Ο κωμικός που πέθανε στη σκηνή και όλοι έσκασαν στα γέλια

Φημισμένος κωμικός στον καιρό του, ο Χάρι Αϊνστάιν ήταν ένα τα μεγάλα ονόματα της αμερικανικής κωμωδίας, κάνοντας καριέρα με αυτόν τον Έλληνα που είχε πλάσει, τον εστιάτορα «Nick Parkyakarkus», που μιλούσε αγγλικά με βαριά ελληνική προφορά και αράδιαζε στη σκηνή όλους τους εφευρετικότατους νεολογισμούς των ομογενών μας.

Και κάπως έτσι θα έφευγε από τον κόσμο, παραδίδοντας το «πιο ξεκαρδιστικό σκετς της καριέρας του» μπροστά σε 1.200 διασημότητες που πλήρωσαν 100 δολάρια ο καθένας για να δουν το επιθεωρησιακό νούμερο. Αμέσως μετά καταρρέει στη σκηνή, ο εκφωνητής καλεί φρενιασμένος «έναν γιατρό, έναν γιατρό» και πέντε γιατροί πετάγονται αμέσως πάνω. Οι οποίοι ανοίγουν το στέρνο του με ένα σουγιαδάκι. Πρόκειται σίγουρα για κωμικό νούμερο. Ή μήπως όχι;

Ποιος ήταν ο Χάρι Αϊνστάιν

Ο Χάρι Αϊνστάιν γεννήθηκε στη Βοστόνη τον Μάιο του 1904 ως ένα από τα παιδιά μιας οικογένειας ρωσοεβραίων εμιγκρέδων. Παρά το γεγονός πως θα γινόταν ευρύτερα γνωστός ως ο Έλληνας «Nick Parkyakarkus» -ή και «Parkyakarkas» κάποιες φορές-, ήταν εβραϊκής καταγωγής. Και τα ελληνικά τα γνώριζε καλά από τους γείτονές του, ερχόμενος από μικρός σε επαφή με τους έλληνες μετανάστες του Νέου Κόσμου.

Την καριέρα του την ξεκίνησε ως δημοσιογράφος και κειμενογράφος αργότερα σε μικρές διαφημιστικές, όσοι τον ήξεραν πάντως τον προέτρεπαν να ασχοληθεί με την κωμωδία, καθώς ήταν αθεράπευτα πλακατζής και το κωμικό στοιχείο έρεε στις φλέβες του.

Έτσι ξεκίνησε δειλά-δειλά το 1934, με μερικά σκετσάκια σε ραδιοφωνική εκπομπή, ξεδιπλώνοντας αυτόν τον ανεκδιήγητο έλληνα εστιάτορα (ή μάγειρα) που αράδιαζε τις ελληνικούρες και τα λογοπαίγνια το ένα πίσω από το άλλο. Σπεσιαλίστας καθώς ήταν στην ελληνική διάλεκτο, έφερε τον Parkyakarkus στα μεγαλύτερα κωμικά σόου των ΗΠΑ και τις δημοφιλέστερες ραδιοφωνικές εκπομπές (όπως του Eddie Cantor και του Al Jolson), ενώ μεταξύ 1936-1945 εμφανίστηκε και σε 11 ταινίες ως ο ανεπανάληπτα διασκεδαστικός Έλληνάς του.

Δεν έκανε βέβαια μόνο τον Έλληνα, καθώς η κωμική του φαρέτρα είχε πολλούς κρυμμένους άσους. Εξίσου γνωστός ήταν και ως «Harry Parke», υιοθετώντας στην καριέρα του πολλά και διάφορα ψευδώνυμα, συχνά με εθνικά χαρακτηριστικά. Είμαστε εξάλλου σε εποχές που κανείς δεν έβλεπε τίποτα το κακό σε αυτό το είδος του χιούμορ.

Και ο Αϊνστάιν ήταν τόσο καλός ως Έλληνας που όταν γνώρισε τη δεύτερη γυναίκα του στα πλατό μιας ταινίας που εμφανιζόταν ως Parkyakarkus, εκείνη πίστευε πως ήταν ακριβώς αυτό, έλληνας εμιγκρές! Με την ηθοποιό Thelma Leeds παντρεύτηκαν το 1937 και ένα από τα τρία παιδιά που απέκτησαν θα γινόταν κι αυτός κωμικός, ο σημερινός Άλμπερτ Μπρουκς.

Τόσο πολύ αγάπησε μάλιστα αυτόν τον Έλληνά του που θέλησε κάποια στιγμή να αλλάξει επισήμως το επίθετό του σε «Parkyakarkus», ο δικαστής δεν τον άφησε ωστόσο. Το δικό του πέρασε πάντως στο αστέρι του στη χολιγουντιανή Λεωφόρο της Δόξας, που γράφει το καλλιτεχνικό του ψευδώνυμο και όχι το όνομά του, όπως ακριβώς το ήθελε.

Ο Αϊνστάιν ήταν στη δεκαετία του 1950 στον κωμικό του θρόνο, απολαμβάνοντας φήμη και αναγνωρισιμότητα στα μήκη και τα πλάτη της Αμερικής. Από το 1945 είχε εξάλλου το δικό του ραδιοφωνικό σόου, το περιβόητο «Meet Me at Parky’s», στο οποίο συχνά-πυκνά εμφανιζόταν με το αγαπημένο alter ego του…

Το τέλος που έμοιαζε με κωμικό νούμερο

Όσο γίνονταν βέβαια όλα αυτά, ο Αϊνστάιν πάλευε με την καρδιοπάθεια στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Κάποια στιγμή η ραδιοφωνική του εκπομπή κόπηκε απρόοπτα και τώρα εμφανιζόταν στο Friars Club του Μπέβερλι Χιλς, κάτι που περιόρισε τη δουλειά του και τον βύθισε στη θλίψη. Η βραδιά της 23ης Νοεμβρίου του 1958 ήταν όμως δική του: το σκετς του μάγεψε τους πάντες και το χειροκρότημα ήταν παρατεταμένο. Η τελευταία αυτή παράσταση υπάρχει μάλιστα ηχογραφημένη, όπου ακούγονται τα ακατάσχετα γέλια του κόσμου…

Στο τέλος του δεκάλεπτου λοιπόν σκετς, ο περίφημος κονφερασιέ και ραδιοφωνική διασημότητα Αρτ Λινκλέτερ επέστρεψε στη σκηνή και ο Χάρι γύρισε στην μπροστινή θέση του, δίπλα στον επίσης σημαντικό κωμικό Μίλτον Μπερλ.

Ο Λινκλέτερ έμοιαζε αποσβολωμένος με το νούμερο που είχε μόλις παρακολουθήσει και το κοινό χειροκροτούσε ακόμα όρθιο τον μεγάλο κωμικό. «Κάθε φορά που τελειώνει, αναρωτιέμαι: ‘‘γιατί δεν είναι στον αέρα αυτός ο άνθρωπος;’’», σχολίασε με δέος ο Αρτ. Τα βλέμματα όλων στράφηκαν ξανά στον Χάρι, ο οποίος κατέρρευσε στον ώμο του Μπερλ, κάνοντας τον κόσμο να σκάσει για άλλη μια φορά στα γέλια, εν μέσω πάντα θερμού χειροκροτήματος και επευφημίας.

Μόνο ο Μπερλ έμοιαζε ανήσυχος: «Υπάρχει γιατρός στην αίθουσα;», φώναξε αυτός, ερώτηση που επανέλαβε αλαφιασμένος και ο Λινκλέτερ. Και υπήρχαν, πέντε από αυτούς, οι οποίοι έτρεξαν στη σκηνή. Ένας από αυτούς έβγαλε ένα σουγαδιάκι και τον άνοιξε στο στέρνο, κάνοντας μαλάξεις στην καρδιά του. Το κοινό δεν ήξερε τι ακριβώς γινόταν, οι περισσότεροι συνέχιζαν πάντως το χειροκρότημα και τα καλαμπούρια, δεν πολυκαταλάβαιναν όμως τι σόι νούμερο ήταν αυτό.

Το πράγμα σοβάρεψε όταν ένας δεύτερος γιατρός έπιασε δυο καλώδια και ξεγύμνωσε τις άκρες τους, προσπαθώντας να φτιάξει έναν αυτοσχέδιο απινιδωτή και κάνει ηλεκτροσόκ στην καρδιά. Οι διασώστες δεν θα αργούσαν να εμφανιστούν. Τώρα κανείς δεν γελούσε. Τα βλέμματα πολλών καρφώθηκαν στη γυναίκα του Χάρι, που έκλαιγε γοερά πάνω στον ώμο του 18χρονου γιου της, Κλίφορντ.

Όσο οι κουίντες έκλειναν περιορίζοντας το τραγικό θέαμα της σκηνής, ο Μπερλ είπε να πιάσει το τραγούδι, για να αλαφρύνει το κλίμα. Πλάι του στο μικρόφωνο στάθηκε και ο επίσης κωμικός Τζορτζ Μπερνς, αν και το τραγούδι τους καλύπτονταν από τους ήχους της συσκευής τεχνητής αναπνοής που ακουγόταν στο φόντο.

Δύο ώρες κράτησε η προσπάθεια των πέντε να τον επαναφέρουν, πριν εγκαταλείψουν στη 1:20 τα ξημερώματα της 24ης Νοεμβρίου πια. Αιτία θανάτου; Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Ο επίλογος της βραδιάς θα δινόταν από τα δύο πρόσωπα προς τιμή των οποίων είχε διοργανωθεί το βαριετέ: η Λουσίλ Μπολ και ο Ντέζι Αρνάζ, το αντρόγυνο που είχαν μετατραπεί σε λαμπερά αστέρια της αμερικανικής κωμωδίας. Ο Αρνάζ, καρδιακός φίλος του Αϊνστάιν, έπιασε το μικρόφωνο:

«Αυτή ήταν μια από αυτές τις στιγμές που η Λουσίλ κι εγώ περιμέναμε σε όλη μας τη ζωή, είναι ανούσια όμως τώρα. Λένε πως το σόου πρέπει να συνεχιστεί. Γιατί πρέπει όμως; Ας κλείσουμε αυτό το πρόγραμμα τώρα προσευχόμενοι για αυτόν τον καταπληκτικό άντρα στα παρασκήνια που έκανε τον κόσμο να γελά».

Ο Χάρι Αϊνστάιν ήταν 54 ετών όταν έπεσαν απρόοπτα οι τίτλοι τέλους της ζωής του. Είχε προλάβει βέβαια να συμβουλεύσει τον μικρότερο από τους τέσσερις γιους του, τον 11χρονο τότε Άλμπερτ, πως αν σκόπευε να κάνει καριέρα στη σόουμπιζ, τότε το καλύτερο που είχε να κάνει ήταν να αλλάξει το επίθετό του, μιας και ο κόσμος είχε ήδη έναν Άλμπερτ Αϊνστάιν και δεν χρειαζόταν δεύτερο!

Ο Άλμπερτ Μπρουκς έγινε κωμικός, ο Μπομπ Αϊνστάιν ηθοποιός, ο Κλίφορντ Αϊνστάιν δικηγόρος και ο Τσαρλς Αϊνστάιν συγγραφέας…