαπανών των Αμερικανών τουριστών στην Ελλάδα έγινε κατά το δεύτερο τρίμηνο, ενώ το 52% στο τρίτο τρίμηνο, σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ).

Το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά του ελληνικού τουρισμού, μετά τη Γερμανία. Το 2019 οι εισπράξεις από τη Βρετανία διαμορφώθηκαν στα 2,564 δισ. ευρώ και οι αφίξεις πέρυσι έφτασαν τα 3,5 εκατ. ταξιδιώτες. To 2019, το 26% των δαπανών των Βρετανών στην Ελλάδα έγινε στο δεύτερο τρίμηνο και το 63% στο τρίτο, ενώ το 89% των πριν από την πανδημία προγραμματισμένων θέσεων προς τα περιφερειακά αεροδρόμια για φέτος ήταν με πτήσεις χαμηλού κόστους.

Η Ρωσία βρίσκεται στη 12η θέση της αγοράς του ελληνικού τουρισμού, έχοντας υποχωρήσει σημαντικά από τα επίπεδα στα οποία βρισκόταν προ δεκαετίας. Η Ελλάδα αποτελεί δημοφιλή προορισμό των Ρώσων. Αποτελεί δε αγαπημένο προορισμό ενός πολύ μεγάλου αριθμού Ρώσων ιδιαίτερα υψηλού εισοδηματικού προφίλ που προτιμούν έναν μικρό αριθμό περιοχών και μονάδων, κυρίως στην Κρήτη και τη Χαλκιδική.

Το 2019, το 22% των δαπανών των Ρώσων τουριστών στην Ελλάδα, οι οποίες έφτασαν στα 433 εκατ. (582.000 ταξιδιώτες), έγινε στο δεύτερο τρίμηνο και το 60% στο τρίτο, ενώ για φέτος μόλις το 3% των προγραμματισμένων θέσεων προς τα περιφερειακά αεροδρόμια ήταν με πτήσεις χαμηλού κόστους.

Το Ισραήλ, όπου η πανδημία δείχνει να ανησυχεί εκ νέου τα ευρωπαϊκά κέντρα λήψης αποφάσεων, αποτελεί μία από τις νέες δυναμικά ανερχόμενες αγορές του ελληνικού τουρισμού. Η αγορά του Ισραήλ βρίσκεται στην 21η θέση του ελληνικού τουρισμού, και συγκεκριμένα το 2019 έφερε έσοδα της τάξης των 200 εκατ. με το 27% των δαπανών των Ισραηλινών τουριστών στην Ελλάδα στο δεύτερο τρίμηνο και το 54% στο τρίτο. Για το 2020 μόλις το 4% των προγραμματισμένων προ πανδημίας θέσεων προς τα περιφερειακά αεροδρόμια ήταν με πτήσεις χαμηλού κόστους.

Τα ξενοδοχεία

Ετσι, ένα μεγάλο μέρος των περίπου 9.500 ξενοδοχείων της χώρας παραμένει κλειστό, αδυνατώντας να επωμιστεί το οικονομικό βάρος της επαναλειτουργίας και μάλιστα με τα υγειονομικά πρωτόκολλα που απαιτούνται, έστω και με την ισχυρή κρατική στήριξη που έχει δοθεί, με δεδομένο ότι οι κρατήσεις παραμένουν ακόμα μηδαμινές αλλά και όσες μπαίνουν στα συστήματα είναι εύκολο να ακυρωθούν ανέξοδα λόγω των πολιτικών προσέλκυσης που έχουν υιοθετηθεί. Και μαζί με τα κλειστά ξενοδοχεία υπάρχουν και χιλιάδες άνεργοι.

Το στοίχημα των επόμενων δύο εβδομάδων παραμένει μεγάλο και αφορά αφενός τη διατήρηση της πανδημίας υπό έλεγχο (η επιτυχής διαχείριση της οποίας μέχρι στιγμής έχει προσδώσει σε μεγάλο βαθμό ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην Ελλάδα σε σχέση με ανταγωνιστικούς προορισμούς) και αφετέρου την εξασφάλιση της καλύτερης δυνατής εμπειρίας για τους ξένους ταξιδιώτες που θα έρθουν για διακοπές στην Ελλάδα, έτσι ώστε να αποτελέσουν ισχυρούς πρεσβευτές του ελληνικού καλοκαιριού στο εξωτερικό όταν επιστρέψουν στις πατρίδες τους.

Κόκκινος συναγερμός

Ενόψει του ανοίγματος της χώρας στον τουρισμό την 1η Ιουλίου πραγματοποιήθηκε χθες Δευτέρα ευρεία σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου. Οσον αφορά τις τρίτες χώρες, εκτός Ε.Ε., η Ελλάδα σκοπεύει να κινηθεί με βάση τον κατάλογο που συντάσσεται από την Ε.Ε., ενώ μέχρι τις 15 Ιουλίου δεν θα επιτρέπονται απευθείας πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Σουηδία. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επεσήμανε ότι «η όλη διαδικασία ανοίγματος είναι δυναμική και θα γίνεται διαρκής αξιολόγηση των δεδομένων». Ο πρωθυπουργός ζήτησε επίσης διατήρηση του πολύ καλού επιπέδου συνεργασίας που υπάρχει μέχρι σήμερα μεταξύ των υπουργείων. «Πρόκειται για πρωτόγνωρη κατάσταση. Και λάθη και αστοχίες είναι αναπόφευκτα, αλλά με καλή συνεργασία και έγκαιρη δράση μπορούμε να τα αντιμετωπίζουμε», ανέφερε.