Κορωνοϊός: Ισχυρή αντίδραση του ανοσοποιητικού στο εμβόλιο της Johnson & Johnson

Ισχυρή αντίδραση του ανοσοποιητικού προκάλεσε μία δόση από το ερευνητικό (πειραματικό) εμβόλιο της Johnson & Johnson εναντίον του κορωνοϊού Covid-19, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά ευρήματα που δόθηκαν χθες το βράδυ στη δημοσιότητα.

Το εμβόλιο, που έχει ονομαστεί Ad26.COV2.S, ήταν καλά ανεκτό σε δύο διαφορετικές δόσεις. Ωστόσο η μεμονωμένη δόση μπορεί να απλουστεύσει την εφαρμογή του.

Το κύριο μειονέκτημα, προς το παρόν, είναι πως παραμένει αβέβαιο εάν αποδίδει στους ηλικιωμένους. Και αυτό, διότι τα δεδομένα που δημοσιοποιήθηκαν αφορούν κυρίως νεώτερους εθελοντές (ηλικίες έως 55 ετών).

Η μελέτη, στην οποία εντάχθηκαν σταδιακά σχεδόν 800 υγιείς εθελοντές, άρχισε τον Ιούλιο. Το εμβόλιο είχε δοκιμαστεί πρώτα σε πρωτεύοντα θηλαστικά, όπου βρέθηκε ότι παρείχε ισχυρή προστασία έναντι του νέου κορωνοϊού.

Βάσει των νέων ευρημάτων, η Johnson & Johnson ανακοίνωσε την Τετάρτη πως αρχίζει το τελικό στάδιο (φάση ΙΙΙ) των δοκιμών. Σε αυτήν θα ενταχθούν συνολικά 60.000 εθελοντές. Η εταιρεία αναμένει τα ευρήματα αυτού του σταδίου στο τέλος της χρονιάς ή στις αρχές του 2021.

Τα ευρήματα της πρώτης μελέτης, που ήταν φάσης I/IIa, αναρτήθηκαν στον διακομιστή προεκτυπώσεων ιατρικών ερευνών medRxiv. Δεν έχουν ακόμα δημοσιευθεί σε κάποια ιατρική επιθεώρηση, ώστε να προοηγηθεί αξιολόγηση από ανεξάρτητη ιατρική επιτροπή.

Τι έδειξε η μελέτη

Την μελέτη υπογράφει διεθνής ομάδα επιστημόνων, στην οποία συμμετέχουν επιστήμονες από την φαρμακευτική εταιρεία Janssen Pharmaceuticals. Η Janssen είναι θυγατρική της Johnson & Johnson.

Στη μελέτη εντάχθηκαν σχεδόν 400 εθελοντές ηλικίας 18-55 ετών και άλλοι τόσοι άνω των 65 ετών. Ωστόσο ο πρώτος εμβολιασμός των ηλικιωμένων ολοκληρώθηκε στα τέλη Αυγούστου. Έτσι, δεν είχε περάσει ικανό χρονικό διάστημα παρά μόνο για 15 από αυτούς, ώστε τα αποτελέσματά τους να ενταχθούν στην παρούσα ανάλυση.

Ανεξαρτήτως ηλικίας, σχεδόν όλοι οι συμμετέχοντες παρουσίασαν ισχυρή αντίδραση του ανοσοποιητικού στο εμβόλιο. Ειδικότερα, 29 ημέρες μετά τον εμβολιασμό, το 98% εξ αυτών είχαν αναπτύξει εξουδετερωτικά αντισώματα εναντίον του κορωνοϊού.

Τα εξουδετερωτικά αντισώματα είναι πρωτεΐνες που παράγει ο οργανισμός. Οι πρωτεΐνες αυτές μπορούν να αναγνωρίζουν και να εξουδετερώνουν τον εκάστοτε παθογόνο μικροοργανισμό (εν προκειμένω τον κορωνοϊό Covid-19).

Το εμβόλιο της Johnson & Johnson προκάλεσε επίσης ισχυρή αντίδραση ορισμένων τύπων Τ-λεμφοκυττάρων του ανοσοποιητικού. Τα Τ-λεμφοκύτταρα σκοτώνουν τα κύτταρα που μολύνονται από τα παθογόνα. Κατά την λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός, η αντίδραση αυτή πιστεύεται ότι προστατεύει από τον κίνδυνο σοβαρής αναπνευστικής νόσου.

Η ασφάλεια

Όσον αφορά την ασφάλεια του εμβολίου, τοπικές αντιδράσεις (π.χ. κοκκίνισμα) αναφέρθηκαν στο 58% και 27% των νεότερων και ηλικιωμένων εθελοντών αντιστοίχως. Το 19% των νέων και το 4% των ηλικιωμένων παρουσίασαν επίσης ήπιο έως μέτριο πυρετό. Ωστόσο ο πυρετός υποχώρησε σε 1-2 ημέρες. Ένας εθελοντής παρουσίασε υψηλό πυρετό, ο οποίος υποχώρησε σε 12 ώρες.

Κανένας εθελοντής δεν παρουσίασε απειλητική για τη ζωή του ανεπιθύμητη ενέργεια, ούτε εγκατέλειψε τη μελέτη λόγω παρενεργειών.

Περισσότερες λεπτομέρειες για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου θα δημοσιευτούν μόλις ολοκληρωθούν όλα τα στάδια της μελέτης.

Προς τα παρόν, τα υπάρχοντα ευρήματα είναι αρκετά να δοκιμαστεί το εμβόλιο σε  περισσότερους εθελοντές, δήλωσε στο Reuters ο Dr Barry Bloom, καθηγητής στο Τμήμα Ανοσολογίας & Λοιμωδών Νόσων του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.

«Σε γενικές γραμμές, το εμβόλιο κάνει ό,τι θα αναμέναμε για να προχωρήσουμε στην φάση ΙΙΙ των κλινικών δοκιμών», είπε ο Dr Bloom, ο οποίος δεν συμμετέχει στις μελέτες της Johnson & Johnson.