Μονόδρομος η ψηφιακή κατάρτιση των εργαζομένων

Τη ριζική αναπροσαρμογή του συστήματος ενδοεπιχειρησιακής κατάρτισης στη χώρα μας προτείνει ο ΣΕΒ, χαρακτηρίζοντας μονόδρομο την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων εντός της επιχείρησης, για τους εργαζομένους στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Μάλιστα, ο Σύνδεσμος στην ειδική έκθεσή του με τίτλο: «Εκπαίδευση εργαζομένων για την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων: Μονόδρομος στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης», επισημαίνει ότι η χώρα μας παρουσιάζει τη χαμηλότερη επίδοση στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat (2015), η Ελλάδα έχει εξαιρετικά δυσμενείς επιδόσεις, το χαμηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε., στην ενδοεπιχειρησιακή κατάρτιση με μόλις το 21,7% των επιχειρήσεων να παρέχουν στο ανθρώπινο δυναμικό τους κατάρτιση. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι πάνω από 72%. Μάλιστα, η έλλειψη είναι εντονότερη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ τα υψηλότερα ποσοστά κατάρτισης έχουν οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις, αλλά και οι επιχειρήσεις έντασης γνώσης. 

Ο ΣΕΒ προτείνει τη ριζική αναπροσαρμογή του συστήματος ενδοεπιχειρησιακής κατάρτισης με τη στενή συνεργασία όλων των μερών για διαρκή εκπαίδευση στο πλαίσιο της εργασίας και τη δημιουργία εκπαιδευτικών διαδρομών για όλους τους εργαζομένους.

Αναλυτικά, επισημαίνει πως η «σειριακή» λογική (πρώτα εκπαίδευση και μετά εργασία) των εκπαιδευτικών συστημάτων της προηγούμενης Βιομηχανικής Επανάστασης δεν μπορεί πλέον να υπηρετήσει τις ανάγκες εργαζομένων και επιχειρήσεων. Η ταχύτητα των τεχνολογικών αλλαγών και τρόπων εργασίας, απαξιώνει γρήγορα τις δεξιότητες και δημιουργεί την ανάγκη διαρκούς ανανέωσής τους. Αυτή η διαρκής προσαρμογή θεωρείται πλέον απαραίτητη καθ’ όλη τη διάρκεια του εργασιακού βίου. Οι  ψηφιακές  δεξιότητες  και  εργασιακές ικανότητες αποτελούν τη  νέα, οριζόντια, μεγάλη ανάγκη για  τον παραγωγικό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας. Η Ελλάδα ακόμα υστερεί σε αυτό το πεδίο. Βρίσκεται, σύμφωνα με τον δείκτη DESI 2019, μεταξύ των χωρών όπου το ανθρώπινο δυναμικό υστερεί περισσότερο, τόσο σε δεξιότητες χρήσης του Διαδικτύου όσο και προηγμένες ψηφιακές δεξιότητες. Η ενδοεπιχειρησιακή κατάρτιση αναγνωρίζεται ως κρίσιμος πυλώνας βελτίωσης αυτής της εικόνας.

Κι αυτό γιατί, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνουν οι μελετητές του ΣΕΒ, δίνει κίνητρο στους εργαζομένους, αυξάνει την παραγωγικότητα, βελτιώνει τις δεξιότητες, δημιουργεί αμοιβαία οφέλη και εντάσσει διαρκώς νέες ιδέες στο εργασιακό περιβάλλον, βελτιώνοντας τις ικανότητες των επιχειρήσεων να αλλάζουν και να καινοτομούν. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προοπτική τους, και άρα, σημαντική τους ευθύνη. Σημαντική οφείλει σύμφωνα με τον ΣΕΒ να είναι  σε αυτήν την προσπάθεια και η συμβολή των κοινωνικών εταίρων. Κρίσιμης σημασίας για τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους τους θεωρείται έτσι, η αποτελεσματικότητα των μηχανισμών ενημέρωσης, υποστήριξης και καθοδήγησης των  κοινωνικών εταίρων καθώς και η πληροφόρηση των μελών τους για ανάγκες, διαθέσιμα προγράμματα, δράσεις κατάρτισης και τρόπους καλύτερης αξιοποίησής τους.

Αντίστοιχα, η συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων είναι σημαντική σε όλα τα στάδια σχεδιασμού και εκπόνησης πολιτικών για την εκπαίδευση ενηλίκων. Μάλιστα, ο ΣΕΒ εκτιμά ότι η κατά προτεραιότητα κάλυψη των νέων αναγκών για το υφιστάμενο χάσμα ψηφιακών δεξιοτήτων μπορεί να αποτελέσει οδηγό για την μεταρρύθμιση των υφιστάμενων αναποτελεσματικών πολιτικών. Κρίνει, δε, απαραίτητο να αξιολογηθούν η λειτουργία και η διάρθρωση του υπάρχοντος συστήματος χρηματοδότησης, καθώς επισημαίνει πως  η έως τώρα λειτουργία του Λογαριασμού για την Απασχόληση και την Επαγγελματική Κατάρτιση (ΛΑΕΚ) επιδεικνύει εξαιρετικά χαμηλές επιδόσεις.

Το ίδιο εκτιμά ο ΣΕΒ  και για τους εθνικούς και τους κοινοτικούς πόρους που διατίθενται για την ενδοεπιχειρησιακή κατάρτιση.

Τέλος, ο Σύνδεσμος προτείνει τη στενότερη  συνεργασία των εμπλεκομένων (εργαζόμενοι, πολιτεία, και επιχειρήσεις) μέσα από κλαδικά συμβούλια δεξιοτήτων, αναμόρφωση των προγραμμάτων Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ) και σύνδεση των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας σε δεξιότητες.