Οι Άγιοι Σεργκέι και Χέρμαν Βαλαμολαϊσέτ, οι διαφωτιστές της Καρελίας (28 Ιουνίου)
Ο Σεργκέι εγκαταστάθηκε σε μια σπηλιά, κήρυξε το ευαγγέλιο στους ντόπιους κατοίκους και τους βάφτισε ως χριστιανούς. Το έργο του μοναχού Σεργκέι συνέχισε ο μαθητής του πατέρας Χέρμαν, ο οποίος πρέπει να ήταν από την Καρελία λόγω εθνοτικής καταγωγής.
Οι Άγιοι Sergei Valamolainen και Herman Valamolainen είναι από τους πιο διάσημους και σεβαστούς αγίους της Φινλανδικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Τιμούνται ως οι κτήτορες του μοναστηριού Valamo.
Αν και δεν είναι γνωστή η ακριβής ημερομηνία ίδρυσης της μονής, κάτι μπορεί να συναχθεί από τα σημαντικότερα έγγραφα της εποχής. Τα παλαιότερα χειρόγραφα θραύσματα στη βιβλιοθήκη του Valamo είναι του 13ου αιώνα και η παλαιότερη σωζόμενη πηγή του Valamo είναι το αντίγραφο του 1501 της μνήμης των Αγίων στο μοναστήρι. Η παλαιότερη γνωστή επιστολή απαλλαγής από τον Μέγα Δούκα της Μόσχας προς το Βαλάμο χρονολογείται το 1507.
Σχετικά λίγα είναι επίσης γνωστά για τη ζωή των αγίων πατέρων. Οι υπάρχουσες πληροφορίες βασίζονται στις αφηγήσεις που περιέχονται στην παράδοση της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, καθώς και σε αντικρουόμενες γραπτές πηγές από τα τέλη του Μεσαίωνα και τον 16ο αιώνα.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο μοναχός Σεργκέι έφτασε στην Καρελία από τα νότια -πιθανόν από το Βυζάντιο- και ίδρυσε ένα μοναστήρι στον αρχαίο ειδωλολατρικό χώρο λατρείας στο νησί Λαάτοκα. Εκείνη την εποχή συνηθιζόταν οι ειδωλολατρικοί βωμοί να μετατρέπονται σε εκκλησιαστική χρήση αφιερώνοντάς τους στον Χριστό.
Ο Σεργκέι εγκαταστάθηκε σε μια σπηλιά, κήρυξε το ευαγγέλιο στους ντόπιους κατοίκους και τους βάφτισε ως χριστιανούς. Το έργο του μοναχού Σεργκέι συνέχισε ο μαθητής του πατέρας Χέρμαν, ο οποίος πρέπει να ήταν από την Καρελία λόγω εθνοτικής καταγωγής.
Ούτε πολλά είναι γνωστά για τα τελευταία στάδια της ζωής των αγίων. Το 1163, ωστόσο, και οι δύο είχαν πεθάνει για αρκετό καιρό, καθώς πολλές διαφορετικές πηγές λένε ότι τα λείψανά τους μεταφέρθηκαν στη συνέχεια από το Valamo στο Novgorod για ασφάλεια. Επιστράφηκαν πανηγυρικά πίσω στο Valamo στις 11 Σεπτεμβρίου 1180. Η ημέρα αυτή γιορτάζεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία ως η ημέρα μνήμης της επιστροφής των ιερών αυτών λειψάνων.
Το κενοτάφιο, ή άδειο φέρετρο, των Αγίων Πατέρων εκτίθεται στο RIISA, το Μουσείο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Φινλανδίας. Από την άλλη πλευρά, δεν είναι γνωστό πού βρίσκονται τα λείψανα των Αγίων Σεργίου και Ερμάν. Αυτό γίνεται ξεκάθαρο, για παράδειγμα, από μια από τις επιστολές του Igumen Damaskini , όπου ρωτά για άλλο μοναστήρι εάν θα ήθελαν να δώσουν ένα λείψανο των αγίων πατέρων στον Valamo.
Ο τοπικός σεβασμός για τους αγίους πατέρες ήταν ήδη μεγάλος κατά τον Μεσαίωνα. Τα ονόματά τους προστέθηκαν στο γενικό ρωσικό ημερολόγιο αφότου ο Αλέξανδρος Α’ επισκέφθηκε το Βαλάμο το 1819.
Η ημέρα μνήμης του Σεργκέι και του Χέρμαν Βάλαμο γιορτάζεται στις 28 Ιουνίου. Η Φινλανδική Ορθόδοξη Εκκλησία συγκαταλέγει και τους δύο στους διαφωτιστές της Καρελίας. Η κοινή ημέρα μνήμης τους γίνεται το Σάββατο μεταξύ της τελευταίας ημέρας του Οκτωβρίου και της 6ης Νοεμβρίου, όταν η εκκλησία γιορτάζει το πανηγύρι των διαφωτιστών της Καρελίας.
Φέτος, οι επίσκοποι της εκκλησίας της Φιλανδίας θα τελέσουν μαζί την εορτή των Αγίων Πάντων στην Παλαιά Εκκλησία της Μονής Valamo. Η υπηρεσία ξεκινά στις 28/6. 9 η ώρα.
« Ω άγιοι συναγωνιστές! Έγινες αληθινά υπάκουος στο ευαγγέλιο του Χριστού, γιατί από αγάπη για τον Χριστό περιφρόνησες τον κόσμο και ό,τι υπάρχει μέσα του, σαν να ήταν ανύπαρκτο για σένα. Πήγες να ζήσεις σε ένα νησί στη θάλασσα και εκεί πολέμησες ενάντια στις μηχανορραφίες ενός αόρατου εχθρού. Νηστεύοντας, παρακολουθώντας και στέκεστε στις προσευχές σας τις νύχτες/ κάνατε τη σάρκα σας υπάκουη στο πνεύμα. Γι’ αυτό λάβατε τα στέφανα που σας άξιζαν από το δεξί χέρι του Παντοδύναμου. Και τώρα, όρθιοι μπροστά στην υπεραγία Τριάδα, προσευχηθείτε, οι μακάριοι πατέρες μας Σεργκέι και Ερμάν, για την προστασία της ειρήνης του χριστιανικού λαού και τη σωτηρία των ψυχών μας. » )