Ο άστεγος Αλβανός που ξεκίνησε τα πάντα στην Αμερική με 800 δολάρια και απογειώθηκε
Σήμερα έχει πάνω από 3.000 λεωφορεία, δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 300 πόλεις της Αμερικής και του Καναδά και εξυπηρετεί πάνω από 2 εκατ. επιβάτες τον χρόνο.
Σταθεροί πελάτες του είναι η Google, η Microsoft, το Facebook, η Apple, η Amazon, οι μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας, τα πανεπιστήμια, οι κολοσσοί του Fortune 500, ακόμα και τo πρωτάθλημα NFL.
Το 2017, η Shofur κατατάχθηκε στο Νο 21 των 5.000 ταχύτερα αναπτυσσόμενων εταιριών των ΗΠΑ, σημειώνοντας έσοδα της τάξης των 12,1 εκατ. δολαρίων.
Ο Armir Harris είναι πλέον ένα από τα πιο hot ονόματα της Silicon Valley, καθώς η εφαρμογή του άλλαξε τον χάρτη των μαζικών μετακινήσεων από το 2013 που ιδρύθηκε.
Το startup του αποτιμάται σήμερα στα 100 εκατ. δολάρια και ο ίδιος είναι πλουσιότερος απ’ όσο θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί, σημειώνοντας ρυθμούς ανάπτυξης που θα ζήλευαν πολλοί εκεί έξω. Ετήσια ανάπτυξη 10.448% την τελευταία τριετία δηλαδή!
Θα ήταν άλλη μια ιστορία επιτυχίας από αυτές που βλέπουμε πια συχνά με διψασμένους για μεγαλεία οραματιστές πιτσιρικάδες που διεκδικούν και πετυχαίνουν τη δική τους θέση στον κόσμο.
Μόνο που ο «καυτός» CEO έχει μια αλλιώτικη ιστορία να διηγηθεί. Πώς δηλαδή από πολιτικός πρόσφυγας μεταμορφώθηκε σε ηγέτη μιας εταιρίας πολλών εκατομμυρίων.
Πώς απέκτησε προσωπική περιουσία 13 εκατ. δολαρίων, σύμφωνα με το Bloomberg, και αγόρασε τελικά στη μαμά του ένα σπίτι…
Ο Armir πριν γίνει κύριος Harris
Ο Armir Harris κατέφτασε στις ΗΠΑ ως πολιτικός πρόσφυγας, πριν μεταμορφωθεί στην απόλυτη ενσάρκωση του αμερικανικού ονείρου. «Οι πρώτες μου μνήμες είναι από την Αλβανία, είναι μια όμορφη χώρα, αλλά στη δεκαετία του 1990 ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος», ανακαλεί στη συνέντευξη που έδωσε πριν από μερικά χρόνια στο περιοδικό Inc.
Παιδί καθώς ήταν, δεν πολυκαταλάβαινε τι γινόταν, έβλεπε όμως τη βία στους δρόμους και τον φόβο να τυλίγει τους πάντες. Και τους γονείς του να του απαγορεύουν να πάει στο σχολείο, περνώντας 8-9 μήνες κλεισμένος στους τέσσερις τοίχους.
Το 1996, η μητέρα πήρε παραμάσχαλα τον Armir και την αδερφή του και αναζήτησαν πολιτικό άσυλο στις ΗΠΑ. Έφτασαν τελικά στο Σεν Λούις με 2.000 δολάρια στην τσέπη. Ζούσαν άλλοτε σε δομές φιλοξενίας και άλλοτε σε πάρκα ή κάτω από γέφυρες. Η μητέρα έπλενε πιάτα και καθάριζε εστιατόρια για να θρέψει τα παιδιά της.
«Παρά το γεγονός ότι ήμασταν άστεγοι και ο καιρός ήταν δύσκολος, είχαμε ο ένας τον άλλο», θυμάται τρυφερά εκείνες τις ανηλεείς στιγμές.
Σημείο καμπής στη ζωή του το 1998, όταν μετανάστευσε στον Νέο Κόσμο και ο θείος του και πήγαν να ζήσουν όλοι μαζί στη Σαρλότ της Βόρειας Καρολίνα. Εκείνος ήταν επαγγελματίας οδηγός και δούλευε ταξί στην Αμερική, κάποια στιγμή ασχολήθηκε όμως με τα λεωφορεία.
Και πήρε στη δούλεψή του τον 15χρονο πια Armir και τη μαμά του. Η μαμά καθάριζε τα λεωφορεία και ο μικρός έκανε όλα τα άλλα. Όταν ενηλικιώθηκε, έβγαλε κι ένα επαγγελματικό δίπλωμα για να φουλάρει τα λεωφορεία στο βενζινάδικο και να είναι έτοιμα για τους οδηγούς.
Έμαθε όμως μόνος του κώδικα HTML και έφτιαξε στον θείο του μια ιστοσελίδα για την επιχείρησή του. Πριν συμβούν όλα αυτά, ο ασίγαστος νεαρός είχε αγαπήσει το τένις. Το τένις που έμαθε όταν κοιμόταν στα πάρκα του Σεν Λούις και δανειζόταν ρακέτες για να έχει κάτι να κάνει όλη μέρα.
Μέχρι να γραφτεί στο Γυμνάσιο, είχε πάει σε όποια ακαδημία τένις έκανε δωρεάν μαθήματα. Και είχε γίνει αρκετά καλός. Μετά βρήκε κι έναν προπονητή που δέχτηκε να τον προπονεί χωρίς λεφτά, στο πλαίσιο μιας φιλανθρωπικής δράσης για παιδιά. Σύντομα θα έπαιρνε μέρος σε τουρνουά τένις ανά την επικράτεια και το 2006 έφτασε να είναι ένα από τα καλά ονόματα της αμερικανικής ομοσπονδίας.
Όχι ότι πήρε ποτέ σχολικό απολυτήριο. Φοίτησε 1,5 χρόνο όλο κι όλο στο Γυμνάσιο, είχε όμως στα χέρια του ένα χαρτί από ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης στο σπίτι. Ότι χρειαζόταν δηλαδή για να γίνει δεκτός από το Πανεπιστήμιο της Βοστόνης, που του έδωσε υποτροφία για να τον εντάξει στην κολεγιακή ομάδα τένις.
Δεν ήταν όμως τόσο καλός για να γίνει επαγγελματίας τενίστας. «Ήμουν καλός, δεν ήμουν όμως τόσο καλός», θυμάται. Με την αθλητική καριέρα εκτός κάδρου, αγάπησε την κτηματομεσιτική.
Έβγαλε άδεια μεσίτη σπουδάζοντας ακόμα και τώρα το γύρισε στα οικονομικά. Εκεί ήταν πραγματικά καλός! Πλέον καθάριζε ακόμα και 5.000 δολάρια τον μήνα.
«Χωρίς την υποτροφία του τένις και παρά την οικονομική βοήθεια που λάμβανα, ένα πράγμα ήταν σαφές: πως το πανεπιστήμιο ήταν αδιανόητα ακριβό. Τα δάνεια άρχισαν να συσσωρεύονται. Δεν έβγαζε νόημα για μένα».
Όταν είδε πως θα χρεωνόταν δυσανάλογα πολύ, υποθηκεύοντας το μέλλον του, διέκοψε τις σπουδές του για να επικεντρωθεί στο real estate κάπου καλύτερα. Στο Λος Άντζελες…
Η ιδέα του 1 εκατομμυρίου
Ο 26χρονος νεαρός μετακόμισε το 2009 στην Καλιφόρνια. Και έπεσε με τα μούτρα στη δουλειά. Κάποια στιγμή πήγε στο πανεπιστήμιο UCLA για να εγγραφεί, μεταφέροντας τα μαθήματα που είχε περάσει από τη Βοστόνη. Έτσι περνούσε τώρα τον καιρό του, δουλεύοντας και σπουδάζοντας.
Και τρία μαθήματα πριν το πτυχίο, τα παράτησε όλα! «Είχα πάρει όλη την εκπαίδευση, έμαθα ό,τι ήταν να μάθω, δεν ήθελα να συνεχίσω να δανείζομαι λεφτά για τις σπουδές μου». Σε ένα ταξίδι στο σπίτι του πήγε μια βόλτα από την οικογενειακή επιχείρηση με τα λεωφορεία και τις λιμουζίνες του θείου και είδε ότι μπορούσε να τον βοηθήσει.
Επέστρεψε λοιπόν οριστικά στη Σαρλότ το 2012, πάνω στην ώρα για το Συνέδριο των Δημοκρατικών που θα γινόταν στην πόλη. Ένα στέλεχος της παράταξης τηλεφώνησε στον θείο του ψάχνοντας 60 λεωφορεία για τις ανάγκες του συνεδρίου. Κανείς δεν μπορούσε να βρει τόσα πούλμαν τελευταία στιγμή!
Ο Armir δεν θα άφηνε να χαθεί τέτοια ευκαιρία. Άρχισε να τηλεφωνεί σε εταιρίες και ιδιώτες από γειτονικές πόλεις και πολιτείες αργότερα. Του ζητούσαν να τους στείλει email. Μετά του έκαναν κι άλλες ερωτήσεις μέσω email. Για να κλείσει ένα λεωφορείο, χρειαζόταν 2-3 μέρες. Ήταν μια βαρετή δουλειά που τον διέλυσε.
Του γέννησε όμως μια καλή ιδέα. Μια ηλεκτρονική αγορά που θα μπορούσες να καταχωρίσεις το λεωφορείο και τη διαθεσιμότητά σου για να σε βρίσκουν εύκολα και γρήγορα. Μια αγορά εθνικής εμβέλειας που να απλοποιεί πράγματα και καταστάσεις.
Την επόμενη χρονιά η εφαρμογή του ήταν έτοιμη. Ονόμασε το startup Shofur, μια πλατφόρμα όπου κλείνεις online λεωφορεία για κάθε περίσταση και παρακολουθείς σε πραγματικό χρόνο τη διαδρομή τους.
Του στοίχισε 800 δολάρια, τόσα είχε στην άκρη. Και τα έριξε όλα στην επιχείρησή του. Οι οδηγοί ανταποκρίθηκαν και του έδωσαν από την αρχή την απαραίτητη ρευστότητα ώστε να μη χρειαστεί ποτέ να στραφεί σε επενδυτικά κεφάλαια.
Μερικές χιλιάδες λεωφορεία περιφέρονται σήμερα σε ΗΠΑ και Καναδά με το λογότυπό του πάνω τους, ενώ δεν του ανήκει κανένα. Παίρνει απλώς ένα μικρό ποσοστό από όσα χρεώνουν οι οδηγοί στους πελάτες του.
Στην πραγματικότητα κάνει και πολλά ακόμα, διασφαλίζοντας την ασφάλεια των οχημάτων και την ικανότητα των οδηγών. Γι’ αυτό και μέχρι σήμερα, στα 6 χρόνια λειτουργίας της Shofur, ο δείκτης ατυχημάτων της είναι… μηδενικός! Παρά τα 10 εκατ. χιλιόμετρα που έχουν διαγράψει τα συνεργαζόμενα πούλμαν.
«Όλα έχουν να κάνουν με την τεχνολογία μας», είπε πρόσφατα σε συνέδριο τεχνολογίας. Κάθε λεωφορείο έχει αισθητήρες και GPS, ώστε να συνδέεται με το σύστημα που σκάρωσε ο Armir και οι υπάλληλοί του και να ξέρουν ακριβώς πού κινείται και κάτω από ποιες συνθήκες. Ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που μαζεύει και αναλύει δεδομένα από 1.000 και πλέον εταιρίες λεωφορείων σε πραγματικό χρόνο.
Η πλατφόρμα του δεν εξυπηρετεί μόνο συνέδρια, πάρτι και μετακινήσεις ομάδων, αλλά και όποιον χρειάζεται ένα πούλμαν για κάτι. Φτάνει να είναι νόμιμο. Η ετοιμότητα του μηχανισμού του και ο καινοτόμος τρόπος λειτουργίας του αποδείχτηκαν σωτήρια και μάλιστα πολλαπλά.
Όταν η αμερικανική υπηρεσία πολιτικής προστασίας (FEMA) χρειαζόταν να εκκενώσει επειγόντως 10.000 πολίτες από τη Φλόριντα, την Τζόρτζια και τη Νότια Καρολίνα το 2016, με τον καταστροφικό Τυφώνα Μάθιου που σμπαράλιασε την Αϊτή να πλησιάζει επικινδύνως γρήγορα, ήξερε τι έπρεπε να κάνει: μερικά κλικ στη Shofur!
H FEMA γνώριζε σε ποιον έπρεπε να στραφεί και όταν χτύπησε ο Τυφώνας Ίρμα το 2017 και ο Τυφώνας Χάρβεϊ λίγο αργότερα. Μερικές χιλιάδες άνθρωποι μεταφέρθηκαν με μερικά κλικ, χωρίς φόβο, χωρίς πανικό.
Όσο για τον θείο, αποδείχτηκε πιο παραδοσιακός επιχειρηματίας απ’ όσο θα ήθελε ο ανιψιός. Ο οποίος όταν ίδρυσε τη Shofur, του πρότεινε να ρευστοποιήσει τα πάντα και να στήσουν μαζί το startup. «Ήταν όμως, εκείνη τη στιγμή, ένας 55χρονος Αλβανός που δεν καταλάβαινε από τεχνολογία».
Του αναγνωρίζει πάντως πως ήταν ο άνθρωπος που του έμαθε τα πάντα για τα λεωφορεία και το πώς κάνεις δουλειές μαζί τους. Και παρά το γεγονός ότι είναι ανεξάρτητη εταιρία, τα λεωφορεία του θείου συνεργάζονται συχνά με το startup των εκατομμυρίων.
Ο Armir σπούδασε την αδερφή του γιατρό και αγόρασε στη μαμά του, «που ζει στο εξωτερικό, κάπου πολύ ωραία», ένα δικό της σπίτι. Χάρη στις δικές της θυσίες έγιναν εξάλλου όλα…