«Ο Ιούλιος ξαναγράφει την κλιματική αλλαγή»
Η χθεσινή έναρξη της συνόδου κορυφής για το κλίμα στη Λωζάννη με τίτλο Smile for Future, στην οποία συμμετέχει και η νεαρή ακτιβίστρια Γκρέτα Τούνμπεργκ, συνέπεσε με την κήρυξη του Ιουλίου ως του θερμότερου μήνα που έχει καταγραφεί ποτέ στον πλανήτη.
Οπως επισημαίνει σε πρόσφατο άρθρο της η αμερικανική εφημερίδα Ουάσιγκτον Ποστ, στην Ολλανδία τοπικοί τηλεοπτικοί σταθμοί έδειχναν χειμωνιάτικα τοπία για να βοηθήσουν τους τηλεθεατές να ξεχάσουν το κύμα καύσωνα που έπληξε την Ευρώπη τον μήνα που μας πέρασε. Στην Ελβετία οι Αρχές έβαψαν τις γραμμές των τρένων λευκές, ώστε να μη λυγίσουν από την ακραία ζέστη. Στο βελγικό λιμάνι της Αμβέρσας δύο έμποροι ναρκωτικών κάλεσαν την αστυνομία όταν παγιδεύτηκαν μέσα σε κοντέινερ γεμάτο κοκαΐνη από τον φόβο ότι θα μπορούσαν να πεθάνουν από τη θερμότητα. Στο Παρίσι πολλοί κατέφυγαν σε κλειστά σινεμά, επειδή είναι από τους λίγους χώρους στη γαλλική πρωτεύουσα με δυνατό κλιματισμό. Φωτιές έκαψαν εκατομμύρια στρέμματα στην Αρκτική, σημαντικό κομμάτι παγοκρηπίδας στη Γροιλανδία έλιωσε με αποτέλεσμα τόνοι νερού να χυθούν στον Ατλαντικό, ανεβάζοντας τη στάθμη των υδάτων. Σε τμήματα της Γερμανίας οι Αρχές υποχρεώθηκαν να μειώσουν το όριο ταχύτητας φοβούμενες ότι η ζέστη θα μπορούσε να καταστρέψει το οδόστρωμα στις Autobahn. Στο Βερολίνο πολίτες διένειμαν χάρτες με τους δημόσιους χώρους στην πόλη όπου υπάρχει κλιματισμός. Τα φορητά κλιματιστικά και οι ανεμιστήρες ξεπούλησαν. Και τα ιστορικά ρεκόρ υψηλότερων θερμοκρασιών διαδέχονταν το ένα το άλλο: από τους 38 βαθμούς στο Κέμπριτζ μέχρι τους 42 στο Παρίσι. Στο δε Κέμπριτζ, ο ξεναγός, που έχει συνηθίσει οι τουρίστες να κρατούν ομπρέλες για τη βροχή, βρέθηκε στην ασυνήθιστη θέση να μιλάει σε μια «θάλασσα» από ομπρέλες, οι οποίες όμως χρησιμοποιούνταν για προστασία από τον ήλιο.
«Εχουμε ζήσει ζεστά καλοκαίρια. Αυτό όμως δεν είναι το καλοκαίρι της νιότης μας. Δεν είναι το καλοκαίρι των παππούδων σας», είπε στους δημοσιογράφους ο γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες, καθώς ο Ιούλιος έδινε τη θέση του στον Αύγουστο. Τα στοιχεία από τον Ιούλιο επισημοποίησαν αυτό που είπε ο Γκουτιέρες: επρόκειτο για τον θερμότερο μήνα που βίωσε ο κόσμος από όταν είχαν αρχίσει να καταγράφονται οι θερμοκρασίες εκατό και πλέον χρόνια πριν. Ο μήνας ήταν μισό βαθμό Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο μεταξύ 1981 και 2010, όπερ σημαίνει 1,2 βαθμό πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, όπως αυτά ορίζονται από τη Διακυβερνητική Ομάδα για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC).
Στη διάρκεια των πενθήμερων εκδηλώσεων στην ελβετική πόλη 450 ακτιβιστές από 37 χώρες θα συμμετάσχουν στις συζητήσεις και στα εργαστήρια της συνόδου, η οποία θα κορυφωθεί την Παρασκευή με την καθιερωμένη απεργία των σχολείων, την οποία θέσπισε η 16χρονη Τούνμπεργκ. Αργότερα αυτόν τον μήνα το κίνημα της Γκρέτα συμπληρώνει ένα χρόνο. Ξεκίνησε σαν μια διαμαρτυρία για τις ανεπαρκείς δεσμεύσεις της σουηδικής κυβέρνησης για την κλιματική αλλαγή και εξελίχθηκε σε ένα διεθνές κύμα απεργιών μαθητών, που απλώθηκε σε έξι ηπείρους.
Η σύνοδος δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρη. Ο πλανήτης βαδίζει ολοταχώς σε ρυθμούς θερμότερης χρονιάς στην ιστορία του, ενώ το βέβαιο είναι πως η περίοδος από το 2015 έως φέτος θα είναι η θερμότερη πενταετία που έχει καταγραφεί. «Ο Ιούλιος ξαναγράφει την κλιματική αλλαγή… Δεν είναι επιστημονική φαντασία. Είναι η πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής. Συμβαίνει τώρα και θα επιδεινωθεί μελλοντικά, εάν δεν ληφθεί επείγουσα δράση», προειδοποιεί ο Πετέρι Τάλας, γ.γ. της Παγκόσμιας Οργάνωσης Μετεωρολογίας.
Εχει ενδιαφέρον, όπως υπογραμμίζει η «Ουάσιγκτον Ποστ», ότι το ρεκόρ του Ιουλίου δεν περιλαμβάνει την πρόσθετη επιρροή ενός ισχυρού Ελ Νίνιο, του φαινομένου που κάθε πέντε έως επτά χρόνια αυξάνει τη θερμοκρασία των ωκεανών και της ατμόσφαιρας. Για παράδειγμα, το ρεκόρ του 2016 σημειώθηκε σε μια χρόνια με εξαιρετικά ισχυρό Ελ Νίνιο. «Αν και δεν περιμένουμε κάθε χρόνο ένα νέο ρεκόρ, το γεγονός ότι συμβαίνει με συχνότητα κάποιων ετών είναι σαφής ένδειξη της κλιματικής αλλαγής», αναφέρει στην αμερικανική εφημερίδα o Ζέκε Χάουσφδαερ, επιστήμονας στο Berkeley Earth.