Παραδεισένιες ελληνικές παραλίες που ήταν άλλοτε ορμητήρια πειρατών

Οι Σαρακηνοί δεν ήταν παίξε-γέλασε. Κάθε άλλο.

Οι πανίσχυρες στρατιές του Ισλάμ σάρωσαν από την Αραβία τα πάντα στο πέρασμά τους κατά τον 7ο και 8ο αιώνα, κατακτώντας Μέση Ανατολή, τα βόρεια της Αφρικής και τμήμα της Ισπανίας.

Οι Άραβες έφτασαν να κατέχουν ένα καλό τμήμα της Μεσογείου και τον επόμενο αιώνα, με τον χριστιανικό κόσμο αποδυναμωμένο, κυριάρχησαν στις θάλασσες της περιοχής.

«Μουσουλμανική λίμνη» έγινε η Μεσόγειος και οι Σαρακηνοί επιδρομείς χτυπούσαν ό,τι ήθελαν, όποτε το ήθελαν. Χωρίς σημαντική αντίσταση.

Λεηλατούσαν πια (9ος αιώνας) πόλεις και χωριά και περιοχές ολόκληρες εγκαταλείφθηκαν. Πλέον Μάλτα, Σικελία και Κρήτη ήταν κάτω από τον έλεγχό τους, με την ακτίνα δράσης τους να απλώνεται σε όλη τη Μεσόγειο Θάλασσα.

Από το 828 μ.Χ. μάλιστα η Κρήτη είναι ένα από τα σημαντικότερα ορμητήριά τους, ένα από τα πλέον διαβόητα πειρατικά άντρα του καιρού.

Οι Αγαρηνοί, όπως τους ονομάζει ο Ιωάννης Δαμασκηνός, κράτησαν την Κρήτη από το 828-961, όταν την ξαναπήραν οι Βυζαντινοί με τον, στρατηγό ακόμα, Νικηφόρο Φωκά.

Σαρακηνούς έφτασαν να ονομάζουν οι Βυζαντινοί όλους τους Άραβες αδιακρίτως, γνώριζαν όμως καλά και διαχώριζαν τους Σαρακηνούς πειρατές.

Αυτούς που πήρε μαζί του ο Αμπού Χαφέζ (Απόχαψι τον αποκαλούν οι βυζαντινοί ιστορικοί και χρονογράφοι) όταν εκδιώχθηκε από την Ισπανία και μεταμορφώθηκαν σε έναν κουρσάρικο στόλο που ενστάλαζε φόβο σε όλα τα παράλια της Μεσογείου.

Η χαρακτηριστική ευκολία με την οποία έκανε την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου ορμητήριό του και η εξίσου εύκολη κατάληψη της Κρήτης λειτουργούσαν ως φόβητρο για όλους. Ο Χάνδακας (Ηράκλειο) είναι τώρα το νέο στρατηγείο του.

Μέχρι να καμφθούν οι ληστρικές επιδρομές στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία κατά τον 11ο αιώνα, οι Σαρακηνοί πειρατές είχαν αφήσει ζοφερή κληρονομιά στον ελλαδικό χώρο, κάτι που η Πελοπόννησος το γνώριζε δυστυχώς καλά.

Ακόμα και σήμερα έχουμε τοπωνύμια που μαρτυρούν τη δράση των Σαρακηνών κουρσάρων. Σαρακήνικα τα λέμε και τα ξέρουμε καλά. Όλα είναι άλλωστε παραλίες ξεχωριστής ομορφιάς.

Οι πειρατές ήξεραν αν μη τι άλλο πώς να διαλέγουν τα καταφύγιά τους…

Σαρακήνικο στη Μήλο

Το γνωστότερο Σαρακήνικο της χώρας έμελλε να είναι και μια από τις ομορφότερες παραλίες της Ελλάδας. Και ολόκληρης της Ευρώπης, αναμφίβολα!

Η δημοφιλής και σεληνιακού τοπίου ακτή της Μήλου με τα λευκά βράχια και τα κρυστάλλινα νερά επιβάλλει το δέος και τον θαυμασμό. Είναι ένα πληθωρικό δημιούργημα της φύσης, μια εικόνα που μοιάζει το λιγότερο εξωγήινη.

Εκεί, δίπλα στη χώρα της Μήλου, είχαν οι Σαρακηνοί μια από τις βάσεις τους στις Κυκλάδες, επιβλέποντας από την παραλία τη Σίφνο και την Κίμωλο. Σήμερα είναι μια παραδεισένια παραλία σπάνιας ομορφιάς.

Τα ηφαιστειογενή και διαβρωμένα βράχια που διεισδύουν στη θάλασσα δημιουργώντας μικρές και μεγάλες σπηλιές απαθανατίζονται στον φακό όποιου βρεθεί στο νησί, χαρίζοντας θαλασσινές εμπειρίες έξω από τα συνηθισμένα.

Σε αυτές τις σπηλιές γύρω από τη θάλασσα έδεναν άλλοτε τα κουρσάρικα πλοία τους οι Σαρακηνοί, προστατεύοντάς τα από τα κύματα. Οι ίδιοι ξεκουράζονταν στις εσοχές των βράχων πάνω στην ακρογιαλιά, εκεί που σήμερα κάνουμε τις ξένοιαστες βουτιές μας. Οι ντόπιοι λένε πως αν κοιτάξεις καλά, ίσως δεις κάποια δέστρα από κείνα τα χρόνια…

Σαρακήνικο στη Γαύδο

Μια από τις ομορφότερες παραλίες της Γαύδου, πολύ κοντά στο λιμανάκι Καραβέ, απηχεί ξανά την τρομακτική δράση των Σαρακηνών. Οι παραθεριστές που την επιλέγουν για το ελεύθερο κάμπινγκ δεν θα το σκεφτούν βέβαια αυτό δεύτερη φορά, καθώς το τοπίο σε ξελογιάζει και ξεχνάς τα πάντα.

Η απέραντη αμμουδιά, οι αμμόλοφοι και οι κέδροι καταλήγουν εδώ σε αβαθή και πεντακάθαρα νερά, αποτελώντας πόλο έλξης για μπάνιο ή free camping στη μαγευτική παραλία. Ο χρόνος κυλά αργά και νωχελικά και κάθε σπιθαμή σε καλεί να χαλαρώσεις και να αφεθείς στα τόσα θέλγητρα της Γαύδου.

Και να μη σκεφτείς δηλαδή τι ήταν άλλοτε το Σαρακήνικο, μια από τις βάσεις των τρομερών κουρσάρων στην Κρήτη μετά την κατάληψή της. Η Γαύδος ήταν πάντα στρατηγικά τοποθετημένη, γι’ αυτό και πέρασαν οι πάντες από δω στο διάβα της Ιστορίας.

Επί Σαρακηνών πάντως, μας παραδίδεται πως το νησί κατέληξε σχεδόν ακατοίκητο…

Σαρακήνικο στην Εύβοια

Σε άλλο ένα νησί, στα κεντρικά της Εύβοιας αυτή τη φορά, συναντάμε άλλο ένα πειστήριο της μαύρης δράσης των Σαρακηνών στον ελλαδικό χώρο. Λίγο μετά την παραλία της Βλαχιάς και κοντά στην Αγία Άννα θα αντικρίσεις ένα άγριο θέαμα που θα σε πείσει ότι οι κουρσάροι ήξεραν πώς να επιλέγουν ορμητήρια.

Σκουρόχρωμα βότσαλα, βαθιά πρασινογάλανα νερά, όλα βυθισμένα μέσα στην κατάφυτη φύση και το πράσινο. Ένας ανέγγιχτος παράδεισος, έτσι κακοτράχαλος και δύσβατος που παραμένει ο δρόμος που κατηφορίζει ως την ακτή, περιμένει να σε ξελογιάσει με τις απαράμιλλες χάρες του.

Οι Σαρακηνοί τη γνώριζαν καλά την παραλία και έδεναν τα πλοία τους στη μικρή βραχονησίδα του κολπίσκου, λειτουργώντας ως πρώτης τάξεως φυσική κρυψώνα. Το κρησφύγετό τους διατήρησε το όνομά του και στην Τουρκοκρατία, Σαρακίνα το έλεγαν πια.

Στο σημείο που βρίσκεται σήμερα χτισμένο το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου λέγεται πως ήταν το οχυρό τους, εκεί που έκρυβαν τα πλούσια λάφυρα.

Η ντόπια παράδοση μάς λέει ακόμα πως η βραχονησίδα απέναντι από τον οικισμό ονομάστηκε «Ξεροκάραβος» ακριβώς επειδή εισακούστηκαν οι προσευχές των κατοίκων και το πειρατικό καράβι που ερχόταν για άλλη μια επιδρομή πέτρωσε μαγικά πριν φτάσει στην ακτή.

Σαρακήνικο στην Ελαφόνησο

Εδώ έχουμε ξανά μια από τις ομορφότερες παραλίες της Ελλάδας και ολόκληρης της Μεσογείου, την περίφημη δίδυμη παραλία του Σίμου. Έτσι τον ξέρουν όλοι, εκεί στα νότια του νησιού, μόνο που ο Σίμος απαρτίζεται από τη μικρή παραλία (Μικρός Σίμος), τον Φράγκο, και τη μεγάλη (Μεγάλος Σίμος), το Σαρακήνικο.

Τσερατσίνικο θα ακούσεις να το λένε οι ντόπιοι, απηχώντας τη ζοφερή κληρονομιά των Σαρακηνών. Εδώ έχουμε μια τεράστια αμμουδιά που παίζει με το λευκό και το χρυσό, ανάλογα με τα καπρίτσια του ήλιου, φιλοξενώντας ενδημική χλωρίδα που δεν απαντάται πουθενά αλλού στον κόσμο.

Ο όρμος του Σαρακήνικου χρησιμοποιήθηκε μάλιστα ως ορμητήριο όχι μόνο από τους Σαρακηνούς, από και τους πειρατές της Μάλτας και της Μπαρμπαριάς, όταν δεν αποτελούσε ναυτική βάση Άγγλων και Γάλλων.

Τόπος κτηνωδίας και φρίκης ήταν κάποτε η απαράμιλλης ομορφιάς παραλία που δεν χορταίνεις να τη βλέπεις. Αλλά και σπουδαίων αποφάσεων για το ελληνικό έθνος, μιας και το Σαρακήνικο ήταν μια από τις βάσεις του συμμαχικού στόλου κατά τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου τον Οκτώβριο του 1827.

Έμεινε γνωστό όμως ως Σαρακήνικο, από τους πειρατές που έκαναν άλλοτε τη διέλευση από τα στενά μεταξύ Ελαφονήσου και Κυθήρων στοίχημα με όλες τις πιθανότητες κόντρα…

Σαρακήνικο στην Πάργα

Τόσο κοντά στην Πάργα, κι όμως τόσο μακριά, συναντάμε άλλο ένα πειρατικό κατάλοιπο. Μετά το χωριό Αγιά λοιπόν βρισκόμαστε μέσα σε καταγάλανα νερά και απίθανους αιωνόβιους ελαιώνες στον φόντο. Ένας μικρός κόλπος είναι με λευκή άμμο και βοτσαλάκι που περιμένει να σε συνεπάρει με την ομορφιά του.

Εδώ ο θρύλος θέλει τους Σαρακηνούς να ναυαγούν στις ακτές, όταν μια καλοκαιρινή φουρτούνα τσάκισε το καράβι τους στα βράχια. Η λαϊκή παράδοση τους θέλει να ζητούν βοήθεια από τους ντόπιους, παριστάνοντας τους κακότυχους εμπόρους. Οι φιλόξενοι ντόπιοι όχι μόνο τους βοήθησαν να επισκευάσουν το καράβι τους, αλλά τους κάλεσαν κιόλας στον γάμο του χωριού.

Οι πειρατές είχαν σκοτεινά σχέδια κατά νου, να λεηλατήσουν το μέρος. Τους κατάλαβε όμως η νύφη και ειδοποίησε τους χωριανούς. Όταν οι κουρσάροι έπιασαν τα σπαθιά τους, οι ντόπιοι ήταν έτοιμοι, κυνηγώντας τους ως τις ακτές.

Ό,τι κι αν έγινε μετά, ακόμα και οι Σαρακηνοί θα μαγεύτηκαν από το εξαιρετικό ηλιοβασίλεμα που απολαμβάνεις από την παραλία. Τι απέγιναν οι Σαρακηνοί κανείς δεν μπορεί να πει, οι θρύλοι αναφέρουν πάντως κι άλλη κουρσάρικη δράση στην περιοχή. Και πολλά σαρακήνικα αγκυροβόλια.

Σήμερα αυτά έχουν ξεχαστεί και το Σαρακήνικο είναι μια από τις ομορφότερες παραλίες της ηπειρωτικής Ελλάδας…