Πότε πρέπει να ξεκινούν οι γυναίκες τις μαστογραφίες;
Οι γυναίκες θα πρέπει να αρχίζουν την πρώτη μαστογραφία τους στην ηλικία των 45 ετών και όχι των 40, όπως ήταν έως τώρα η σύσταση, σύμφωνα με νέες οδηγίες που έδωσε στη δημοσιότητα η Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου.
Η σύσταση αφορά τις γυναίκες που ανήκουν στην ομάδα μεσαίου κινδύνου για καρκίνο του μαστού. Οι νέες οδηγίες, με υπεύθυνη τη Νάνσι Κίτινγκ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου (JAMA) και αναμένεται να οδηγήσουν σε λιγότερες μαστογραφίες. Η προηγούμενη σύσταση ίσχυε από το 2003, αλλά κρίθηκε σκόπιμο να αναθεωρηθεί. Όμως ήδη εμφανίσθηκαν οι πρώτες επικρίσεις από γιατρούς.
Μια γυναίκα μεσαίου κινδύνου για καρκίνο του μαστού είναι αυτή που δεν έχει εμφανίσει ποτέ τη νόσο στο παρελθόν, που δεν έχει σχετικό οικογενειακό ιστορικό και η οποία δεν έχει στο DNA της γνωστές μεταλλάξεις που αυξάνουν τον σχετικό κίνδυνο.
Οι νέες οδηγίες πήραν υπόψη τους τις εξελίξεις των τελευταίων ετών, όπως το γεγονός ότι ο κίνδυνος καρκίνου είναι μικρότερος για τις γυναίκες ηλικίας 40 έως 44 ετών από ό,τι είχε θεωρηθεί στο παρελθόν, καθώς και ότι είναι μεγαλύτερος ο κίνδυνος για ψευδώς θετικά αποτελέσματα από τις μαστογραφίες (με συνέπεια οι γυναίκες στη συνέχεια να κάνουν περιττές βιοψίες, χωρίς να έχουν πρόβλημα).
Σύμφωνα με τις νέες οδηγίες, οι γυναίκες 45 έως 54 ετών πρέπει να κάνουν μαστογραφία κάθε χρόνο, ενώ μετά τα 55 τους κάθε δύο χρόνια και για όσο διάστημα έχουν καλή υγεία και το προσδόκιμο ζωής τους είναι τουλάχιστον δέκα χρόνια.
Από την άλλη, δεν συνιστάται πλέον η τακτική πεντάλεπτη κλινική εξέταση των μαστών -ψηλάφηση για ανίχνευση όγκων- στις γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας (δηλαδή και πριν τα 40), καθώς δεν υπάρχουν στοιχεία ότι αυτή η εξέταση όντως σώζει ζωές, αντίθετα συχνά οδηγεί σε ψευδώς θετικά αποτελέσματα και σε πρόκληση περιττής ανησυχίας.
Η παλαιότερη οδηγία συνιστούσε μία ετήσια μαστογραφία μετά τα 40 και τακτική κλινική εξέταση. Οι νέες οδηγίες βασίζονται στην αντίληψη πως σε πολλές περιπτώσεις, ιδίως για τις νεότερες γυναίκες, οι πιθανές βλάβες από τις μαστογραφίες είναι περισσότερες από τα πιθανά οφέλη
Ο καρκίνος του μαστού είναι η συχνότερη μορφή καρκίνου στις γυναίκες διεθνώς και αποτελεί μια από τις βασικές αιτίες για την πρόωρη θνησιμότητα μιας γυναίκας. Αν και οι θάνατοι από καρκίνο του μαστού έχουν μειωθεί μετά το 1990 χάρη στη βελτίωση της πρόληψης και της θεραπείας, η νόσος συνεχίζει να σκοτώνει πολλές γυναίκες.
Οι νέες οδηγίες αναμένεται να αναζωπυρώσουν την επιστημονική διαμάχη σχετικά με την συχνότητα των μαστογραφιών, ενώ δεν αποκλείεται να μπερδέψουν περισσότερο τόσο τους γιατρούς, όσο και τις γυναίκες, για το τι τελικά πρέπει να κάνουν. Είναι πάντως φανερό ότι η αξιοσέβαστη Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου αφήνει περιθώριο επιλογών, αφού οι νέες συστάσεις της αναφέρουν ότι τελικά, αν θέλει, μια γυναίκα μπορεί να αρχίσει τις ετήσιες μαστογραφίες από τα 40 της (και όχι τα 45), ενώ μπορεί να τις συνεχίσει κάθε χρόνο (και όχι ανά διετία) και μετά τα 55 της.
Ερώτημα παραμένει πώς θα αντιδράσει ο Αμερικανικός Σύλλογος Γυναικολόγων στις νέες οδηγίες, κάτι που αναμένεται να συμβεί σε συνέδριό του τον Ιανουάριο. Μέχρι σήμερα ο Σύλλογος συνιστά ετήσια κλινική εξέταση μαστού για όλες τις γυναίκες μετά τα 19 τους και μαστογραφίες μετά τα 40 και έως τα 49 είτε κάθε χρόνο είτε ανά διετία (ενώ μετά τα 50 οπωσδήποτε ανά έτος). Αναμένεται επίσης και η αντίδραση της σχετικής επιτροπής ειδικών του υπουργείου Υγείας των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού είναι 0,6% για τις γυναίκες ηλικίας 40-44 ετών, 0,9% για τις γυναίκες 45-49 ετών και 1,1% για όσες είναι 50-54 ετών. Στη συνέχεια, καθώς οι περισσότερες γυναίκες έχουν πλέον φθάσει στην εμμηνόπαυση, οι όγκοι είναι λιγότερο πιθανό να αναπτύσσονται γρήγορα ή να είναι επιθετικοί.