Κορωνοϊός: Πόσο επικίνδυνος είναι για τους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια

Οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια διατρέχουν ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών στη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός Covid-19, προειδοποιούν Έλληνες επιστήμονες.

Συνοψίζοντας τα ευρήματα νέας αμερικανικής μελέτης, οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ.κ. Αλέξανδρος Μπριασούλης και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ) τονίζουν πως η λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός μπορεί να αποσυντονίσει την καρδιακή ανεπάρκεια. Εξαίρουν επίσης τη σημασία που έχει για τους ασθενείς αυτούς η προστασία από τον επικίνδυνο ιό.

Όπως εξηγούν οι ειδικοί, οι πάσχοντες από καρδιαγγειακά νοσήματα γενικώς συμπεριλαμβάνονται στις ευπαθείς ομάδες για σοβαρές επιπλοκές στον κορωνοϊό. «Ειδικά οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, τόσο με μειωμένο όσο και με διατηρημένο κλάσμα εξώθησης, έχουν πολλαπλές συννοσηρότητες», αναφέρουν. «Συχνά έχουν και μειωμένη λειτουργική κατάσταση, με αποτέλεσμα να φέρουν το μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών μεταξύ των ασθενών με καρδιαγγειακά νοσήματα».

Ωστόσο τα επιστημονικά δεδομένα για τις εκβάσεις των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια που νοσηλεύονται λόγω κορωνοϊού, ήταν έως τώρα περιορισμένα.

Η νέα μελέτη

Το κενό αυτό ανέλαβε να καλύψει η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην Ιατρική Επιθεώρηση του Αμερικανικού Κολλεγίου Καρδιολογίας (JACC).

Η μελέτη βασίσθηκε σε 6.439 ασθενείς με τη λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός, οι οποίοι νοσηλεύθηκαν σε πέντε νοσοκομεία της Νέας Υόρκης. Οι ασθενείς είχαν εισαχθεί για νοσηλεία μεταξύ 27 Φεβρουαρίου και 26 Ιουνίου 2020. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 63,5 έτη, ενώ το 45% ήσαν γυναίκες.

Το 7% εξ αυτών έπασχαν από καρδιακή ανεπάρκεια. Περισσότεροι από τους μισούς από αυτούς είχαν καρδιακή ανεπάρκεια με διατηρημένο κλάσμα εξώθησης.

Το κλάσμα εξώθησης είναι το ποσοστό του αίματος το οποίο εξωθείται από την αριστερή κοιλία της καρδιάς σε κάθε κτύπο της, προς όλο το σώμα. Στους υγιείς ανθρώπους οι φυσιολογικές τιμές του είναι 50-70%. Στους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια οι τιμές είναι:

• Έως 40% σε όσους έχουν μειωμένο κλάσμα εξωθήσεως
• 40-49% σε όσους έχουν μετρίως επηρεασμένο κλάσμα εξωθήσεως
• Πάνω από 50% σε όσους έχουν διατηρημένο κλάσμα εξωθήσεως

Τα ευρήματα

Η μελέτη έδειξε ότι οι νοσηλευόμενοι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια έφεραν μεγαλύτερο αριθμό συννοσηροτήτων. Είχαν επίσης σε υψηλότερο ποσοστό επιδείνωση νεφρικής ή ηπατικής λειτουργίας, καθώς και δείκτες φλεγμονής. Οι ασθενείς αυτοί χρειάστηκαν συχνότερα θεραπεία με οξυγόνο. Επιπλέον, σε σύγκριση με τους ασθενείς με λοίμωξη Covid-19 χωρίς καρδιακή ανεπάρκεια, είχαν:

• Πιο παρατεταμένη νοσηλεία (8 ημέρες έναντι 6 ημερών, κατά μέσον όρο)
• Αυξημένο κίνδυνο να χρειασθούν διασωλήνωση (διασωληνώθηκε το  22,8% των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια έναντι του 11,9% όσων δεν είχαν)
• Υψηλότερη θνησιμότητα (κατέληξε το 40% των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια έναντι του 24,9% των ασθενών χωρίς αυτήν)

Οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια είχαν επίσης μεγαλύτερο χρόνο νοσηλείας σε μονάδες εντατικής θεραπείας. Ωστόσο, οι πιθανότητες που είχαν να χάσουν τη ζωή τους δεν φάνηκε να συσχετίζονται με το κλάσμα εξώθησης και τη λήψη ορισμένων φαρμάκων (αναστολείς του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης).

Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι η λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός μπορεί να απορρυθμίσει την καρδιακή ανεπάρκεια, λένε οι ειδικοί. Δείχνουν όμως ότι η συννοσηρότητα στους ασθενείς αυτούς δημιουργεί ένα «επικίνδυνο υπόβαθρο» για βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπλοκές της λοίμωξης Covid-19.

Σωτήρια η πρόληψη

Με βάση αυτά τα δεδομένα, ίσως ενδείκνυται για τους συγκεκριμένους ασθενείς «η πρώιμη χορήγηση αντιικών, αντιπηκτικών και αντιφλεγμονωδών θεραπειών… πριν την ανάπτυξη επιπλοκών», υπογραμμίζουν οι δύο ειδικοί.

Ωστόσο το σημαντικότερο συμπέρασμα της νέας μελέτης είναι πως οι συγκεκριμένοι ασθενείς πρέπει να προστατεύουν τον εαυτό τους από τη λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός. Οι κύριοι άξονες της πρόληψης στους ασθενείς αυτούς είναι:

• Η συνέχιση της θεραπείας για καρδιακή ανεπάρκεια, όπως αυτή έχει καθοριστεί από τον θεράποντα ιατρό
• Η λήψη ατομικών μέτρων προστασίας. Είναι απαραίτητη η τήρηση αποστάσεων ασφαλείας από άλλα άτομα και η χρήση μάσκας. Επίσης το τακτικό και προσεκτικό πλύσιμο των χεριών και η χρήση αντισηπτικών.
• Η αποφυγή επισκέψεων σε νοσοκομειακές και ιατρικές μονάδες εκτός αν συντρέχουν συγκεκριμένοι λόγοι. Τέτοιοι λόγοι είναι η τακτική παρακολούθηση από τον ιατρό τους, τα συμπτώματα επιδείνωσης της καρδιακής ανεπάρκειας ή τα συμπτώματα λοίμωξης COVID-19
• Η επικοινωνία και ενημέρωση του προσωπικού ιατρού για οποιαδήποτε μεταβολή στην κατάστασή τους. Είναι απαραίτητη για να διαγνωστούν εγκαίρως τυχόν επιδείνωση της νόσου ή/και επιπλοκές. «Σε αρκετές χώρες του εξωτερικού η τηλεϊατρική έχει αποδειχθεί πολύτιμο εργαλείο για την τακτική παρακολούθηση των ασθενών αυτών ως μέσου αποφυγής έκθεσης των ασθενών στον ιό SARS-CoV-2 στις ιατρικές μονάδες», καταλήγουν οι δύο καθηγητές.