Όταν ο έφηβος γίνεται πιο υπεύθυνος
Κατά τη διάρκεια της εφηβείας, η ανάγκη των παιδιών για ευθύνες και αυτονομία γίνεται μεγαλύτερη και είναι ένα σημαντικό κομμάτι προς το δρόμο της ενηλικίωσης. Το πώς θα βοηθήσετε το παιδιά σας στο να παίρνουν αποφάσεις και την ευθύνη των πράξεών τους, είναι ένα σημείο κλειδί για εσάς. Έχετε το σημαντικότερο ρόλο στην εκπαίδευση και στην υποστήριξη του παιδιού σας. Το πόσο γρήγορα θα αναθέσετε ευθύνες, εξαρτάται από το πόσο άνετα νιώθετε, από την οικογένεια, τις παραδόσεις και το επίπεδο ωριμότητας του εφήβου. Ιδανικά, θα πρέπει να νιώθετε όλοι άνετα και να μην βιάζετε τις καταστάσεις.
Όταν σκέφτεστε για το αν το παιδί είναι έτοιμο να αναλάβει περισσότερες ευθύνες, έχετε τρεις επιλογές. Ναι, όχι, ίσως.
Η επιλογή ‘ναι’. Όταν το παιδί είναι έτοιμο να κάνει κάτι μόνο του, όπως το να γυρίσει από το σχολείο χωρίς συνοδεία, όταν μπορεί να διαλέξει κάτι μόνο του, όπως τα ρούχα και το κούρεμα και όταν αναμένεται κάτι λόγω ηλικίας, όπως το να βοηθά στην κουζίνα μία φορά την εβδομάδα. Αν το παιδί το χειριστεί με τρόπο που σας αρέσει, επιβραβεύστε το. Αλλά αν δεν σας αρέσει, μην επεμβαίνετε. Αφήστε το να μάθει από τις δικές του εμπειρίες.
Η επιλογή ‘όχι’. Συνήθως την έχουμε όταν υπάρχει πιθανότητα κινδύνου για το ίδιο, όπως είναι η κατανάλωση αλκοόλ ή όταν επηρεάζεται όλη η οικογένεια. Το όχι θέτει όρια αλλά πρέπει να γίνεται με το σωστό τρόπο και όχι με απαγορεύσεις ή αυστηρότητα.
Η επιλογή ‘ίσως’. Αυτό είναι η γκρίζα ζώνη. Μπορείτε να το συζητήσετε με το παιδί και να καταλήξετε σε ναι ή όχι, ανάλογα με την περίσταση.
Κάποιοι έφηβοι είναι πιο ώριμοι από άλλους και το αποδεικνύουν σε διάφορες περιπτώσεις. Παρόλα αυτά, χρειάζονται τις εμπειρίες, ώστε να μάθουν πώς να τις διαχειρίζονται μόνοι τους, ειδικά όταν δεν υπάρχει κάποιος άμεσος κίνδυνος. Μιλήστε μαζί τους για τις επικίνδυνες καταστάσεις, εξηγήστε αυτά που σκέφτεστε και βρείτε από κοινού μία μέση λύση. Το ίδιο ισχύει και για τις περιπτώσεις όπου μπορεί να κάνουν κακό στους άλλους, έστω και άθελά τους.
Το σημαντικότερο είναι να βρείτε τη χρυσή τομή ώστε να μην δώσετε στο παιδί ούτε ελάχιστες αλλά ούτε και πάρα πολλές ευθύνες. Εάν σπάσει τους κανόνες, που το κάνει για να τεστάρει τα όριά σας, μιλήστε για αυτό και συμφωνήστε στις συνέπειες ώστε να ξέρει εκ των προτέρων.