Ποιες αλλαγές φέρνει ο κορωνοϊός στην απασχόληση

Μέσω ειδικής πλατφόρμας, η οποία εκτιμάται ότι θα ενεργοποιηθεί το αμέσως επόμενο διάστημα, θα μπορούν οι εργαζόμενοι να υποβάλλουν υπεύθυνη δήλωση για τη λήψη της αποζημίωσης, στο πλαίσιο της δημιουργίας ειδικού μηχανισμού στήριξης όσων απασχολούνται σε επιχειρήσεις όπου έχει επιβληθεί το μέτρο της προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας.

Υπεύθυνη δήλωση θα πρέπει να υποβάλλουν και οι εργοδότες, στο σύστημα «Εργάνη» του υπουργείου Εργασίας. Το οριστικό ύψος του επιδόματος, που για κάποιους θα κυμαίνεται γύρω στα 400 ευρώ τον μήνα, θα καθοριστεί με υπουργική απόφαση, ενώ καθοριστικό ρόλο θα διαδραματίσουν αφενός οι αποφάσεις των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών, αφετέρου ο πραγματικός αριθμός των επιχειρήσεων που θα κλείσουν με εντολή δημόσιας αρχής.  

Καθώς οι ανατροπές στην εγχώρια αγορά εργασίας είναι καταιγιστικές μετά τις πρωτόγνωρες αποφάσεις που λαμβάνει η ελληνική κυβέρνηση με στόχο τον περιορισμό της εξάπλωσης των κρουσμάτων κορωνοϊού, η «Κ» παρουσιάζει, μέσα από ερωτήσεις – απαντήσεις, με τη βοήθεια του έγκριτου νομικού Γιάννη Καρούζου, τι ισχύει για την εργασία από απόσταση, τις ειδικές άδειες, τα ωράρια εργασίας, τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και την ειδική αποζημίωση για τους εργαζομένους των οποίων οι επιχειρήσεις κλείνουν με κρατική εντολή.

        
– Τι περιλαμβάνει το μέτρο του ειδικού μηχανισμού στήριξης των εργαζoμένων;

– Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) που υπεγράφη το περασμένο Σάββατο θεσπίζει ειδικό μηχανισμό στήριξης των εργαζομένων με σχέση εξαρτημένης εργασίας σε επιχειρήσεις-εργοδότες των οποίων η λειτουργία έχει προσωρινά απαγορευθεί. Ο μηχανισμός θα περιλαμβάνει μέτρα οικονομικής στήριξης, αποζημίωση ειδικού σκοπού, ασφαλιστική κάλυψη, έκτακτα επιδόματα και επιταγές κατάρτισης.

– Τι πρέπει να κάνουν εργοδότες και εργαζόμενοι για την ένταξή τους στο νέο μηχανισμό στήριξης;

– Οι επιχειρήσεις-εργοδότες υποχρεούνται να υποβάλλουν υπεύθυνη δήλωση στο «Εργάνη» δηλώνοντας ότι η επιχείρησή τους τελεί υπό το καθεστώς προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας, κατόπιν εντολής δημόσιας αρχής. Τα στοιχεία των εργαζομένων των επιχειρήσεων αυτών αντλούνται αυτομάτως από το Εργάνη.

Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να υποβάλλουν ατομικά υπεύθυνη δήλωση σε ηλεκτρονική πλατφόρμα του υπουργείου Εργασίας, με την οποία θα δηλώνουν τα προσωπικά τους στοιχεία, τον τραπεζικό τους λογαριασμό (ΙΒΑΝ), καθώς και τα στοιχεία της επιχείρησης στην οποία εργάζονται, προκειμένου να συμπεριληφθούν στον ειδικό μηχανισμό στήριξης.

– Εχει δικαίωμα ο εργοδότης να επιβάλει μονομερώς σύστημα τηλεργασίας στον ιδιωτικό τομέα;

– Ναι. Ο εργοδότης έχει δυνατότητα να καθορίσει ότι η εργασία θα πραγματοποιείται με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας, εφόσον αυτό είναι εφικτό, ώστε ο εργαζόμενος να μπορεί να συνεχίζει να παρέχει την εργασία του χωρίς να απαιτείται η φυσική του παρουσία στον τόπο εργασίας. Συχνότερη δε μορφή εξ αποστάσεως εργασίας στην πράξη είναι η τηλεργασία.

Τα δικαιώματα των εργαζομένων στην τηλεργασία 

– Ποια είναι τα δικαιώματα του εργαζομένου στο πλαίσιο της τηλεργασίας;

– Ο εργοδότης οφείλει να τηρεί τους όρους των ατομικών συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων που απασχολούνται με σύστημα τηλεργασίας, καθώς και τις αναγκαστικού δικαίου διατάξεις που αφορούν το ωράριο εργασίας.

Ετσι, συνεχίζουν να εφαρμόζονται οι διατάξεις που αφορούν:

α) Την ελάχιστη περίοδο ημερήσιας ανάπαυσης 11 ωρών.

β) Την κατ’ ελάχιστον χορήγηση εβδομαδιαίας ανάπαυσης διάρκειας 24 ωρών.

γ) Τη διάρκεια εβδομαδιαίας απασχόλησης, κατά μέσον όρο, που ανά τετράμηνο δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 48 ώρες, περιλαμβανομένων και των υπερωριών κ.λπ.

– Τι προβλέπεται για την περίπτωση που ο εργοδότης έχει εξαντλήσει τα νόμιμα όρια υπερωριών;

– Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και διασποράς του κορωνοϊού, και για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι  μήνες από τις 14 Μαρτίου 2020, εργοδότες που έχουν εξαντλήσει τα νομίμως προβλεπόμενα ανώτατα όρια υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων τους μπορούν να τους απασχολήσουν υπερωριακά χωρίς σχετική απόφαση έγκρισης του υπουργού Εργασίας, η έκδοση της οποίας απαιτεί γνωμοδότηση του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας. Προσοχή, όμως, η εν λόγω υπερωριακή απασχόληση δεν μπορεί να υπερβαίνει τα ανώτατα ημερήσια όρια που προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις.