Κορωνοϊός: Φόβοι για νέα κόκκινα δάνεια 5-10 δισ.

Συγκρατημένα αισιόδοξες ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των ενήμερων προ κορωνοϊού δανείων λιανικής θα παραμείνει ζωντανό, παρά την κρίση, είναι οι διοικήσεις των τραπεζών. Την ίδια στιγμή ωστόσο οι επιχειρηματικές χορηγήσεις χαρακτηρίζονται ως μαύρο κουτί, το περιεχόμενο του οποίου θα αποκαλυφθεί στις αρχές του 2021, μετά τη λήξη της περιόδου αναστολής πληρωμών που έχει παρασχεθεί.

Στο πλαίσιο αυτό, έχει ήδη ξεκινήσει η θωράκιση των ισολογισμών τους. Στο α’ εξάμηνο του 2020 Εθνική και Τράπεζα Πειραιώς προχώρησαν σε υπερδιπλασιασμό των προβλέψεών τους για τον πιστωτικό κίνδυνο σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, ενώ ανάλογη μεταβολή εκτιμάται πως θα παρουσιάσουν οι απομειώσεις των Alpha Bank και Eurobank, οι οποίες θα δημοσιοποιήσουν τα σχετικά μεγέθη τις επόμενες εβδομάδες.

Επιπλέον, αποφασίστηκε η βελτίωση των διευκολυντικών μέτρων προς τους οφειλέτες με την παράταση της αναστολής δόσεων για όσους το έχουν ανάγκη μέχρι το τέλος του 2020.

Αυτή τη στιγμή δάνεια περί τα 19 δισ. ευρώ, ρυθμισμένα ή μη, που ήταν απολύτως υγιή μέχρι και τον Μάρτιο του 2020, βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής πληρωμών

Αβεβαιότητα λόγω κορωνοϊού

Σύμφωνα με τραπεζική πηγή, «ασφαλείς εκτιμήσεις για τα νέα κόκκινα δάνεια που θα γεννηθούν λόγω πανδημίας δεν μπορούν σε αυτή τη φάση να διατυπωθούν. «Κι αυτό διότι η πορεία της οικονομίας, άρα και των εισοδημάτων, είναι άμεσα συνδεδεμένη με το υγειονομικό σκέλος της κρίσης, η εξέλιξη του οποίου παραμένει προς το παρόν μη προβλέψιμη» υποστηρίζει σχετικά.

Αυτή τη στιγμή δάνεια περί τα 19 δισ. ευρώ, ρυθμισμένα ή μη, που ήταν απολύτως υγιή μέχρι και τον Μάρτιο του 2020, βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής πληρωμών. Από αυτά τα περισσότερα, 9 δισ. ευρώ περίπου, είναι στεγαστικά, ενώ τα καταναλωτικά δάνεια ανέρχονται σε 1,3 δισ. ευρώ και οι αντίστοιχες χορηγήσεις σε μικρές επιχειρήσεις και επαγγελματίες σε 1,4 δισ. ευρώ. Δηλαδή, το 60% των δανείων που έχουν παγώσει αφορούν φυσικά πρόσωπα και το 40% επιχειρήσεις.

Πόσα από αυτά μετά τα μορατόρια θα κοκκινίσουν εξαρτάται από τον χρόνο και τον βαθμό ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Σε ένα καλό σενάριο, το οποίο δεν μπορεί να αποκλειστεί, οι νέες επισφάλειες θα διαμορφωθούν γύρω στα 5 δισ. ευρώ. Στο δυσμενές σενάριο, το οποίο προϋποθέτει χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2021 και επαναφορά στο ΑΕΠ του 2019 μετά από 3 ή 4 χρόνια, τα νέα κόκκινα δάνεια θα μπορούσαν να ξεπεράσουν ακόμη και τα 10 δισ. ευρώ.

Θετικές ενδείξεις

Τα πρώτα στοιχεία πάντως από τις αιτήσεις για το νέο πρόγραμμα 9μηνης κρατικής επιδότησης των δόσεων (ΓΕΦΥΡΑ) πληττόμενων από την κρίση δανειοληπτών που έχουν προσημειώσει την κύρια κατοικία τους είναι ενθαρρυντικά. Μέχρι την Τετάρτη το μεσημέρι είχαν εισέλθει στην online πλατφόρμα που άνοιξε την περασμένη Δευτέρα 35.000 δανειολήπτες, εκ των οποίων οι 28.000 αποδέχθηκαν την άρση του τραπεζικού τους απορρήτου και οι 11.500 οριστικοποίησαν την αίτησή τους.

Αυτό δείχνει ότι υπάρχει διάθεση από αρκετούς οφειλέτες να κρατήσουν ζωντανό το δάνειό τους ή να το θεραπεύσουν, εκμεταλλευόμενοι τη γενναιόδωρη κρατική επιχορήγηση που κυμαίνεται από 60% έως 77% επί των μηνιαίων δόσεων των επόμενων 9 μηνών, ανάλογα με την κατάσταση του χρέους (πράσινο, αβέβαιης είσπραξης ή κόκκινο).

Δεδομένης της υποχρέωσης του δανειολήπτη να καταβάλλει τη συμμετοχή του στην τράπεζα για να εξασφαλίσει την επιδότηση, δημιουργείται ένα ισχυρό κίνητρο εξυπηρέτησης του χρέους.

Επιπλέον, όσοι εμφανίζουν καθυστέρηση έως και 3 μήνες, θα πρέπει να αποπληρώσουν την οφειλή τους για την εκταμίευση του κρατικού βοηθήματος. Ενώ όσοι είναι κόκκινοι για διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών, δεν μπορούν να πάρουν ούτε 1 ευρώ εάν δεν συμφωνήσουν προηγουμένως με την τράπεζα σε μια νέα ρύθμιση.

Επιπρόσθετα, οι πράσινοι δανειολήπτες θα παρακολουθούνται για 6 μήνες μετά την περίοδο της επιδότησης, όσοι έχουν καθυστέρηση έως και 90 ημέρες για 12 μήνες και οι πιο κόκκινοι για 18 μήνες. Αν σε αυτό το διάστημα καθυστερήσουν ποσά μεγαλύτερα των 150 ευρώ, το Δημόσιο θα κινηθεί για να πάρει πίσω την επιδότηση.

Τρέχουν για τις τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή» οι τράπεζες

Επιταχύνουν οι τράπεζες την εκτέλεση των εμπροσθοβαρών σχεδίων εξυγίανσης των ισολογισμών τους με τη στήριξη του προγράμματος «Ηρακλής». Την περασμένη εβδομάδα η Alpha Bank κατέθεσε στο υπουργείο Οικονομικών τη σχετική αίτηση για τα πρώτα 7,60 δισ. ευρώ από τα 10 δισ. ευρώ των συναλλαγών που ετοιμάζει και παράλληλα συνεχίζει τις επαφές με επενδυτές για να λάβει δεσμευτικές προσφορές μέσα στον Σεπτέμβριο.

Σε διαρκή πίεση οι τράπεζες

Στόχος είναι η εκτέλεση της συναλλαγής μέχρι το τέλος του έτους και η μείωση του δείκτη καθυστερήσεων στο 13%. Από την πλευρά της η Τράπεζα Πειραιώς στοχεύει στην ολοκλήρωση του προγράμματος τιτλοποιήσεων των 7,50 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος της χρονιάς, ενώ η Εθνική θα προχωρήσει σε συναλλαγές άνω των 6 δισ. ευρώ μέσα στο α’ εξάμηνο του 2021. Η Eurobank έχει ήδη ολοκληρώσει το πλάνο της.

Οι πρώτες πληρωμές μετά τη λήξη της αναστολής

Ευχάριστη έκπληξη δημιούργησαν στην αγορά τα στοιχεία που δημοσιοποίησε την περασμένη εβδομάδα η Τράπεζα Πειραιώς για τα δάνεια που ξαναμπήκαν σε κανονικό καθεστώς πληρωμών μετά την περίοδο αναστολής που είχε παρασχεθεί στους οφειλέτες. Πρόκειται συνολικά για υπόλοιπα φυσικών προσώπων ύψους 1 δισ. ευρώ, τα μισά από όσα είχαν εξασφαλίσει τη σχετική διευκόλυνση από τον περασμένο Μάρτιο, για τα οποία οι δανειολήπτες δεν ζήτησαν την χρονική επιμήκυνσή της, παρότι το δικαιούνταν.

Μετά τη λήξη του διευκολυντικού μέτρου στο τέλος Ιουνίου, το 80% των ανοιγμάτων αυτών εξυπηρετήθηκε κανονικά τον Ιούλιο. Επιπλέον, έχει ανακοπεί ο ρυθμός υποβολής νέων αιτημάτων.

Ενθαρρυντικό είναι επίσης το γεγονός ότι από τα 6,8 δισ. ευρώ δανείων λιανικής και τα 13,40 δισ. ευρώ επιχειρηματικών δανείων στην Τράπεζα Πειραιώς που μπορούσαν να ανασταλούν, μόνο 2,20 δισ. και 2,80 δισ. ευρώ αντίστοιχα μπήκαν σε αυτό το καθεστώς.

Η διοίκηση του συστημικού ομίλου εκτιμά ότι στο πρόγραμμα επιδότησης δόσεων ενυπόθηκων δανείων «ΓΕΦΥΡΑ» θα ενταχθεί τουλάχιστον το 75% των πελατών που ζήτησαν αναστολή των δόσεων. Παράλληλα, ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων συμμετέχει ήδη στα προγράμματα επιδότησης τόκων, που προϋποθέτουν τη διατήρηση του χρέους ενήμερου.

Ανάλογη είναι η εικόνα και στην Εθνική Τράπεζα. Από τα 21 δισ. ευρώ δανείων που μπορούσαν να ανασταλούν, μόλις το 15%, περί τα 3,50 δισ. ευρώ, εντάχθηκαν μέχρι σήμερα στο συγκεκριμένο μέτρο.